İran’ın anavatanı olan Fars bölgesinin yönetim merkezi Şiraz, ülkenin en önemli sanayi ve ticaret kenti olmasının yanında aynı zamanda kültür başkenti sayılıyor.
“Şairler Şehri” olarak anılan bölge, çevre şehirlerden oldukça göç almış ve bu da kültürel çeşitliği beraberinde getirmiş. Ortasından geçen Zend Bulvarı’nın iki yakaya ayırdığı şehirde, bu bulvar boyunca tarihi eserler, oteller, alıverişi noktaları ve restoranlar bulabilirsiniz. Şiraz gezilecek yerler yazımızda, bu şairane İran şehrinin etkileyici noktalarını, hikâyelerini ve ulaşım yollarını derledik.
Narenjestan Sarayı
Mirza İbrahim Khan tarafından 1879-1886 yılları arasında yaptırılan, İran geleneksel ve tarihi ev özelliklerine sahip bir saray. Alçak tavanlarının buluştuğu duvarlarındaki tabloların Viktorya dönemi eserlerini anımsattığı saray, zamanında önde gelen aileleri misafir etmiş. Günümüzde müze olarak kullanılıyor ve her gün saat 8.00-20.30 arası ziyaret edebiliyorsunuz.
İrem Bağları (Cennet Bahçesi)
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan bahçe selvi ağaçlarıyla ünlü. Dikdörtgen yapısı, havuzunun bulunması, meyve ve yüksek ağaçlarının olması, etrafında duvarların yükselmesi gibi özellikleri, İran bahçelerinin genel özelliklerini yansıtıyor.
Ziyaret saatleri:
Kış: 8.00-12.30 / 15.00-17.00
Yaz: 8.00-12.30 / 15.00-19.00
Kerim Han Kalesi
Şehrin merkezinde yer alan kalenin tamamı tuğladan yapılmış ve yapımı sırasında 12.000 işçinin çalıştığı söyleniyor. Dört burcu olan Kerim Han Kalesi‘nin burçlarından bir tanesi eğilmiş ancak içi de dışı da, hala görkemli duruyor. Kerim Han Zend tarafından savunma amaçlı yapılmış olsa hayli estetik görünen kale, askeri hapishane olarak da kullanılmış. Şimdilerde müze olarak sizi bekleyen kaleyi her gün 8.00 ile 21.00 arasında görmeye gidebilirsiniz.
Hafız Türbesi (Hâfıziye)
Şair Hafız, yaşadığı dönemde değeri bilinmeyen, bölgede sevilmeyen bir kişiymiş. Öldükten sonra kıymeti anlaşılan öncü şair, lirik şiirleriyle tanınıyor. Şimdilerde, derdi olan halk Hafız’ın divanını açıp bir bölüm okuyormuş ve buna Hafız’ın divanı ile fal baktırmak diyorlarmış. Bunun hayatlarında yol gösterici olacağına inanıyorlar. Türbeye saat 8’den 22.30’a, istediğiniz an gidebilirsiniz. Ancak size önerimiz, güneş batınca ışıklandırılan türbeyi akşam saatlerinde ziyaret etmeniz.
Sadi Türbesi
Şiirlerinde genelde ahlaki temalar işleyen şair, İran’ın en önemli fikir adamlarından sayılıyor. Aynı zamanda gezgin yönü de bulunan Sadi Şirazi, o kadar önemli ki 21 Nisan’ı Sadi Günü olarak adlandırmışlar. İran’ın Mevlana’sı kabul edilen şairin türbesi, ilgi çekici noktaların başında geliyor. Türbe mimarisi, Hafız Türbesi kadar görkemli olmasa da insanlar sık sık ziyaret ediyor ve mahzende bulunan havuz bozuk para atıp dilek diliyorlar.
Vekil Camii
Tarihinin en önemli hükümdarlarından olan Kerim Han tarafından yaptırılan Vekil Camii’nin mihrap bölümü tamamen mozaik olarak işlenmiş. Yaşadığı 2 büyük depreme rağmen iyi durumda olan caminin bir bölümü ibadete açık, bir bölümü ise müze olarak kullanılıyor.
Vekil Çarşısı
Şehirdeki en ünlü çarşı olan Vekil Çarşısı, egzotik bir havaya sahip, labirent gibi tasarlanmış bir çarşı. Kışın sıcak, yazın serin olacak bir teknikle yapılmış çarşıda halı, baharat, el sanatı ürünleri bulabileceğiniz dükkânlar var. Çarşı içinde Kerim Han’a özel yapılmış hamamı da ziyaret etmeyi unutmayın. Hamam, şimdilerde geleneksel çay evine dönüştürülmüş. Cuma günü dışında, sabah 8’den akşam geç saatlerde kadar açık olan çarşıyı keşfe çıkabilirsiniz.
Şah Cerağ Türbesi
“Işıkların Şahı” anlamında gelen türbenin içi küçük ayna ve mozaiklerle işlenmiş; bu da benzersiz bir görsellik ortaya çıkarmış. Geniş bahçesinde bir havuzunda bulunduğu Şah Cerağ Türbesi‘ne kadınlar çarşafla girebiliyor ve türbe içinde fotoğraf çekimi yasak.
Nasır El Mülk Camii (Pembe Camii)
Kaçar Hanedanı’ndan Mirza Hasan Ali Nasıl el-Mülk tarafından 1888 yılında yaptırılan camii, çini ve vitraylarla kaplı iç düzeni ile tam bir renk şöleni sunuyor. Harika fotoğraf karelerini yakalayabileceğiniz camiye mutlaka sabah saatlerinde gidin. Muhteşem renklerin yansımaları öğle saatlerinde giderek azalıyor ve sonunda yok oluyor.
Jahan Nama Bahçesi
Kaçar döneminde önemli konuklar ağırlamış, Şiraz’daki en eski bahçede rengârenk çiçek türleri ve upuzun selvi ağaçları çevrenizi sarıyor. Bahçede 8 sayısının gizemi var. Ana yollarda 8 selvi ağacı, ayrılan 8 bölüm var ve her bölüm için 8 çeşme yapılmış. Özellikle nisan ayında yolunuz düşerse bu şehre, yayılan mis gibi portakal çiçeği kokuları, sizi bahçeye çekecektir zaten.
Persepolis
MÖ 518 yılında kurulan, 100 yılda inşa edilen Persepolis UNESCO’nun Dünya Mirası gösterdiği tarihi yerlerden biri. Şehrin girişinde “Tüm Hakların Şehri” yazısı sizi karşılıyor. Adının karşılığını Pers Şehri olarak çevirebileceğimiz tarihi kent, maalesef Türkiye’deki benzeri antik kentler kadar şanslı değil. Büyük İskender’in yağmalamaları sonucunda çoğu izleri silinmiş ancak yine de şehir silueti ayakta ve canlı duruyor.
Nekropolis (Nakş-i Rüstem)
Pers krallarına ait kaya mezarlarının bulunduğu bölgede Persepolis’in kurucusu 1. Darius’un mezarı da yer alıyor. İran halkı bu bölgeyi keşfettiğinde, mezarın ünlü bir mitolojik kahraman olan Pehlivan Rüstem’e ait olduğunu sanmışlar. O yüzden de adı Nakş-i Rüstem olarak anılırmış. Şehri görmek için 8.00-19.00 arası her saat gidebilirsiniz.
Pasargad Antik Şehri
Şiraz’a biraz uzak bir mesafede bulunan, killi toprak ve taşlarla inşa edilmiş Pasargad, Ahameniş Hanedanı’nın ilk başkentidir. Sonrasında başkent olan Persepolis de, şehre 80 km uzaklığa kurulmuş. 2004 yılında UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’ne giren antik şehirde, en göz alıcı ve sağlam yapılardan biri olan Cyrus Mezarı mutlaka ilginizi çekecek. Ziyaret etmek istiyorsanız saat 18.00’dan sonraya kalmayın.
Şiraz Doğal Tarih ve Teknoloji Müzesi
Şiraz Üniversitesi bünyesinde açılan müze iki bölümden oluşuyor. Doğal tarih 1974, teknoloji ise 1986 yılında hizmete açılmış. Müzeyi haftanın her günü 8.00-16.00 arası ziyaret edebiliyorsunuz.