Mezopotamya’nın gizli şehir Siirt, Anadolu turuna çıkanların manevi atmosferinden çok etkileneceği bir destinasyon. Yazımızda Siirt tarihi yerler hakkındaki detaylara yer vererek, Siirt’e gelecekler için fikir vermek istedik…
Siirt tarihi hakkında; Mezopotamya ve Anadolu’nun tam kesiştiği noktadaki Siirt, farklı medeniyetlerin uğrak noktası olmuş ve uzun yıllar boyunca köklü bir tarihi gelişim göstermiştir. Şehrin adı ise Keldani dilinde “şehir” anlamına gelen “Keert” kelimesinden gelmektedir. Bizans, Pers, Roma gibi medeniyetlerin hakimiyeti altında kalan şehir, en parlak dönemlerini Abbasiler döneminde yaşamıştır.
Siirt’te ilk yerleşimin MÖ 3.000 yıllarında gerçekleştiği düşünülmektedir. Bazı kaynaklarda ise şehrin geçmişinin 12.000 yıl öncesine kadar dayandığı belirtilmektedir. Bölgeye yerleşen topluluklara en cazip gelen ise hayvancılığa elverişli iklimi olmuştur. İlk olarak Süryaniler tarafından yerleşim yeri olarak kullanılan şehir, Hristiyanlığın önemli merkezlerinden biri olmuştur. 640 senesinde ise İslami ordular tarafından keşfedilerek İslamlaşma yolunda önemli yol kat etmiştir. 1515 senesinde Osmanlı’nın hakimiyetine girmesi ile gelişimi hızlanan şehir, özellikle İslam alimlerinin çokluğu nedeniyle birçok dini ziyaret noktasına ve türbeye ev sahipliği yapmaktadır. Bu nedenle şehir “Azizler Diyarı” olarak da bilinmektedir.
Siirt’in en ünlüleri; Siirt denince ilk akla gelen nokta şüphesiz Ulu Camii’dir. Bunun dışında şehirde evliyalara ve erenlere ait birçok türbe de bulunmaktadır. Siirt aynı zamanda doğal güzellikleri de ile de ziyaretçilerin ilgisini çekmeyi başarmaktadır. Şehrin bütün görülmesi gereken yerleri hakkında bilgiler için Siirt gezilecek yerler listemize mutlaka göz gezdirmelisiniz.
Siirt gezi tavsiyesi; Eğer Siirt’e ziyarete geliyorsanız öncelikle çok büyük bir beklenti içine girmemenizi öneriyoruz 🙂 Siirt, özellikle manevi anlamda huzur bulmak isteyenler için doğru adres. Şehirde bulunan birçok türbe ve dini ziyaret noktasına uğrayabilir ve manevi olarak kendinizi yenileme imkanı bulabilirsiniz. Tabi ki Siirt’in muhteşem yöresel yemekleri ile kendinize süper bir ziyafet çekmeyi de ihmal etmemelisiniz.
Siirt ile ilgili bütün tavsiyelerimize ulaşmak için Siirt gezi rehberi sayfamızdaki yazılarımızı inceleyebilirsiniz.
Müze kart; Siirt içinde Müzekart kullanmanızı gerektirecek herhangi bir ziyaret noktası bulunmamaktadır.
Camiler
1. Ulu Camii
Burası neresi? Şüphesiz ki Siirt’e gelenler için öncelikli olarak ziyaret edilmesi gereken tarihi yerlerin başında Ulu Camii geliyor. Kentin merkezinde bulunan caminin Büyük Selçuklu döneminde, MS 1129 senesinde inşa edildiği tahmin edilmektedir. Camide 1260 senesinde onarım çalışmaları yapılmış ve camiye bazı eklemelerde bulunulmuştur.
Ulu Camii, çevresindeki yattığı bilinen kırk şehit nedeniyle “Kırk Şehitler Camii” olarak da bilinmektedir. Oldukça görkemli bir dış tasarıma sahip olan caminin iç tasarımında oldukça sadelikten yana tercihlerde bulunulmuştur.
Neden gitmeliyim? Ulu Camii, Siirt’in simge yapılarından biridir ve bunun en büyük sebeplerinden biri ise çini mozaiklerle bezenmiş Anadolu’nun ilk minaresine sahip olmasıdır. Minare, dikdörtgen prizma bir kaide üzerine yükselmektedir. Minare 1975 senesinde sökülmüş ve yeniden inşa edilmiştir.
- Adres: Karakol, 56000, Merkez/Siirt
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
2. Cumhuriyet Cami – (Hıdr-ül Ahdar Camii)
Burası neresi? Tam olarak ne zaman yapıldığı bilinmese de, Hıdr-ül Ahdar Camii’nin 12. yüzyılda inşa edildiği tahmin edilmektedir. 1929 yılında ise cami kapsamlı bir tadilattan geçmiştir. Cumhuriyet Camii ismini de gerçekleştirilen tamirat sonrası almıştır. Cami inşası sırasında gerçekleştirilen ağaç işçiliği ise camiyle ilgili oldukça ilgi çekici detaylardan biridir. Selçuklu döneminde camiye eklenen bir de Sük-ul Ayn isminde çeşme bulunmaktadır. Camide son olarak 2012 yılında restorasyon çalışmaları gerçekleştirilmiş ve cami, aslına uygun bir hale getirilmiştir.
Neden gitmeliyim? Siirt’teki en önemli tarihi eserler arasında bulunan Cumhuriyet Camii, 890 senelik tarihi ile şehrin en eski ibadethanelerinden biri olması nedeniyle de çok önemli bir yere sahiptir.
- Adres: Ulus, 56000 Siirt Merkez/Siirt
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Türbeler
3. Veysel Karani Türbesi
Burası neresi? İslam tarihi içinde çok önemli bir yere sahip olan Veysel Karani, dünya nimetlerini elinin tersiyle bir kenara atan, Hz. Muhammed (SAV)’in büyük sevgi gösterdiği erenlerden biri olarak kabul edilmektedir. Türbe, Siirt’e giderken Baykan üzerinde bulunuyor. Bu önemli zat’a ait olan türbe ise her yıl binlerce kişi tarafından ziyaret edilmektedir. Veysel Karani’nin mezarının aynı isimdeki birçok türbeden hangisinde olduğu ise bir soru işareti.
Neden gitmeliyim? Veysel Karani Türbesi, sahip olduğu manevi atmosferi ile ziyaretçilerin kendisini çok iyi hissettiği bir yerdir. Bu nedenle eğer inançlarınızla paralel ise bu türbeyi de listenize ekleyebilir ve bu manevi hazzı yaşayabilirsiniz.
- Adres: Atatürk, 103. Sk. No:1, 56460 Veyselkarani/Baykan/Siirt
- Ziyaret saatleri: Gün boyu ziyaret edilebilir.
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
4. Şeyhul Hazin Hazretleri Türbesi
Burası neresi? Şeyhul Hazin Türbesi, Tillo ilçesinde bulunmaktadır. Burası bölgedeki dini açıdan görülebilecek önemli yerler arasında bulunmaktadır. Şeyhul Hazin, yaşadığı dönemde Ulu Camii’de verdiği vaazlar ile bölge halkına dini yönden yol göstermiş ve halk tarafından çok sevilmiştir. Kendisi 1892 yılında vefat etmiştir.
Neden gitmeliyim? Özellikle Siirt’te oldukça önemli bir din insanı olan Şeyhul Hazin Hazretleri’nin türbesi, Siirt’teki önemli türbeler arasında yer aldığından görmenizi ve dua etmenizi tavsiye ediyoruz.
- Adres: Fersaf Köyü, Tillo/Siirt
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
5. Şeyh Muhammed Kazım Türbesi
Burası neresi? 1906 ile 1996 yılları arasında yaşamış olan Şeyh Muhammed, 20. yüzyılda Anadolu’da yaşamış en önemli din alimlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Nakşibendi şeyhi olarak bilinen Muhammed Kazım, her yıl türbesinde anma etkinlikleri ile yad edilmektedir. Türbeye ulaşım için dilerseniz yürümeyi dilerseniz de merkezden kalkan servisleri kullanabilirsiniz.
Neden gitmeliyim? Siirt’in ve Anadolu’nun en önemli din bilginlerinden olması nedeniyle Şeyh Muhammed Kazım’ın türbesi, Siirt halkı ve şehre ziyarete gelenler tarafından mutlaka ziyaret edilen noktalardan biridir.
- Adres: Siirt Merkez
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
6. İbrahim Hakkı Hazretleri Türbesi
Burası neresi? İbrahim Hakkı Hazretleri, kıymetli hocası İsmail Fakirullah Hazretleri için inşa ettirmiş olduğu türbe, günümüzde Siirt’in en önemli tarihi noktaları arasında kabul edilmekte ve pek çok kişi tarafından ziyaret edilmektedir.
1734 yılında vefat eden mutasavvıf ve çok önemli bir din-bilim alimi olan İbrahim Hakkı Hazretleri, hocasına büyük bir sevgi ve aşk beslemekteydi. Hocasının de defnedildiği türbeyi inşa ederken, her yılın ilk güneşinin hocasının kabri üzerine doğmasını istemiş ve her ekinoksta 5 dakika boyunca kabristana güneşin düşmesini planlayarak mezarı inşa etmiştir.
Neden gitmeliyim? Duvarda açılan pencere sayesinde 21 Mart ve 23 Eylül tarihleri arasında yani gece ile gündüzün eşit olduğu dönemde güneşin kabristana düşmesi nedeniyle, burası özellikle bu tarihler arasında ziyaretçi akınına uğramaktadır. Siz de bu özel ana tanıklık etmek isterseniz bilhassa bu tarihlerde türbeyi ziyaret edebilir ve türbenin manevi atmosferini daha iyi hissedebilirsiniz.
- Adres: Fakirullah, Tillo Mezarlığı, Aydınlar/Siirt
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
7. Sultan Memduh Türbesi
Burası neresi? Türbe, İsmail Fakirullah Türbesi’ne yakın bir konumda bulunmaktadır. 47.000 beyitlik divanı yazan Sulan Memduh, 1761 senesinde dünyaya gelmiştir ve asıl adı Sultan Mahmut’tur. Kendisi 1847 senesinde hayata gözlerini yummuştur ve metalden bir türbe yapılarak buraya defnedilmiştir. Türbenin bulunduğu konum, Siirt’e 7 km mesafede bulunan Aydınlar ya da diğer adıyla Tillo ilçesidir. Dedesi büyük İslam alimlerinden İbrahim Hakkı Hazretleridir. İlim ve irfan konusunda, çabaları sayesinde yüksek bir konuma yükselmiştir. Türbe, esasında kendisi tarafından oğlu için inşa ettirilmiştir.
Neden gitmeliyim? Manevi anlamda oldukça yoğun bir türbe olan Sultan Mahmud Türbesi, Osmanlı döneminin Batıya yöneldiği döneme ait en güzel örneklerden biridir.
- Adres: Saydanlar, İbrahim Hakkı Çalıpkulu Bulvarı, No:14 Aydınlar/Siirt
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Kuleler
8. Siirt Saat Kulesi
Burası neresi? Saat Kulesi’nin orijinal hali 1905 yılında Alaaddin Paşa tarafından yaptırılmıştır. Kule, Ulu Camii’ye yakın bir konumda, caminin doğusunda yer almaktadır. Zamanla aslı yıkılan kulenin yerine 1975 senesinde yenisi inşa edilmiştir.
Siirt Valiliği’nin önündeki parkta bulunan kulede kullanılan iki farklı renge sahip kesme taşlar kulenin göz alıcı bir görünüme sahip olmasını sağlamaktadır ve bu taşlar muhtemelen Ahlat taşıdır. Kule toplamda 6 kattan oluşmaktadır. Kulenin tepesine 72 basamaklı bir merdivenle çıkılmaktadır. Kulenin saatli kısmının tepesi ise daralarak bir kubbe görünümü kazanmaktadır. Kuledeki saatin ise 250 yıllık olduğu belirtilmektedir.
Neden gitmeliyim? Siirt Saat Kulesi, şehrin merkezi bir konumunda bulunmaktadır ve şehrin simge yapılarından biri olarak kabul edilmektedir. Kalenin içine giriş olmasa da dışarıdan bu güzel yapıyı görmenizi öneriyoruz.
- Adres: Bahçelievler, Kurtalan Yolu Cd. No:2, 56100 Merkez/Siirt Merkez/Siirt
- Telefon: Ziyaret saatleri: 24 saat
- Giriş ücreti: Kuleye giriş yapılamıyor
- Yol tarifi al >
Kaleler
9. Derzin Kalesi
Burası neresi? Gözetleme kulelerinin hala ayakta olduğu Derzin Kalesi, Bizans döneminden günümüze ulaşmış Siirt’in önemli tarihi yapıları arasında bulunmaktadır. Kalenin yapım yılı ise tam olarak bilinmemektedir. Kale, Baykan ilçe sınırları içinde, 8 km mesafede bulunan Derzin köyünde bulunmaktadır ve “Adakale” olarak da anılmaktadır.
Kaleye ulaşmak için şahsi aracınızla hemen alt kısımda paylaşmış olduğumuz yol tarifini kullanabilir ya da Baykan dolmuşları ile köye giderek buradan ulaşabilirsiniz.
Neden gitmeliyim? Sarp kayalar üzerine inşa edilmiş olan kalenin sunduğu eşsiz manzara, burayı görülmesi elzem yerlerden biri haline getirmektedir.
- Adres: Adakale (Derzin) Köyü/ Baykan İlçesi/ Siirt
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
10. Finik Kalesi
Burası neresi? Güçlükonak ilçe sınırları içinde bulunan Finik Kalesi, Siirt’teki Osmanlı kalıntılarından biridir ancak surların ne zaman yapıldığına dair net bir tarih söylemek mümkün olmamaktadır. Daha önce Siirt’in Eruh ilçesinde bulunan kale, 1990 senesinden bu yana Şırnak ilçesine bağlanmıştır. Surlar içindeki kalıntılardan yola çıkılarak kalenin Asur veya Gudiler döneminde inşa edilmiş olabileceği de düşünülmektedir. Kale içinde bulunan medresede Fakı Teyran isminde bir şairin ders verdiği yönünde rivayetler de bulunmaktadır.
Neden gitmeliyim? Finik Kalesi günümüze çok iyi bir şekilde gelmiş olmasa da Siirt’in tarihi ile ilgili önemli ipuçları vermektedir. Kalenin bulunduğu bölgedeki Finik Ören Yeri içindeki geçmişi MÖ 4.000 tarihine uzanan geçmişiyle mağaralar da görülmesi gereken yerlerden biridir.
- Adres: Cizre, Şırnak
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
11. Kormas Kalesi (İnce Kaya)
Burası neresi? Kormas Kalesi, Şirvan ilçe merkezine 10 km mesafede bulunmaktadır. Kale, Bizanslılar döneminden kalmıştır ancak ne yazık ki günümüze çok fazla bir kısmı ulaşamamıştır. Kalenin geçmişinin 1000 yıllık olduğu düşünülmektedir. Kale, geçmişte bölgede hakimiyet kurmuş birçok devlet tarafından stratejik konumu nedeniyle bir üs olarak kullanılmıştır.
Neden gitmeliyim? Geçmişe ışık tutan Kormas Kalesi, günümüzde ne yazık ki bölge halkı tarafından gerekli ilgiyi görmüyor. Bu nedenle burayı keşfetmenizi ve zamanla kalenin hak ettiği değeri görmesini umuyoruz.
- Adres: Kormas Köyü, Şirvan/Siirt
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
12. İrun Kalesi
Burası neresi? İrun Kalesi, Şirvan’a 40 km mesafede bulunmaktadır. Kalenin Musul Atabegi Nurettin Zengi zamanında, 12. yüzyılın başlarında yapıldığı tahmin edilmektedir. Kale, günümüze kadar bölgede hakimiyet kuran birçok uygarlık tarafından da kullanılmıştır. Kalenin en önemli özelliği ise, dağın eteklerindeki nehirle olan yer altı bağlantısıdır. Kale, tıpkı birçok kale gibi şehrin korunması için şehrin en sarp dağların tepesinde kurulmuştur ve bu nedenle ziyaret noktasında zorlayıcı bir konumda bulunmaktadır. Kayahisar Köyü’ne geldikten sonra kaleyi kolay bir şekilde bulmak mümkün olmaktadır.
- Adres: Kayahisar, Şirvan/Siirt
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Antik Kentler, Tarihi Yürüyüş Alanları
13. Erzen Ören Yeri
Burası neresi? Burası, Siirt’in ilk yerleşim yerlerinden biri olarak bilinmektedir. Bozhöyük ve Gündoğan Köyü arasında bulunmaktadır. Erzen’in bölgedeki bulunan Hasankeyf’ten bile daha büyük bir alanda kurulduğu düşünülmektedir. Antik kentte günümüzde Bizans döneminde yapıldığı tahmin edilen bazı kalıntılar ve birkaç gözetleme kulesine ait kalıntılar göze çarpmaktadır.
Bölgede henüz bir kamulaştırma çalışması olmadığından antik kente ait birçok kalıntının henüz gün yüzüne çıkmadığını söylememiz gerekiyor. Günümüzde bölgedeki çalışmalar hala devam etmektedir.
Neden gitmeliyim? Siirt’teki ilk yerleşim yeri olması, Erzen Ören Yeri’ni turistler için çok cazip noktalardan biri haline getirmektedir.
- Adres: Gökdoğan Köyü, Siirt
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Siirt’te gördüğünüz ve diğer ziyaretçilerin de mutlaka görmesini istediğiniz tarihi noktalar varsa bunları bizimle yorum kısmından paylaşabilir ve ziyaretçilerimizin fikir edinmesini sağlayabilirsiniz.