Siirt

Güneydoğu Anadolu Bölgesi sınırları içerisinde yer alan Siirt’in yüzölçümü 283.87 km²’dir ve nüfusu 2018 verilerine göre 331.670’dir. Batman, Şırnak, Van ve Mardin’e komşu olan şehirde karasal iklim etkileri görülüyor, yazları sıcak ve kurak yaşanıyor. Merkez, Eruh, Kurtalan, Şirvan, Pervari, Tillo ve Baykan olmak üzere 7 ilçesi var. Siirt Üniversitesi de şehirde yer alan bir devlet üniversitesidir.

Siirt her ne kadar Anadolu ile Mezopotamya topraklarının kesişiminde yer alsa da engebeli coğrafi yapısı ve ulaşım zorluğu nedeniyle kültür merkezi haline gelemiyor. Herakol Dağı, Çerrand Dağı ve Bekovi Dağı bu kentte yer alıyor, tarihi süreçte dağlık bölgede kapalı topluluklar yaşıyor ve İran’ın inanış biçimleri benimseniyor. Roma ile Sasanilerin savaşında Hristiyanlık dini ile tanışan ve Zerdüşt olan Sasaniler, Hristiyanlara hoşgörülü davranmamıştır. Fakat Malazgirt Savaşı’ndan sonra Artuklular’la birlikte kent Türkleşmiş ve bugünkü Türk-İslam etkisi altındaki kültürüne kavuşmuştur.

Lale Devri’nde yazılan ve Batılı anlamda ilk önemli ansiklopedik eser olan Mârifetname’nin yazarı İbrahim Hakkı Erzurum’da doğmasına rağmen Siirt’teki hocasından eğitim alıyor ve ömrünün büyük bölümünü Siirt’in Tillo köyünde geçirerek eserlerini bu köyde yazıyor ve burada vefat ediyor.

Tarihi yapıların doğal güzellikleriyle iç içe inşa edildiği Siirt’te görülmesi gereken yerlerin başında Kalatül Üstad Kalesi, Tillo Kalesi ve cam seyir terası, Ras’ıl Hacar ve Botan Kanyonu, Ulu Cami ve Veysel Karani Türbesi geliyor.

Siirt merkeze 7 km uzaklıkta bulunan Kalatül Üstad Kalesi, İbrahim Hakkı ile hocası arasında olan manevi bir iletişimi simgeliyor. İbrahim Hakkı’nın kendi elleriyle inşa ettiği kule ile yılın 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde güneş ışınları doğrudan hocası Fakirullah Hazretleri’nin türbesini aydınlatıyor. İbrahim Hakkı böylece manevi bir düzlemde güneşi hocasına hediye etmiş oluyor.

350 metre yükseklikten Uluçay’a bakan Taşbaşı Mağarası ise adeta bir görsel şölen. Bunun yanında Deliklitaş’a da ev sahipliği yapan Ras’ıl Hacar ve Botan Kanyonu’nda yamaç paraşütü yapılabiliyor.

Siirt’in yemek kültürüne dair simge lezzetlerden biri Pervari balıdır. Siirt’in Pervari ilçesinde üretilen bu bal, bulunduğu coğrafyanın florasının özellikleri dolayısıyla görece daha beyaz renkli ve yoğun bir tada sahip. Pervari balının Osmanlı saraylarında da tüketildiği biliniyor. Zivzik narı ve Siirt fıstığı da kentin yöresel yemişleri arasında yer alıyor.

Şehirler arası otobüslerle ya da özel araçla ulaşılabilen Siirt’te bir havaalanı bulunuyor fakat günümüzde aktif olarak kullanılmıyor bu nedenle eğer hava yoluyla ulaşmak isterseniz şehre yaklaşık aynı uzaklıklarda bulunan Muş ya da Diyarbakır havaalanlarını kullanabilirsiniz. Ankara’dan başlayan ve Kayseri, Sivas ve Malatya istasyonlarına uğrayan Güney Kurtalan Ekspresi de Diyarbakır’a kadar geliyor. Tren ile seyahat etmeyi tercih ederseniz Diyarbakır’dan sonra Siirt’e yaklaşık 3 saatte ulaşabilirsiniz.