Siirt Mutfak Kültürü
Güneydoğu Anadolu’nun kültür ve gelenekleriyle öne çıkan şehri Siirt, mutfağıyla da adından sıkça söz ettirmektedir. Mezopotamya topraklarının önemli buluşma noktalarından biri olan Siirt, farklı kültürlerin etkisi altında kalmıştır ve bu nedenle de çok renkli ve zengin bir mutfağa sahiptir. Siirt mutfağında genel olarak geleneksel Ortadoğu esintileri hâkim olsa da İtalyanların kuru ekmeğinden, Fransızların kır bitkilerinden yapılan yemeklerine kadar birçok benzerlikle karşılaşılır. Siirt mutfağının en meşhur yemeği Büryan kebabı olsa da, kebap türünden çok tencere yemeklerinin öne çıktığı Siirt mutfağında et, sebze ve bakliyat kullanımında denge sağlanmıştır. Sakatat yemeklerinin de oldukça ünlü olduğu şehre gittiğinizde tatmanız gereken bölgeye has lezzetleri sizin için listeledik.
Pratik Bilgiler
Siirt’ten Alınabilecek Yiyecekler: Siirt’te mutfaklık ürünlerden atıştırmalık tatlı ve tuzlu ürünlerine kadar satın alabileceğiniz pek çok şey bulunmaktadır. Bunlar arasında öne çıkan lezzetler ise doğal cevizli sucuk üzümü, olmazsa olmaz meşhur Siirt fıstığı, kahvaltılık doğal Pervari petek balı, haşlanmış karpuz çekirdeği, kabuklu ceviz, badem, otlu peynir, üzüm pekmezi ve kurutulmuş dolmalık patlıcan ve biber dolmaları gelmektedir. Şehir merkezinde yöresel ürünler satan dükkânlardan tüm bunları ve daha fazlasını satın alabilirsiniz.
Siirt’in En Meşhur Tatlısı: Listemizde yer verdiğimiz tatlıları bir sonraki Siirt gezinizde şehirde tadabilirsiniz. Ancak Siirt’in en meşhur tatlısı nedir diye soracak olursanız cevabımız elbette aside tatlısı olacaktır. Aside tatlısını mutlaka denemenizi tavsiye ederiz. Bununla birlikte şehir merkezindeki pastane ve tatlıcılarından şehre özgü diğer tatlıları da bulabilme şansınız vardır.
Siirt’ten Alınabilecek Doğal Ürünler: Siirt doğal ürünleri arasında şehrin doğal bıttım sabunu, karpuz ve kavun çekirdeği, doğal cevizli sucuk, mutfaklık Pervari karakovan balı, pestil, fıstık ve badem türü ürünler yer almaktadır. Tüm bu ürünleri yöresel ürünler satan dükkanlardan satın alabilirsiniz.
Siirt’in sembol yemeklerinden biri olan Büryan Kebabı, hem şehirde hem de ülke genelinde adıyla ve tadıyla oldukça meşhurdur. Yapımı oldukça zahmetli ve uzun süren büryan kebabı, 2-3 metre derinliğindeki kızgın kuyuda üzerinin çamurla kapatılarak saatlerce pişirilen kuzu etinden hazırlanır. Herhangi bir sos kullanılmaya gerek kalmadan tereyağı ile pide üzerinde servis edilen büryan kebabı hem görüntüsüyle hem de lezzetiyle deneyenleri kendine hayran bırakır. Genelde yazın yapılan bu yemek bölgeye giden turistlerin ilk aklına gelen yemeklerden biridir. Evlerde yapılması mümkün olmayan pişirmek için özel bir kuyu gereken büryan kebabı sunumuyla da çok ilgi görmektedir. Doğunun güzel şehri Siirt’e yolunuz düşerse mutlaka bu kebabın tadına bakın.
Yemekleriyle zengin bir kültürün izlerini taşıyan Siirt mutfağında köfte olmaması beklenemezdi. Siirt’e özgü Siirt Kitel Akdeniz ve Güneydoğu’nun bazı yörelerinde yapılan içli köfteye benzetilse de deneyenlerin damaklarında bambaşka bir tat bırakır. Köftelik bulgurdan hazırlanan ve incecik açılan hamurun içerisine kıyma, soğan ve reyhan karışımından hazırlanan iç konulur ve kapatılır. Daha sonra yapılan iri köfteler kaynar suda haşlanır. Oldukça ağır bir yemek olan Siirt köftesi tek başına bir ana öğündür ancak Siirt yöresinde tercihen yanında hafif ekşi sebzeli çorbalar tüketilir. Bildiğiniz içli köfteleri unutun! Siirt köftesi olarak da adlandırılan kiteli Siirt’e yonunuz düşerse mutlaka deneyin.
Siirt yöresinin bir diğer meşhur köftesi de İsmeket Köfte. Görüntüsü diğer köftelere benzeyen ancak içindeki malzemelerle ve lezzetiyle fark yaratan Siirt’in bu sevilen köftesi tadıyla adeta büyüleyecek nitelikte. Yağsız kıyma, bulgur, haşlanmış patates, yumurta ve soğan gibi malzemelerle hazırlanan ve kızgın yağda kızartılan İsmeket Köfte, Siirt sofralarında sık sık ve severek tüketiliyor. Görüntüsü ile insanların önyargılı olmasına neden olsa da hem yapılışı, hem lezzeti hem de doyurucu olması ile herkesi kendine hayran bırakan bu lezzeti mutlaka denemelisiniz. Özellikle de sebze sevmeyen çocuklara sebze yedirmek için patates yerine farklı sebzelerle de hazırlanabilen bu lezzet aynı zamanda annelerin de favorisi olacak.
Genel olarak Arap dolması olarak bilinen bu yemek Siirtliler tarafından çok sık yapılmasından dolayı Siirt dolması adını almıştır. Kuru patlıcan ve kuru biberle yapılan Arap Dolmasına kıymalı ya da zeytinyağlı pirinçli harç doldurulur ve isteğe göre asma yaprağı da eklenir. Zengin harcıyla diğer yörelerde yapılan kuru patlıcan dolmalarına kıyasla daha belirgin bir tada sahip olan Arap dolması lezzetiyle farkını ortaya koymaktadır. Siirt’te her evde sıklıkla yapılan ve pişerken ki kokusunu iki sokak öteden bile alabileceğinizi bu efsane yemek ne kadar ekşi olursa o kadar lezzetli olur. Kuru patlıcan ve biber dolmasını sevenler öncelikle mutlaka bu dolmayı denemeliler.
Anadolu’nun birçok yerinde yapılan perde pilavı Siirt’in de yöresel yemekleri arasındadır. Yapımı oldukça zahmetli olan ve beceri isteyen perde pilavı Siirt’te özel gün sofralarında, özel misafirlere ikram edilen yemeklerin başında gelir. Siirt’te yöreye özel fes şeklindeki bakır tencerelerde pişirilen Perde Pilavı böreğe benzer görüntüsüyle dikkat çekmektedir. Börekten daha bol bir iç harca sahip pilav; kızartılmış keklik veya tavuk eti, et suyu, badem, çam fıstığı ve çeşitli baharatlarla hazırlanır. Daha sonra tencereye yufka şeklinde sıvanan hamurun içine doldurulur ve yine üzeri hamurla kapatılır. Piştikten sonra da börek gibi dilimlenerek servis edilir. Bol malzemeyle yapılan hem ağır hem de lezzetli olan bu yemek. Yolunuz Siirt’e düşerse mutlaka denemeni gereken bir lezzet.
Siirt’in en gözde lezzetlerinden biri olan Zerfet alışılmış tatların dışında bir yemektir. İçindeki malzemeleri duyanların asla yemem dedikleri Zerfet, tadına bakanların ise tekrar tekrar yemek isteyecekleri bir lezzettir. Şeker, sarımsaklı yoğurdu ve baharatları asla kimse bir arada düşünemez. Ama bu yemekte ikisinin mükemmel birleşimi ile karşılaşılır. Büyükçe hazırlanan ekmek fırından çıktıktan sonra kenarları ve altı kalacak şekilde ortası oyulur ve içine yoğurt, yağ ve toz şekerden oluşan sos dökülür. Siirt sofralarında sıklıkla yerini alan bu doyurucu ve lezzetli yemek tek başına bir ana yemek olarak düşünülebilir. Klasik yemeklerden sıkıldıysanız ve farklı bir lezzet arıyorsanız Zerfetin tadına mutlaka bakın.
Bir diğer adı da mumbar olan Bumbar, genelde Adana’da şırdan ile birlikte sakatat yemeklerinin arasına girmiş olsa da Siirt’in de meşhur yöresel yemekleri arasında yer alır. Yöre halkının toplandığı özel günlerde sıklıkla yapılan Bumbar, her ne kadar görüntüsü ile tadını bilmeyenlerde bir ön yargı oluştursa da, lezzetiyle hem damakları hem de sofraları şenlendiren cinsten bir yemek.
Kirece yatırılıp iyice temizlenen kalın bağırsakların içine pirinç ya da bulgurla hazırlanan harç doldurulur. İç harcına isteğe göre kıyma da eklenir. Daha sonra haşlanır ve ortaya tadı damaklarda kalan bir sakatat yemeği çıkar. Sakatat sevmeyenlerin bile favorisi olacak bu yemeği mutlaka deneyin.
Siirt’e özgü yöresel yemeklerden biri de Yoğurtlu Köftedir. Kiftel Leben olarak bilinen ve bulgur ile yapılan bu yemek Siirt sofralarında sıklıkla yerini almakta ve severek tüketilmektedir. Köftelik bulgur ile hazırlanan hamurdan ufak ufak parçalar koparılır ve şekil verilir. Kaynamış suda haşlandıktan sonra süzülür ve üzerine sarımsaklı yoğurt dökülür. Üzerine kızdırılan yağ, nane ve pul biber ile hazırlanan sos gezdirilerek servis edilir ve hem damaklarda hem de sofralarda şenlik yaratan bir lezzet ortaya çıkar. Siirt’in farklı ve lezzetli yemeklerinden biri olan Yoğurtlu Köfte, hem ana yemek sofralarında hem de altın günlerinde sıklıkla tüketilir. Sarımsak, yoğurt ve bulgurun birleşiminden oluşan lezzetleri seviyorsanız bu yemek tam size göre.
Siirt yöresi, kebap ve köfte yemeklerinin yanında, çorba kültürü ile de farklı lezzetleri bünyesinde barındırır. Bu çorbaların başında da Mihr Çorbası gelir. Siirt’te denenmesi gereken lezzetlerin başında gelen Mihr Çorbası yoğurtlu çorbaların en güzelidir. İçerisinde bulunan nohut ve buğday ile oldukça doyurucu olan bu çorba, tadı ile de bölgeyi yansıtmaktadır. Büyük bir kâsede servis edilen çorbanın üzerine hazırlanan bul biberli kızgın yağ dökülür. Böylece hem lezzeti ikiye katlanır hem de doyumsuz bir lezzet ortaya çıkar. Sunumu ile de tam bir görsel şölen sunan bu çorba Siirt gezilerinizde denemeniz gereken lezzetlerin başında gelmektedir. Oldukça doyurucu olan bu çorbadan sonra başka yemek yiyemeyeceksiniz.
Siirt yöresine özgü lezzetli çorbalardan biri de Pırtıke Çorbası. Bu çorbayı bilmeyenlere ismi biraz tuhaf gelse de bilenlerin tekrar tekrar yemek isteyecekleri bir çorba. Siirt ziyaretlerinde mutlaka denenmesi gereken bu çorbanın diğer adı da ıspanak çorbasıdır. Mevsiminde toplanan tazecik ıspanaklara salça, pirinç, sumak ve domates salçası eklenmesiyle hazırlanan bu çorbayı midesi hassas olanlar tercih etmese de midesi ile sorunu olmayanlar için enfes bir çorba. Soğuk kış günlerinde içenlerin içini ısıtan Pırtıke çorbası Siirt sofralarında sıklıkla yerini alır. Siirt şehir merkezinde bulunan restoranlarda deneyebileceğiniz hazırlanması kolay ama ağızlarda unutulmayacak bir lezzet bırakan bu güzel çorbayı Siirt’e yolunuz düşerse denemeden ayrılmayın.
Siirt mutfağının sevilen tatlılarından biri olan Aside Tatlısı, hem hafifliği hem de yapımının kolay olması nedeniyle çok fazla tercih edilir. Her evde bulunan un, yağ ve şeker gibi malzemelerle kısa sürede yapılabilen bu tatlı akşam gelen tatlı krizlerinin adeta kurtarıcısı niteliğinde. Un mis gibi tereyağı ile kahverengi olana kadar kısık ateşte kavrulur. Ayrı bir tencerede unla eşit miktarda ağda hazırlanır ve ağda kavrulmuş una eklenerek iyice yoğurularak elle şekil verilir. Böylece tadı damaklarda bırakan oldukça kıvamlı bir lezzet çıkar ortaya. Siirt evlerinde yemeklerden sonra en çok tercih edilen bu hafif ve lezzetli tatlıyı Siirt’e yolunuz düşerse mutlaka deneyin.
Siirt’in güzel yemeklerinin yanında yemeklerin arkasından ağzınızı tatlandıracak oldukça güzel tatlıları da vardır. Bunların başında da oldukça özel bir lezzete sahip olan Gebole Tatlısı gelmektedir. Yiyenlere enerji veren bu hafif tatlı Siirt evlerinde sıklıkla tercih edilmektedir. Bir çeşit pekmezli muhallebi olan bu tatlı Siirt yemeklerinin ardından oldukça uygun düşmektedir. Şehre has bu tatlı un, süt ve pekmezden yapılır. İsteğe göre ceviz de katılarak doyumsuz bir lezzete ulaşır. Yapılışının kolay olması ve ekonomik olması nedeniyle çok fazla tercih edilen bu tatlı hafif tatlı sevenlerin favorisi olacak. Siirt’in merkezinde bu lezzeti deneyebileceğiniz birçok restoran ve pastane vardır. Başka yerde bulamayacağınız Gebole tatlısını mutlaka deneyin.
Siirt’in bir diğer efsane lezzeti de İmçerket. Bir çeşit tatlı katmer olan İmçerket Siirt mutfağında özellikle atıştırmalık olarak çok fazla tercih edilir. Yağda kızartılan katmer hamuru şekere batırılarak servis edilir. Böylece çıtır çıtır herkesin çok seveceği bir lezzet çıkar ortaya. Daha hafif tercih edenler ise şeker yerine Şam fıstığı, toz ceviz, toz fındık gibi malzemelere de bulayarak tüketebilir. Her ne şekilde yapılırsa yapılsın damaklarda lezzet şöleni yaşatan bu farklı lezzeti istediğiniz zaman atıştırmalık olarak tüketebilirsiniz. Siirt’in denenmesi gereken lezzetlerinden biri olan ve başka yerde bulunması zor olan bu efsane lezzeti Siirt merkezde birçok yerde bulabilirsiniz. Bir kere denedikten sonra en sevdiğiniz atıştırmalığınız olacak.
Siirt’in zengin mutfağının bir parçası olan Varakkaak, Siirt’in farklı tatlı çeşitlerinden bir tanesidir. Bu tatlı bildiğiniz tatlılardan oldukça farklı çünkü içinde şeker yok. Normal sertlikte hazırlanan hamurun yufka şeklinde hazırlanarak kurutulmasıyla ve su ile kaynatılan pekmezin kurutulan hamurla karıştırılmasıyla hazırlanan bu tatlı üzerine ceviz serpilerek servis edilir. Şeker yerine tatlı pekmez ile tatlandırılır ve hem lezzetiyle hem de sağlıklı olmasıyla Siirt halkı tarafından çok fazla tercih edilen bir tatlı olur. Ağır Siirt yemeklerinden sonra bilinen tatlılara nazaran daha sağlıklı olan bu tatlı Siirt’e gidip yerinde denemeniz gereken tatlılardan biri. Siirt halkının sevdiklerine, dostlarına, misafirlerine ikram ettiği bu tatlıyı Siirt merkezde birçok yerde bulabilirsiniz.
Siirt pekmezli tatlılarıyla ünlü bir şehirdir. Siirt’in sevilen tatlılarından biri olan Rayoşu Meketip, Siirt’in sevilen pekmezli tatlılarından bir tanesidir. Yumurta ve yoğurt ile hazırlanan hamurdan yufka yapılır. Yufka içine dövülmüş ceviz serilir ve yufka katlanır. Daha sonra mektup zarfı şeklinde kesilir. Meketip adını da buradan alır. Kızdırılmış zeytinyağının içine atılan hamur kızardıktan sonra pekmez veya şekerli suya batırılarak servise hazır hale getirilir. Siirt yöresinde yapılan pekmezli tatlılardan biraz daha ağır bir tatlı olan Rayoşu Meketip, yine de Siirt yemeklerinin ardından oldukça sevilerek tüketilir. Başka bir yerde bulamayacağınız Siirt’e özgü bu tatlıyı Siirt’e yolunuz düşerse mutlaka deneyin.
Doğu mutfağına yön verenler arasında olan Siirt, lezzetli yöresel tarifleriyle unutulmaz sofralar kurduruyor. Siirt’in yöresel yemekleri son derece iştah açıcı ve mis gibi kokusuyla sofralarımızı şenlendiriyor. Sizler için Siirt’e gidip de denenmeden dönülmemesi gereken o lezzetleri derledik. Siz de Siirt’in en lezzetli yöresel tatlarını bizlerle paylaşmak isterseniz aşağıda yer alan yorumlar kısmından bizlere iletebilir, yazımıza katkıda bulunabilirsiniz.
Hamburg Nerede? Hamburg, Avrupa’nın Almanya şehrinde bulunmaktadır. Ülkenin Berlin’den sonra ikinci büyük şehridir. Hamburg Hakkında: Almanya’nın…
İstanbul’un Anadolu yakası Karadeniz kıyısında bulunan Şile, şehir merkezine yaklaşık 80 kilometre uzaklıktadır. İstanbul’un en…
Tiran Nerede? Hangi Ülkede? Tiran, Balkanlar’da bulunan Arnavutluk’un başkenti, aynı zamanda en büyük şehridir. Arnavutluk…
Arnavutluk'un başkenti Tiran'ı ziyaret ettiğinizde, yoğun kargaşa yaşayan bir ülkenin geçmişini ve bugününü keşfedeceksiniz. Gelin…
Bir peri masalı için adeta bir fon gibi duran romantik ve ilham verici bir şehirden…
Napoli nerede? & Hangi ülkede? İtalya Yarımadası'nın batı kıyısında Roma'nın 120 mil güneydoğusunda bulunan Napoli,…
Yorumları Gör
Bunlarin hepsini bilemem ama yedim