Tiflis nerede & Hangi ülkede? Tiflis, Gürcistan’ın başkentidir ve Güney Kafkasya bölgesinde, Kura Nehri’nin hemen kıyısında yer alan eski ve güzel bir şehirdir.
Tiflis hakkında; Gürcistan’ın antik ve canlı başkenti Tiflis, Mtkvari Nehri’nin her iki kıyısına da yayılmıştır ve üç tarafı dağlarla çevrili, saldırılara karşı güvenlikli bir konumdadır. Tiflis’in kuruluşuna dair en yaygın söylentiye göre, MS 5. yüzyılın ortalarında Kral Vakhtang’ın bir şahinle avlanırken bir sülünü yaralamış ve şahin da yaralanmıştır. Her iki hayvanda kaplıcaya düşmüş ve yanıklardan dolayı düşmüştür. Kral bu kaplıcalardan çok fazla etkilenmiş ve ormanı kesip burada bir şehir inşa etmeye karar vermiştir. Tiflis adı da eski Gürcücede sıcak anlamına gelen “Tbili” kelimesinden türemiştir. Bölgede gerçekleştirilen arkeolojik kazılarda, bölgedeki ilk insan yerleşim izlerinin MÖ 4. yüzyıla kadar uzandığı görülmüştür.
Tiflis ortalama gezi süresi; Sadece Tiflis’in merkezi noktalarını görmek istiyorsanız 2 günlük bir gezi planı yeterli olacaktır. Günübirlik gezileri de Tiflis gezi planınıza dahil etmek isterseniz 3 veya 4 günlük plan yapmanız faydalı olacaktır.
Tiflis pahalı mı? Tiflis diğer pahalı Avrupa şehirlerinden gelenler için oldukça ucuz gelecektir. Türkiye’den giden ziyaretçiler için ise çok pahalı olmasa da aşırı ucuz olduğunu da söyleyemeyiz. Türkiye’ye yakın olması ve diğer Avrupa şehirlerine göre ucuz bir şehir olması nedeniyle Tiflis, ekonomik kabul edilebilir.
Tiflis nasıl bir yer güvenli mi? Tiflis genel olarak çok güvenli bir şehir olarak bilinir. Tabi gene de sağduyulu davranmanız güvenliğiniz için faydalı olacaktır. Bir kadın bile gündüz ya da gece, kalabalık ya da sakin olsun Tiflis’te herhangi bir yerde büyük ihtimalle herhangi bir sorunla karşılaşmayacak ve kendisini güvende hissedecektir. Turistlerin bazı dolandırıcılık türlerine ve hırsızlıklara karşı dikkatli olmaları gerekmektedir.
Tiflis’i ziyaret etmek için en iyi zaman; Tiflis yıl boyunca ziyaret etmek için mükemmel şehirlerden biridir. Tabi bununla birlikte birazcık güneş ışığı görmek ziyaretinizi daha keyifli bir hale getirebilir. Tiflis’i ziyaret etmek için en iyi zaman Nisan-Haziran dönemindeki ilkbahar aylarıdır. Tatilini bu döneme denk getiremeyenler Eylül-Ekim dönemindeki Sonbahar aylarını da değerlendirebilir. Yaz aylarında hava sıcaklığı 35 dereceleri geçtiğinden bu dönem hala ziyaret edilebilir olsa da günün tamamını gezmek için değerlendiremeyeceğiniz aşikar.
Yardımcı Uygulamalar; Tiflis’te akıllı cihazınıza yükleyerek daha kolay bir şekilde seyahat ve ulaşımınızı sağlayabileceğiniz başlıca uygulamaları şu şekilde sıralayabiliriz:
-Gezi için;
-Ulaşım için;
Tasarruf Kartları; Tiflis’te kullanabileceğiniz herhangi bir indirim kartı bulunmadığı için, müzelere ve diğer turistik noktalara girişte belirtilen ücreti ödemeniz gerekmektedir.
Tiflis-İstanbul saat farkı; Tiflis ile İstanbul arasında 1 saatlik bir zaman dilimi bulunmaktadır. Yani Tiflis’te pazar günü saat 11.00 iken İstanbul’da pazar günü saat 10.00 olacaktır.
Tiflis’te ne yenir? Ne içilir? Haçapuriyi galiba duymuşsunuzdur? Kendisi Gürcistan’ın en ünlü geleneksel yemeği olur ve Tiflis’e gelenlerin mutlaka yemesi gereken lezzetlerin başında gelmektedir. Üzerinde yumurta, tereyağı ve peynir bulunan muhteşem bir pide türüdür. Eğer Tiflis’te mutlaka tatmanız gereken diğer lezzetleri merak ediyorsanız Tiflis yeme içme rehberi yazımıza mutlaka göz gezdirmelisiniz!
Bu nokta değinmek istediğimiz bir şey var; O da bir şarap aşığı olun ya da olmayın mutlaka Gürcü şaraplarının tadına bakmalısınız. Gürcistan ve şarap kelimeleri yüzyıllar boyunca ayrılmaz bir ikili olmuştur ve ülkedeki şarap yapımı ve içme kültürünün geçmişi 8 bin yıl öncesine kadar uzanmaktadır. Günümüzde Tiflis’te her zevke uygun şarap bulmak mümkün oluyor ve şarap, Gürcistan’ın en büyük ihracat kalemlerinden birini oluşturuyor.
Tiflis’te restoran bahşiş oranları; Gürcistan sınırları içerisinde bahşiş vermek gibi bir zorunluluk bulunmuyor, ancak kesinlikle taktir edilmektedir. Özellikle ücretlerin düşük olduğu restoran ve kafelerde hizmetin iyi olduğunu düşünüyorsanız hesabın %10-15’i civarında bir bahşiş hizmet sunan kişileri çok mutlu edecektir.
Tiflis’in en ünlüleri; Tiflis’in en ünlü görülmesi gereken yerleri arasında ilk sırada kesinlikle Eski Kent bölgesi gelmektedir.
Tiflis gezi önerisi; Tiflis’te musluk suyunun içilmesi güvenli olduğundan yanınızda termosunuzu taşıyabilir ve böylelikle hem plastik şişe kullanımınızı en aza indirebilir hem de su satın alma masrafından kurtulabilirsiniz. Gideceğiniz küçük yerleşim birimlerinde ya da küçük restoranlarda pos cihazı olmama ihtimaline karşı yanınızda yeterli miktarda yerel para biriminden bulundurduğunuzdan emin olmanızda fayda var.
Tiflis’te dolaşırken sokaklarda kendi halinde gezen çok fazla sokak köpeği görebilirsiniz. Bu köpeklerden korkmanıza gerek yok çünkü bu köpekler düzenli olarak kontrol edilmekte ve aşılanmaktadır.
Konaklama konusunda birkaç öneri vermemiz iyi olacaktır diye düşünüyoruz. Şehirdeki banliyöler ziyaretçiler için en uygun ve ekonomik konaklama alternatiflerini barındırıyor. Özellikle Sololaki, Aşağı Vera, Avlabari ya da Chugureti kalmak için tercih edilebilir.
Burası neresi? Parlamento Binası, Özgürlük Meydanı’ndan çıkıp Rustaveli Caddesi boyunca yürüdüğünüzde karşılaşacağınız önemli bir tarihi yapıdır. 2012 senesinde Mikheil Saakashvili tarafından Kutaisi’ye taşınan Gürcistan Yasama Meclisi, 2019’te tekrar Parlamento Binası’na taşındığından binanın içi ziyaret edilemiyor ancak binan dış mimarisini mutlaka yakından incelemenizi tavsiye ediyoruz.
Etkileyici yüksek kemerli bu parlamento binası, 1938 ile 1953 yılları arasında Sovyet Hükümetinin kullanması amacıyla inşa edilmiştir. Bina, 9 Nisan 1989’da açlık grevi yapan 19 Gürcünün Sovyet birlikleri tarafından öldürülmesi ve 22 Kasım 2003’te Eduard Shevardnadze’nin iktidardan uzaklaştırıldığı Gül Devrimi gibi çok önemli olaylara tanıklık etmiştir. Binanın önünde bulunan küçük bir anıt, kaldırım taşları ve rastgele yerleştirilmiş cam paneller 1989 yılındaki kıyımı anmak için yerleştirilmiştir.
Neden gitmeliyim? Tiflis’te mutlaka görülmesi gereken yerler arasına bulunan Parlamento Binası, gösterişli dış mimarisi ile dış cepheden etkileyici bir görünüme sahiptir.
Burası neresi? Sovyet mimarisine hayranlığınız bulunuyorsa Tiflis’te görülmesi gereken tuhaf yerler arasında bu enteresan mimari yapıya da mutlaka yer vermelisiniz. Şehir merkezinin güneyinde, Mtsheta yolu üzerinde yer alan bina, birbiri üzerine yerleştirilmiş 5 ayrı küp şeklinde modül ile inşa edilmiştir. Bu sıra dışı yapının tasarımı ise mimar George Chakhava’dır.
Toplamda 18 katlı bir yapıdır ve toplamda 13.500 metrekarelik bir alanı kaplamaktadır. Bina 1975 senesinde Karayolları İnşaat Bakanlığı tarafından hayata geçirilmiş bir projedir. Gürcistan’ın bağımsızlığını almasının ardından bina, 2007 yılına kadar kullanılmamıştır. Bu tarihte bina Gürcistan Bankası tarafından satın alınmış ve kapsamlı bir yenileme çalışmasının ardından yeniden kullanılmaya başlamıştır.
Görünüşüne göre bir transformatör mü, çılgın bir lego çalışması mı yoksa bir jenga oyunu mu? Sen karar ver. Binanın bu şekilde tasarlanmasının sebebi ise doğanın binanın altında yeşilliklere bürünmesin amaçlanmasıdır ve bu konsepte “Uzay Şehri Metodu” ismi verilmektedir.
Neden gitmeliyim? Kimi insanlar için sıra dışı mimari yapılar çok heyecan vericidir. İşte bu yapı da bu özelliğe sahiptir ve mimari yapılara meraklı kişiler için Tiflis’teki görülmesi gereken önemli yerlerden biridir. Günümüzde binanın estetiği tartışma konusu olsa da, şimdiye kadar yapılmış en sıra dışı Sovyet mimari eserlerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Burası neresi? Kukla Tiyatrosu’na ek olarak yapılmış olan bu dağınık saat kulesi, Tiflis’in sembol yapıları arasında bulunmaktadır. Saat Kulesi şehirde görebileceğiniz en sıra dışı yapılardan biri olması nedeniyle görülmesi gereken noktalardan biridir. Sürekli düşme riski taşıyan kuleyi yerinde tutmaya çalışan çelik bir kiriş bulunmaktadır. Eğik sütunun ortasında ise büyükçe bir saat yer almaktadır.
Tuhaf bir manzaraya sahip olan bu saat kulesinin tarihi çok eski değildir ve tiyatroya 2011 senesinde 4 yıllık bir inşaat çalışmasının sonrasında eklenmiştir. Kulenin içinde küçük bir kukla tiyatrosu vardır ve sabah 7 ve akşam 7’de olmak üzere günde iki defa bu gösteriyi izleyebilirsiniz.
Neden gitmeliyim? Şehrin ara sokaklarından birine saklanmış olan bu eğik saat kulesi, birçok dikkatini çeken yapıların başında gelmektedir. Saati özel kılan şeyler arasında eğik olmasının yanı sıra şehirdeki en büyük ve en küçük saate sahip olması da bulunmaktadır.
Kaçırmayın! Saatte zile vuran melek kaçırmamanız gereken anlar arasında bulunuyor.
Burası neresi? Ulusal Kütüphane, Özgürlük Meydanı’nın tam merkezinde olmasına karşın, Tiflis’in en iyi saklanan mücevherlerinden biridir. Caddenin karşısındaki iki binadan oluşan kütüphanenin binaları, hem dışarıdaki muhteşem mimarisi hem de içeride sunduğu hazinesi ile kesinlikle görülmeye değerdir.
Bu binaların birinde nadir kitap koleksiyonu, Gürcüce basılmış en eski eserler ve daha fazlasının bulunduğu Kitap Müzesi’ni ziyaret etmek mümkündür. Parlamentoya bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren kütüphane, Tiflis’teki kültürel ve eğitsel anlamdaki en önemli merkezlerden biridir.
Neden gitmeliyim? Kitapların dünyasında kaybolmayı sevenler için Tiflis’teki kitap kültürünü ve geçmişi yakından tanıyabilmek adına Tiflis’te mutlaka görülmesi gereken yerlerden biridir.
Burası neresi? Köprü, Nikoloz Baratashvili Caddesi’nin devamı üzerinde bulunmaktadır. Köprü, şehir merkezi ile tarihi noktaları birbirine bağlaması nedeniyle önemli bir yere sahiptir ve günümüzde yaya ve araç geçişleri için kullanılmaktadır. Köprünün uzunluğu 150 metredir ve korkuluklarındaki heykeller oldukça ilgi çekici ve fotojeniktir.
Köprü 1965 senesinde mimarlar Shota Kavlashvili ve Vladimer Kurtishvili tarafından tasarlanarak inşa edilmiştir. Köprü çevresi aynı zamanda sosyal bir alan olarak da işlev görmektedir. Köprünün etrafında lezzetli yemeklerin tadına bakıp, dinlenebileceğiniz çok sayıda kafe, restoran ve otel de bulunmaktadır.
Neden gitmeliyim? Köprü ziyaretiniz sırasında çevrede bulunan birçok tarihi ve kültürel noktayı görme fırsatına sahip olabilirsiniz. Tiflis’in en önemli anıtlarından olan VI. yüzyıl Anchiskhati Kilisesi ve Gabriadze Kukla Tiyatrosu görebileceğiniz önemli yapılardan sadece birkaçıdır.
Burası neresi? Etkileyici bir binası bulunan Tiflis Operası oldukça verimli ve aktif bir programa sahip. Bu tarz saat gösterilerine ilginiz varsa uğramak isteyebileceğiniz bir yer. Binanın temeli 15 Nisan 1847 tarihinde atılmıştır ve yaklaşık 170 yıllık bir tarihe sahiptir. İtalyan mimar Shudieri gözetiminde gerçekleştirilen yapım çalışmaları 4 senede tamamlanmıştır.
Opera binası yapımının ardından 11 Ekim 1874 tarihinde çıkan yangında büyük zarar görmüş ve bina içindeki birçok şey de yangında yok olmuştur. Bu yıkıcı olayın ardından ise hükumet onu yeniden inşa etmeyi planladı ve Alman asıllı mimar Viktor Schröter’in tasarımına göre 1896 senesinde açılmıştır.
1937 senesinden bu yana bina, Gürcülerin en ünlü bestecilerinden biri olan Zakaria Paliashvili’nin adıyla anılmaktadır. Yapı, Doğu Avrupa’daki türünün en eski örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir. Binanın süslemeleri ve genel tarzına bakıldığında Neo-Mağribi tarzı göze çarpmaktadır; ancak, fuayeleri, düzeni ve ana salonu incelendiğinde ise Avrupa tarzının esintileri görülebilmektedir.
Neden gitmeliyim? Gerçekleştirilen turlar sayesinde hem tarihi hem de mimari açıdan bu muhteşem simgesel yapıyı daha yakından inceleyebilirsiniz.
Burası neresi? Urbnisi Caddesi’nde yer alan saray, 1776 senesinde II. Erekle’nin eşi Kraliçe Darejan için yapılmıştır. Anıtsal yapı, 19. yüzyılda bazı yenilenme çalışmalarından geçmiştir. Sarayın ismi olan “Sachino” kelimesi “Önemli” anlamına gelmektedir ve sarayın hakim konumunu ifade etmektedir.
Ana saray Avlabari kale duvarının kuzey kısmındaki kalıntılarının üzerine inşa edilmiştir. Kalenin inşasında Gürcü tuğlası kullanılmıştır. Yatay ve dikey çizgiler, Gürcü ahşap ve taş oymalarında sıklıkla görülen bir süs olan bükülmüş bir örgü şeklindedir.
Neden gitmeliyim? Sachino Sarayı, Tiflis’in önemli bir tarihi ve kültürel bir anıtı, Gürcü geç feodal laik mimarisinin de olağanüstü bir örneği olduğundan şehirdeki etkileyici duraklardan biri olarak kabul edilmektedir. Sarayın balkonu ise şehrin muhteşem manzarasını sunmaktadır.
Burası neresi? Araplar tarafından yaptırılan kale, Tiflis kalesi olarak da biliniyor. İçinde 12. yüzyıldan kalma Aziz Nicholas Kilisesi’nin de bulunduğu Narikala Kalesi, tüm şehri uzaktan izliyor. Tiflis’in en eski sembolleri arasında bulunan Narikala Kalesi, 4. yüzyılda, kentin kurulduğu dönemde inşa edilmiştir. Narikala isminin kale için Farsça bir kelimeden türediği rivayet edilse de başka iddialar da mevcuttur.
Yaşadığı deprem ve yıkımlara rağmen yine de, konumuyla gösterişini kaybetmemiş. Savunma amaçlı inşa edilen kaleye teleferik yardımıyla çıkabiliyorsunuz. Üstelik istediğiniz an gidebilirsiniz çünkü kale her gün 24 saat hizmet vermeye devam ediyor. Kalenin günümüze kadar iyi bir şekilde korunması ise burayı daha değerli kılıyor.
Neden gitmeliyim? Narikale Kalesi, Tiflis’in en güzel manzaralarından birini sunduğundan, şehir manzarasını seyretmek isteyenler için oldukça cazip bir noktadır. Yani kısaca kaleyi görmeden Tiflis’ten ayrılırsanız, Tiflis’i hiç görmeden ayrılmış olarak görülebilirsiniz.
Ne yapılır? Kaleye geldiğinizde manzaranın keyfini sürdükten sonra 1500 metrelik parkurda huzur içinde bir yürüyüş yapabilirsiniz. Yürüyüş size her fırsatta muazzam manzaralar sunar ve özellikle şehir ışıklarının aşağıda parladığı zamanlarda oldukça özel zamanlar geçirebilirsiniz.
Burası neresi? Gürcistan’ın en yetenekli sanatçılarından biri olan Rezo Gabriadze tarafından 1981 senesinde kurulan Gabriadze Tiyatrosu, “Alfred ve Violetta”, “Baharımızın Sonbaharı”, “Ramona” ve “Stalingrad Savaşı” gibi yapımlarıyla uluslararası anlamda bir tanınmışlık kazandı ve o zamandan bu yana dünya turnelerine çıkmaktadır.
2010 yılında Gabriadze tarafından eklenen saat kulesi ise tiyatronun simgesi haline gelmiştir. Her saat başı, boyalı bir kapıdan altın çıkar ve zili küçük bir çekiçle çalar. Günde iki defa, 12.00 ve 19.00’da “Circle of Life” isimli kukla gösterisi seyredilebilir. Bu muhteşem gösteriyi izleyebilmek için birçok turist bu tiyatroya akın etmektedir. Kulenin dibinde birçok çini ve iki adet büyük seramik bulunmaktadır. Bunlar Rezo Gabriadze tarafından kendi elleriyle boyanmıştır.
Gabriadze’nin tiyatronun yanında bir kafe açma fikri de ortaya çıkmış ve tek bir kahve çekirdeğinin bütün gün kavrularak tiyatroyu aromasıyla doldurması amaçlanmıştır. Böylelikle 1988 senesinde açılan kafe, o günden bu yana dünyanın her yerinden gelen konuklarını ağırlamaktadır.
Neden gitmeliyim? Eski Tiflis’in sokaklarında dolaşırken tiyatroyu, saat kulesini ve tabi ki kahve kokusunu kaçırmamak elde değil.
Burası neresi? Şehrin ortasından geçen Kura Nehri’nin üstünde, iki yakayı birleştiren Barış Köprüsü, 2010 yılında tamamlanmış. 150 metre uzunluğundaki köprü, özellikle geceleri ışıklarla aydınlatıldığında hoş bir manzara sunuyor ve Tiflis’in en ünlü turistik yerleri arasında bulunuyor. Köprü Eski Kent bölgesini Mtkvari Nehri üzerinden Rike Park’a bağlamaktadır.
Tasarımı bir deniz hayvanını andıran köprü, akşamları binlerce LED ışıkla aydınlatılarak muazzam bir görünüme kavuşmaktadır. Bu neden hem gece hem de gündüz ayrı bir güzelliğe bürünmektedir. Köprünün tasarımı İtalyan mimar Michele De Lucchi tarafından gerçekleştirilmiştir. Köprü İtalya’da yapılmış ve 200 tırla Tiflis’e taşınmıştır.
Neden gitmeliyim? 2010 yılından bu yana şehrin en gözde noktalarından olan Barış Köprüsü, fotoğraf çekmek ve manzaranın keyfini çıkarmak için gelinebilecek en eğlenceli ve ilgi çekici yerlerin başında gelmektedir.
Burası neresi? Yaygın olarak Sameba Katedrali olarak bilinen Aziz Trinity Katedrali, tarihi Avlabari semtinde, Elia Tepesi’nde bulunmaktadır. Burası, ana Ortodoks Katedrali olarak kabul edilmektedir ve dünyadaki üçüncü en yüksek Ortodoks Katedralidir. Katedralin en yüksek kısmı 87 metreyi bulmaktadır ve çapı ise 137 metredir. Katedralin mimarı Archil Mindiashvili’dir ve katedraldeki duvar resimleriyle mozaikler de Amiral Goglidze’ye aittir.
Sameba, 1995 ile 2004 yılları arasında inşa edilmiştir ve vatandaşlarla birkaç zengin işadamının bağışlarıyla yapılmıştır. Kompleks yapı ana katedralin yanı sıra bağımsız bir çan kulesi, Patrik’in ikametgahı, bir manastır, bir seminer salonu ve ilahiyat akademisinden oluşmaktadır.
Neden gitmeliyim? Katedral İsa’nın doğumunun 2.000 yıl sonrasını anmak için yapılmıştır ve dünyadaki eşsiz katedrallerden biri olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle bu yapı Tiflis katedralleri içinde çok özel bir yere sahiptir ve kilise gezmeyi sevenler için mutlaka görülmesi gereken noktalar arasında bulunmaktadır.
Burası neresi? Kura Nehri kenarındaki kilisenin, St. Trinity’den sonra en dikkat çekici kilise olduğu söyleniyor. Metekhi Köprüsü’nden geçerek ulaştığınız kilisenin hemen yanında Tiflis’in kurucusu olan kralın da heykelini görebilirsiniz.
Tarihi kaynaklara göre 5. yüzyılda Kral Vakhtang Gorgasali, mevcut kilisenin yerinde ilk kiliseyi ve aynı zamanda kraliyet ailesinin ikametgahı olması amacıyla Tiflis Kalesi’ni inşa etmiştir. İlk kilise 13. yüzyıldaki Moğol istilasında yıkılmış ve o zamandan sonra da pek çok defa yıkılmış ve yeniden restore edilmiştir. 19. yüzyılda Rus kontrolü altında olan Metekhi dini amacından uzaklaşmış ve Ruslar tarafından kışla olarak değerlendirilmiştir. Kilisenin yeniden ibadet yeri olarak kullanılmaya başlaması ise 1988 senesinde gerçekleşmiştir.
Kilise, çapraz kubbe tarzına sahiptir çünkü yapıldığı Orta Çağ döneminde en yaygın mimari üslubun bu olduğu bilinmektedir.
Neden gitmeliyim? Kısmen konumu nedeniyle Tiflis kiliseleri içinde en tanınmışı olan Metekhi Kilisesi, gelen turistlerin mutlaka görmek isteyeceği ve fotoğrafını bile göreceği meşhur bir ziyaret noktasıdır. Kilisenin yan tarafında bulunan at üzerinde tasvir edilmiş olan Kral I. Gorgasali Vakhtang’ın heykeli de görülmeye değerdir.
Kaçırmayın! Metekhi Kilisesi’ni ziyarete geldiğinizde aynı isimdeki köprüyü de mutlaka incelemenizi öneriyoruz. İlk olarak 1821 tarihinde ahşap olarak inşa edilmiş olan köprü, 1870 senesinde metal olarak yapılmıştır. Mevcut köprü ise 1950’li yıllarda inşa edilmiştir.
Burası neresi? Tiflis’te görülmesi gereken yerler arasındaki bir kilise olan Anchiskhati Kilisesi, Kral Dachi Ujarmeli tarafından 6. yüzyılda yaptırılmıştır. Kilise, günümüzdeki adını 17. yüzyılda Anchi Katedrali’nden büyük ikonanın buraya taşınmasıyla almıştır. Büyük İkona, Gürcistan’daki en büyük dini kalıntılardan biri olarak kabul edilmektedir ve 6. yüzyılda Bizans döneminde sıcak mum boyalar kullanılarak yapılmış önemli bir tarihi eserdir. Anchi simgesi günümüzde Gürcistan Güzel Sanatlar Müzesi’nde sergilenmektedir.
Kilise mimarisinde Filistin ve Gürcistan geleneklerinin etkileri görülüyor ve dikdörtgen bir yapıdadır. Kilise, Tiflis’in tarihi yerleri arasındaki en önemli bölge olan Eski Şehir kısmında yer almaktadır. Kilisenin kapılarında geleneksel Gürcü haçı görülmektedir. Tapınağın batı cephesine bakıldığında ise günümüze ulaşmayı başarmış haçlı bir taş madalyon dikkat çekmektedir. Kilisenin üst kısımları ve kemerler ise 17 ile 19. yüzyıllar arasında yeniden inşa edilmiştir.
Neden gitmeliyim? Kilise, Tiflis’teki günümüze kadar ulaşmış en eski tarihi yapılardan biri olması nedeniyle önemli bir yere sahiptir ve özellikle tarihi yapılara meraklı kişiler için mutlaka listeye alınması gereken bir noktadır.
Aklınızda bulunsun! Her yıl Ağustos ayının 29’unda bazilika içinde Anchiskhatoba adında özel bir tatil kutlaması gerçekleştirilmektedir. Bu özel ayin, birçok cemaat mensubunu Gürcistan’daki bu çok özel ve kutsal kilisede bir araya getirmektedir.
Burası neresi? Rustaveli Caddesi üzerinde Parlamento Binası’nın hemen karşısında bulunan Kaşveti Kilisesi, Aziz George Kilise olarak da adlandırılmaktadır. Mevcut kilise 1910 senesinde, burada daha eskiden bulunan ve yıkılmak üzere olan bir kilisenin temelleri üzerine inşa edilmiştir. Buradaki daha eski kilisenin 6. yüzyılda yapıldığı düşünülmektedir ancak kim tarafından ve nasıl inşa edildiğine dair net bir bilgiye ulaşılamamıştır.
Mevcut kilisenin inşası 6 yıl sürmüştür. Kilisenin tasarımı ise uzun bir süre Tiflis’te ikamet etmiş olan Alman mimar Leopold Bilfeldt tarafından gerçekleştirilmiştir. İnşaatın süsleme ve dekorasyon işlemleri ise yerel ustalar olan ve Gürcistan’ın en iyi taş oymacısı olarak kabul edilen Agladze Kardeşler tarafından üstlenilmiştir.
Neden gitmeliyim? Günümüze ulaşmayı başarmış olan Kashveti Kilisesi, Gürcü, İtalyan ve Alman işbirliğinin mükemmel bir örneğidir ve Tiflis’teki en mükemmel klasik mimari anıtlardan biri olarak turistler tarafından büyük ilgi görmektedir.
Burası neresi? Sioni Katedrali, Gürcü Orta Çağ mimarisinin en dikkat çeken örneklerinden biridir. Sionis Kucha bölgesinde bulunan kilisenin orijinal yapısı 6. ve 7. yüzyıllarda inşa edilmiş ancak o zamandan günümüzde defalarca yıkılmış ve yeniden inşa edilmiştir. Sonuç olarak kilisenin günümüzdeki modern görünümü 13. yüzyıldan kalmadır.
Katedral adını Kudüs’teki kutsal Zion Dağı’ndan almaktadır. Sioni Katedrali, Gürcistan’ın koruyucu azizi olan Aziz Nino’nun kutsal haçına da ev sahipliği yaptığından dolayı manevi açıdan Gürcüler için çok önemli bir yere sahiptir. Efsaneye göre bu haç, Aziz Nino’nun kendi saçıyla birbirine bağlanan asma dallarından yapılmıştır.
Katedral, 2004 senesine kadar Gürcü Hristiyan Kilisesi Patriği olan Katolikos’un ikametgahıydı. Yüksek bir konuma sahip olmasına karşın tapınağın dış kısmında oldukça mütevazı bir görünüm göze çarpmaktadır. Buna karşın kilisenin iç kısmında altın ve koyu turkuaz renklerde freskler ve ikonlarla zenginleştirilmiş oldukça gösterişli bir bir dekor bulunmaktadır. Kapılar ise Gürcistan’ın sembollerinden olan sarmalı asmaya benzeyen desenlerden oluşan karmaşık bir dekora sahiptir.
Neden gitmeliyim? Sioni Katedrali, Tiflis’in tarihi ile çok yakından ilgilidir. Tiflis’le birlikte gelişip inşa edildi ve yıkıldı. Tiflis’le birlikte birçok tarihi olaya şahitlik etti. Bu nedenle Sioni Katedrali Tiflis için çok önemli anıtsal yapılardan biridir ve Tiflis’te kesinlikle görülmesi gereken yerler arasında bulunmaktadır.
Burası neresi? 1793 yılından kalma Büyük Ermeni Noraşeni Kilisesi, 1930 yılında Sovyet yetkilileri tarafından kapatılarak uzun bir süre kullanılmamış ve 2015 yılında yenileme çalışmalarına başlanmıştır. Kilisenin inşaat çalışmaları hayli uzun sürmüş ve 1830 yılına kadar devam etmiştir.
Yazıtlı haç tipindeki kilise büyük boyutlu bir tuğla kilisedir. Kilisenin kubbesi dört güçlü sütun tarafından desteklenmektedir. Kiliseye üç tarafındaki kapılardan giriş sağlanmaktadır. Bu kapılardan güney kısmındaki kabartmalarla süslü taş kapı 19. yüzyıldan kalmadır. Batı kapısının çiçek bezemeli dikdörtgen çerçevesi de hayli ilgi çekicidir. Kilisenin çevresinde ise bir pasaj bulunmaktadır.
Neden gitmeliyim? Noraşeni Kilisesi görsel açıdan birçok önemli detaya sahiptir ve kilise gezmeyi sevenler tarafından oldukça beğenilmektedir.
Burası neresi? Tabor Manastırı, Abanotubani’nin hemen üzerinde yer almaktadır ve Narikala’ya, kükürt banyolarına ve şehre bakan muhteşem bir panoramik manzara görme imkanı sunmaktadır. Burada bulunan kilise yenilenerek güncel bir görünüm kazanmıştır.
Buraya ulaşmak için nehir kenarındaki Maspindzelo restoranından başlayarak Firdousi Caddesi’ne, ardından Bazovi Caddesi’ne gidin. Çıkmaz sokağa ulaştığınızda, yeni metal merdivene bağlanmak için beton basamakları kullanın. Bu sizi manastıra giden sırt boyunca uzanan yepyeni bir tahta kaldırım yoluna ulaşmanızı sağlayacaktır.
Neden gitmeliyim? Genellikle fotoğraf çekmek için Tiflis’in en iyi yerlerinden biri Tabor Manastırı’nın olduğu noktadır. En iyi ışığı ve kareyi yakalamak için manastırın bulunduğu yere öğleden sonra ya da gün doğmadan hemen önceki erken saatlerde gelmenizi tavsiye ediyoruz.
Burası neresi? Jvari Manastırı, Gürcistan’ın doğusundaki Mtsheta yakınlarında bulunuyor. Burası geçmişi 6. yüzyıla kadar uzanan bir Gürcü Ortodoks manastırıdır. Bölgenin diğer tarihi yapılarıyla birlikte Jvari Manastırı da UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi’ne alınmış önemli bir tarihi eser konumundadır.
Neden gitmeliyim? Jvari, Erken Orta Çağ döneminden kalma Gürcü kiliselerinin en nadide örneklerinden biridir ve dini yapılara meraklı kişiler için Tiflis çevresinde görülmesi gereken dini yapılar arasında bulunmaktadır. Yapıyı özel kılan özelliklerinden biri ise günümüze kadar hiç değişmeden ayakta kalmayı başaran sayılı yapılardan biri olmasıdır. Manastır aynı zamanda sunduğu muhteşem manzarası ile de görülmeye değerdir.
Burası neresi? Tiflis’in Eski Kent civarındaki caddelerinden olan Leselidze civarında bulunan Büyük Sinagog, şehirdeki önemli dini yapılar arasında bulunmaktadır. Sokağın sonuna geldiğinizde Sinagog, sizi kırmızı tuğlalı mimarisiyle karşılamaktadır. Sinagogun üstü ise bir kubbe ve bir fener ile örtülmüştür. Ana kapısında ise Davut Yıldızı bulunmaktadır. Geçmişte 120.000 kişilik bir topluluğa sahip olan sinagogun günümüzde 4.000 kişilik bir topluluğu bulunmaktadır.
Gürcü Sinagogu olarak da bilinen yapı, 19. yüzyılın sonlarında Ahalzikhe’den Tiflis’e yerleşmiş olan Yahudiler tarafından kurulmuştur. Sinagogun bitişiğinde ise Tshinvali Yahudileri tarafından kurulmuş olan başka bir ibadethane daha vardı. İki katlı bir yapıya sahip olan ve iki ibadethaneyi içeren bu yapı, 24,5 metre uzunluğa, 15 metre genişliğe ve 14 metre yüksekliğe sahiptir.
Neden gitmeliyim? Eski ve benzersiz bir sinagog olan Tiflis Büyük Sinagogu, ciddi bir şekilde korunmaktadır ve sinagog mimarisine meraklı ziyaretçiler için Tiflis’teki meşhur dini yerler yer arasında bulunmaktadır.
Aklınızda bulunsun! İçeri girebilmek için avluda bulunan güvenlik görevlileriyle iletişime geçmeniz gerekecektir.
Burası neresi? Tiflis‘teki mevcut tek cami olan Cuma Camii, 1700’lü yıllarda Osmanlılar tarafından yapılmıştır. Son 3 asırda 3 defa yıkılıp yeniden yapılan camii Eski Tiflis’te yer alıyor. Dış cephesi tuğladan içi fresklerle bezeli camii, şehir turunuzda mutlaka dikkatinizi çekecektir.
Kırmızı tuğladan inşa edilmiş olan bu tarihi cami, şehirdeki hem Şii hem de Sünni Müslümanlar için önemli bir ibadet yeridir. Gürcü nüfusunun yaklaşık olarak %10’u Müslümandır ve 1951 senesinde kadar Cuma Camii ile birlikte Sultanahmet Camii de Müslümanların ibadet ettiği bir yerdi. Şiiler ve Sünniler sırasıyla bu iki camide ayrı ayrı ibadet etmiştir. 1951 senesinde bir köprü yapmak amacıyla Komünist güçler tarafından yok edilince, Şii cemaati ibadet edecek yer bulamamış ve Cuma Camii’nde ibadet etmeye başlamıştır. 1996 yılına kadar bu iki mezhebi birbirinden ayırmak için bir perde kullanılırken günümüzde bu iki mezhep yan yana ibadetlerini yerine getirmektedir.
Neden gitmeliyim? Cuma Camii, Tiflis’teki tek cami olması nedeniyle gerek Müslümanlar için ibadet etmek amacıyla gerekse de cami mimarisini incelemek isteyen turistler için görülmesi gereken çok özel bir yapıdır.
Burası neresi? Tiflis sokaklarında dolaşırken her yerden görebileceğiniz 20 metre yüksekliğindeki heykel, geleneksel Gürcü kadınını temsil ediyor. Bir elindeki şarap misafirperverliğini, diğer elindeki kılıç savaşçılığını simgeliyormuş. Tamamı alüminyumdan yapılan, anlamı “Gürcülerin Anası” olan heykel, mutlaka görülmesi gereken noktalardan biri.
Heykel, 1958 senesinde Elguja Amasukeli tarafından yapılmıştır ve kendisi bu heykelle Şota Rustavelli Devlet Ödülü’ne layık görülmüştür. Heykele “Başkent” adını vermiş ancak daha sonra halk tarafından “Kartli’nin Annesi” olarak anılmaya başlanmıştır. Heykel, zarar görmemesi amacıyla alüminyum ile kaplanmış ve 1997 senesinde ise yenisiyle değiştirilmiştir.
Neden gitmeliyim? Şehrin simgesel yapılarından biri olan Kartlis Deda Heykeli, Tiflis gezisi düzenleyenler için görülmesi elzem noktalardan biridir. Heykeli önemli kılan bir diğer unsur ise, heykelin Tiflis’in kuruluşunun 1500. yıldönümü nedeniyle dikilmiş olmasıdır.
Burası neresi? Şehir merkezinin dışında yer alan bu anıtsal yapı 30 metre yüksekliğindedir ve 1985 senesinde Zurab Tsereteli tarafından yaratılmıştır. Gürcistan’ın tarihi açısından önemli bir anıt olan yapı, hiçbir zaman tam anlamıyla tamamlanamamıştır. Anıt üzerinde Gürcü krallarını, kahramanlarını ve kraliçelerini tasvir etmektedir. Aynı zamanda anıtın alt kısmında ise İncil sahneleri gösterilmektedir.
Anıt, henüz bakir kalmış yerlerden biridir ve ziyaretiniz sırasında birkaç turist dışında insan görmeniz pek mümkün değil. Bu da anıtın her noktasını kapsamlı bir şekilde keşfetmenize ve ve rahat rahat dolaşarak birbirinden harika fotoğraflar çekmenize olanak tanımaktadır. Anıtın bulunduğu noktaya Tiflis’in merkezinden yaklaşık 20 dakikalık bir araba yolculuğu ile ulaşmak mümkün olmaktadır.
Neden gitmeliyim? Genellikle sakin olan bu anıtsal yapı, özellikle sosyal medyaya koyabileceğiniz muazzam fotoğraflar çekebileceğiniz önemli noktalardan biridir ve Gürcü tarihini incelemek için de önemli bir fırsattır. Anıt farklı çağları bizlere anlatması nedeniyle de önemli bir anıtsal bölge olarak kabul edilmektedir.
Aklınızda bulunsun! Anıt üzerinde herhangi bir İngilizce bilgilendirme metni bulunmuyor ve bir rehberlik hizmeti de yok. Bu nedenle anıtın geçmişini araştırarak bilgi sahibi olmanız, gezinizi daha keyifli kılacaktır.
Burası neresi? 1910 senesinde kurulmuş olan Tiflis Tarih Müzesi, 1984 yılında restore edilmiş bir kervansaraya taşınmış ve şehrin İpek Yolu güvenliğini sağlayan tarihi bir rol üstlenmiştir. Müze, Şehir Belediye Müzesi olarak da bilinmektedir ve yakın bir tarihte ünlü Gürcü şair Ioseb Grishashvili’nin adıyla anılmaya başlamıştır.
Müze içinde 50.000’den fazla eser sergilenmektedir. Eserler MÖ 4. yüzyıldan başlayarak günümüze kadar Tiflis şehrinin tarihi ve gelişimi hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Bu eserler arasında arkeolojik, etnografik, sanatsal ve bölgesel nesneler bulunmaktadır. Müzeyi ziyaret edenler çeşitli silahlar, seramik ve çini eserler, müzik aletleri, yöresel kıyafetler ve ev eşyaları gibi çeşitli nesneleri inceleyebilmektedir. 1986 senesinden bu yana müze, çağdaş resim ve heykel sergilerine de ev sahipliği yapmaktadır.
Neden gitmeliyim? Tiflis’in tarihi hakkında detayları merak ediyorsunuz bu etkileyici tarih müzesine kesinlikle zaman ayırmanızı öneriyoruz.
Burası neresi? Tiflis’in en sevilen müzelerinden biri olan Gürcistan Sanat Sarayı, Tiflis’in en eski Alman bölgesi olan Chugureti’de nehrin karşı yakasında bulunuyor. 1895 senesinde Paul Stern tarafından tasarlanan muhteşem bir yapının içinde bulunan Georgia Sanat Sarayı içinde sergilenen nesneler kadar binanın kendisi de ziyarerçiler için ilham vericidir.
Müze içinde el yazmaları, heykeller, notalar, tiyatro kostumleri, tablolar ve eskizlerden oluşan çok özel bir koleksiyon bulunmaktadır. Sergiler, her biri elle boyanmış freskler, özenle hazırlanmış şömineler ve birbirinden etkileyici antika mobilyalarla döşenmiş etkileyici salonlar arasında yer almaktadır.
Neden gitmeliyim? Merkezi bir konumda bulunmasının avantajıyla kolay bir şekilde ulaşılabilen Georgia Sanat Sarayı’nda özellikle 18. ve 19. yüzyıldan kalma muhteşem tabloları görebilir ve keyifli bir şekilde zaman geçirebilirsiniz.
Burası neresi? Niko Prosmani Gürcistan’ın en ünlü ressamlarının başında gelmektedir. Sanatçıya adanmış müze 1960 senesinde açılmıştır. Müzeye 1972 senesinde bir sergi salonu eklenmiştir.
Müze, 1862 ile 1918 yılları arasında yaşamış olan ressamın son günlerini geçirdiği eve bulunmaktadır. Müzede sanatçısının eserlerinden bir kısmının kopyası ve ayrıca sanatçının kişisel eşyaları görülebilmektedir. Müzede toplamda 9.000 civarında nesne sergilenmektedir.
Neden gitmeliyim? Müzeyi ziyarete gelenler sadece Niko Pirosmani hakkında değil, aynı zamanda 19. yüzyıldan 20. yüzyılın başlarına kadar Gürcü sanatı ve kültürünün gelişimini de öğrenme şansına sahip olabilmektedir.
Burası neresi? Joseph Stalin’in yakınlarda Gori şehrinde doğduğu göz önünde alındığında, Tiflis’te iz bırakması pek de şaşılacak bir şey değildir. Stalin diktatörlük döneminde, Tiflis’in doğu yakasındaki 15 metre derinliğindeki bir kuyunun bodrumunda gizli bir tipografı makinesiyle propaganda yapmak amacıyla çeşitli materyaller basmaktaydı.
Stalin’in bu gizli mekanı 1906 senesinde açığa çıkarıldıktan sonra yok edilmiştir. SSCB’nin çöküşünün ardından ise burası bir müzeye dönüştürülmüştür. Almanya‘nın Augsburg şehrinde üzerilen ve parçalar halinde Tiflis’e gizlice getirilerek buraya biraraya getirilen orijinal baskı makinesi müzenin en kıymetli parçası olarak göze çarpmaktadır.
Neden gitmeliyim? Bazıları için çarpık bir yer olsa da bu yeraltı müzesi, Gürcistan tarihinin önemli bir bölümünü yeniden anlatması nedeniyle görülmeye değer noktalardan biridir. Müzeyi ziyaret ederek Joseph Stalin’in hayatını daha detaylı bir şekilde irdeleyebilirsiniz.
Burası neresi? Turistlerin nadiren ziyaret ettiği bir mahallede bulunan Tiflis Otomobil Müzesi, araba meraklıları için adeta bir hazine niteliği taşımaktadır. Müzede sadece Sovyet liderlerinin kullandığı lüks araçları değil, aynı zamanda ilk Sovyet kamyonetini ve küçük köylerde terk edilmiş bir halde bulunan birçok farklı arabayı da göreceksiniz.
Neden gitmeliyim? Burası dünyanın en büyük Sovyet otomobil koleksiyonlarından birine ev sahipliği yaptığından araba meraklıları için kaçırılmaması gereken duraklar arasında bulunmaktadır. Arabalar hakkında gerçekten bilgi edinmek istiyorsanız rehberli bir tura katılmak sizin için daha faydalı olacaktır.
Burası neresi? Açıkhava müzesinde bulunan çoğunlukla ahşap evlerden oluşan koleksiyon, Gürcistan’ın dört bir yanından gelmiştir. Müzenin en ilginç sergileri, binaların geleneksel mobilyalar, kilimler ve mutfak eşyalarının sergilendiği ve görevliler tarafından İngilizce rehberlik ettiği giriş kısmında yer almaktadır.
50 hektarlık devasa bir alana yayılmış Açıkhava Etnografya Müzesi, 1966 senesinde kurulmuştur. Müzede geleneksel Gürcü yaşamından 70’in üzerine bina 8000’den fazla alet ve eser bulunmaktadır. Müze, her biri Gürcü etnolojisinin farklı dönemlerine odaklanmış 10 bölgeye ayrılmıştır. Abhazya ve Acara bölgeleri başta olmak üzere çeşitli evlerin yanı sıra bir muhafız kulesi ve bir Kachetian şaraphanesi örneği de bulunmaktadır.
Neden gitmeliyim? Gürcü etnolojisini yakından tanımak ve keyifli bir kültürel ziyaret gerçekleştirmek isterseniz bu açıkhava müzesini mutlaka listenize almalısınız.
Burası neresi? Gürcistan Ulusal Müzesi, eşsiz bir insanlık ve doğa koleksiyonuna ev sahipliği yapmaktadır. Müze aynı zamanda bilimsel bir eğitim kurumu olarak da hizmet vermektedir. Müze, 2004 yılında kurulmuştur. Müzedeki koleksiyonlar, 40 milyon yıl öncesine dayanan fosillerden başlayarak Gürcistan tarihine odaklanmaktadır.
Müzenin en ilginç eserlerinden biri Dmanisi’de gün yüzüne çıkartılmış olan ve 1,8 milyon öncesine dayanan insan fosilleridir. Bu fosiller Afrika dışındaki insan varlığının en eski işareti olarak kabul edildiği için arkeoloji dünyası tarafından çok değerli kabul edilmektedir. Müzenin en önemli koleksiyonu ise çok sayıda benzersiz nesne içeren Hazine Koleksiyonu‘dur.
Neden gitmeliyim? Gürcistan tarihi hakkında merak ettiklerinizi öğrenmek istiyorsanız gidebileceğiniz en iyi ve önemli yerlerin başında kesinlikle Gürcistan Ulusal Müzesi gelmektedir.
Burası neresi? Nino Kvavilashvili tarafından 2013 senesinde kurulan Galeri 27, geleneksel Gürcü el sanatlarının sergilenmesine hizmet eden çok önemli bir yerdir. Müzenin kurucusu aynı zamanda Gürcistan Geleneksel El Sanatları Derneği’nin de kurucularından biridir. Galeri hem sergilenen ürünleri incelemek hem de zarif bir hediyelik eşya seçebilmek için Tiflis’teki önemli noktalardan biridir.
Nino’nun faaliyetlerinin merkezinde batik, shibori, patchwork ve kapitone gibi farklı tekniklerle ortaya çıkarılmış tekstil tasarımları yer almaktadır. Galeri, şehirdeki en güzel tarihi binalardan birinde yer almaktadır ve yerel sanatçıların el yapımı eserlerini sunabilmeleri için her gün açıktır. Binaya girdiğinizde etkileyici oymalara sahip göz alıcı bir mekan sizi karşılıyor.
Neden gitmeliyim? Gallery 27, birçok el sanatları koleksiyonunu görmek için en doğru duraktır. Burada Tiflis Devlet Sanat Akademisi’nin deney laboratuvarında üretilmiş olan mavi Gürcü masa örtüsü, fayans ve kırmızı kilden oluşan eşsiz bir seramik koleksiyonu başta olmak üzere başka bir yerde göremeyeceğiniz eserleri burada inceleyebilirsiniz. Evin kendisi etkileyici fotoğraflar çekmek için de oldukça güzel bir fon oluşturmaktadır.
Burası neresi? Burası ünlü Gürcü heykeltıraş ve sanatçı Zurab Tsereteli’ye adanmış modern ve geniş bir özel müzedir. Müze 3 katlı bir yapıda bulunmaktadır. Müzenin zemin katı sanatçının eskizlerine, birinci katı büyük ve renkli resimlerine ve en üst katı ise hayatını anlatan bir sergiye ev sahipliği yapmaktadır. Aynı zamanda müzede sanatçıya ait sergilenen birkaç heykel de görülebilmektedir.
Neden gitmeliyim? Ünlü sanatçı Zurab Tsereteli’yi daha yakından tanımanıza olanak tanıyan bu özel müzeye zaman ayırmanızı tavsiye ediyoruz. Müzede zaman zaman sergilenen diğer geçici sergileri de ziyaret edebilirsiniz.
Burası neresi? Kafkasya’nın en eski botanik bahçesine sahip Tiflis’te, yeşilliklerin içinde şelale eşliğinde, güzel bir gün geçirebilirsiniz. 1845 yılında kurulan botanik bahçesi binlerce çeşit canlıya ev sahipliği yapıyor. Bahçe geçmişte Tiflis Botanik Bahçesi olarak anılmaktayken, günümüzde Gürcistan Ulusal Botanik Bahçesi olarak isimlendirilmektedir.
Bahçenin tarihi 3 asırdan fazladır ve bahçenin ilk hali Joseph Pitton de Tournefort’un 1700’li yılların başındaki kayıtlarında ve Prens Vakhushti tarafından oluşturulan Tiflis haritasında görülebilmektedir. 1988 senesinde bir çiçekçilik merkezinin kurulmasıyla birlikte Yuri Voronov ve bazı bilim insanları bahçe için önemli çalışmalar yapmıştır. 1900’lü yılların başlarında bahçe batıya doğru genişletilmiştir. Bahçeye ait ana giriş Narikala Kalesi’nin eteklerinde bulunmaktadır.
Neden gitmeliyim? Bakımlı bir peyzaj alanı olan Botanik Bahçesi içinde birçok canlıyı doğal ortamında izleyebilir ve keyifli bir gezinti gerçekleştirebilirsiniz. Özellikle doğa içinde yürüyüş yapmak isteyenler için burası Tiflis’te kes
Burası neresi? Rike Parkı, özellikle yaz aylarında yerli halkın ailesiyle gelmek için değerlendirdiği en popüler ve en yani halka açık alanlardan biridir. Mtkvari Nehri’nin sol tarafındaki bu park, Başkanlık Sarayı’nın bakışları karşısında oturmaktadır. Eski Şehir’den Barış Köprüsü’nü kullanarak veya Avlabari’den merdivenlerden inerek ulaşmak oldukça kolaydır.
Neden gitmeliyim? Rike Parkı, yaz akşamlarında koreografi yapılmış bir çeşme gösterisine müzik ve ışık gösterisinin eşlik ettiği eğlenceli zamanlara tanıklık etmektedir. Park içinde aynı zamanda yapay tırmanma duvarları, çocuk labirenti, mega satranç tahtası, patikalar ve kafa dinleyebileceğiniz köşeler gibi birçok eğlence tesisi de bulunmaktadır. Rike Parkı’ndan bineceğiniz teleferik ise size çok keyifli birkaç dakikalık bir yolculukla Narikala Kalesi’ne çıkma imkanı sunmaktadır.
Burası neresi? Mtatsminda Park, Tiflis’e bakan 770 metre yüksekliğindeki aynı isimdeki dağın tepesine konumlanmış bir eğlence mekanıdır. Burası Tiflis’in en yüksek noktasıdır ve 100 hektardan fazla bir alanı kaplamaktadır.
Alan içinde çeşitli kafeler, hediyelik eşya satan dükkanlar, çocuk eğlence merkezi, düğün salonu, piknik alanları ve birçok noktadan rahatlıkla görülebilen dönme dolap bulunmaktadır. Ayrıca şehrin bulunduğu noktadan şehrin muhteşem manzarası, füniküler tramway ve mekandaki diğer eğlenceler de burasını cazip kılan detaylar arasında bulunmaktadır.
Neden gitmeliyim? Mtatsminda Park, Tiflis’in en popüler tema parklarının başında gelmektedir. Eğlenmek ve rahatlamak için Tiflis’te gidilebilecek yerleri araştırıyorsanız bu parkın tam size göre olduğunu söylemeliyiz.
Aklınızda bulunsun! Kaplumbağa Gölü’ne
Burası neresi? Kaplumbağa Gölü, yerli halkın gezmek için en çok tercih ettiği yerlerin başında gelmektedir. Bu doğal güzellik, Mtatsminda Parkı’nın kuzey uçurum kısmında yer almaktadır. Gölün adı ise içinde çok sayıda kaplumbağa barındırmasından gelmektedir. Kaplumbağa Gölü, şehir merkezine yakın bir konuma sahip olması nedeniyle hem turistler hem de şehri ziyarete gelenler için çok keyifli rotalardan biridir. Yürüyüş yapmak ise göldeki en güzel etkinliklerin başında gelmektedir.
Neden gitmeliyim? Tiflis’te temiz havanın ve doğanın tadını çıkarabileceğiniz bir yer olup olmadığını herhangi bir Gürcü’ye sorduğunuzda size ilk olarak Kaplumbağa Gölü’ne gitmeniz gerektiğini söyleyecektir. Eğer göle ayıracağınız daha geniş bir zaman dilimine sahipseniz buradaki kafelerde zaman geçirebilir ve manzaranın tadını çıkarabilirsiniz.
Burası neresi? Özgürlük Meydanı Tiflis’in en önemli merkezi noktalarından biridir ve şehrin ana meydanı olarak kabul edilmektedir. Burası haliyle şehirde görebileceğiniz en kalabalık noktalarında başında gelmektedir. Meydanın en önemli özelliklerinin başında çevredeki 19. ve 20. yüzyıla ait mimari unsurlar olmaktadır. Meydanın ortasındaki Zurab Tsereteli tarafından tasarlanmış olan Aziz George Anıtı ilk göze çarpan eserdir. 23 Kasım 2006 tarihinde dikilmiş olan anıt, 27 ton ağırlığında ve 9 metre yüksekliktedir.
Daha önce Garetubani olarak anılan bu meydan, 1800’lü yılların başında kadar şehrin bir banliyösü konumundayken, 1917 senesinde “Özgürlük Meydanı” ismiyle anılmaya başlamıştır. Meydan aynı zamanda şehrin tarihi açısından da önemli bir yere sahiptir ve 91-92 yılları arasında gerçekleşen “Tiflis Savaşı” sırasında neredeyse tamamen yok edilmiştir. 2000’li yıllarda ise meydan yeniden canlanmıştır.
Neden gitmeliyim? Tiflis’in en önemli görülecek yerleri arasında bulunan Özgürlük Meydanı, şehrin özellikle tarihi yüzünü merak edenler için önemli duraklardan bir tanesidir. Puşkin Meydanı olarak da anılan meydana geldiğinizde Gürcü Sanat Müzesi, Gürcistan Ulusal Müzesi ve Rustavelli Sineması gibi çok önemli yapıların sizi kendine çektiğini fark edeceksiniz.
İpucu! Meydan aynı zamanda merkezi konumu sayesinde şehrin görülmesi gereken birçok önemli noktasına kısa bir yürüyüş ya da yolculukla ulaşmanıza olanak tanımaktadır.
Burası neresi? Tiflis’i keşfetmeye başlamak için en iyi yer kesinlikle Eski Kent bölgesi olacaktır. Burası, Tiflis’in kusursuz bir görüntüsünü sunmaktadır. Narikala Kalesi ile çevrili heybetli tepenin eteğinde bulunan Eski Şehir, ahşap balkonların eski tuğla evlerden aşağı sarktığı dar sokaklardan oluşan etkileyici bir labirenttir.
Tarihi evlerin çürümüş ve solmuş cepheleri, eski dükkanlar yakın zamanda restore edilmiş ve rengarenk bir havaya bürünmüştür. Kimi yerlerde bu restorasyonun abartıya kaçtığını düşünseniz de dar sokaklar arasında yürüyerek bölgeyi keşfe çıkmak Tiflis’te yapılacak en keyifli şeyler arasında bulunuyor.
Neden gitmeliyim? Burası fotoğraf çekmek ve Tiflis’i hissetmek için hoş ve etkileyici bir yerdir. Özgürlük Meydanı, Narikala Kalesi, Kükürt Banyoları gibi Tiflis’in ikonik noktalarını içeren bu önemli tarihi ve turistik bölge, kesinlikle zaman ayrılması ve keşfedilmesi gereken noktalardan biridir.
Kaçırmayın! Shardeni Caddesi ve Cotton Row en popüler noktalar olsa da Asya Caddesi, Arsena Caddesi ve Ivane Machabeli Caddesi de Eski Kent’in en sevilen yerleri arasında bulunmaktadır.
Aklınızda bulunsun! Binaların ardında yatan gizli tarihi öğrenebilmeniz ve bazı giriş noktalarına giriş yapabilmeniz için rehberli bir tura katılmanız faydalı olacaktır.
Burası neresi? Rustaveli Caddesi, Tiflis’in ana caddesidir ve şehrin görkemli zamanlarına keyifli bir yolculuk yapmak için en ideal yerlerin başında gelmektedir. Tiflis’in başlıca cazibe merkezlerinden olan cadde, neo-mağribi cephesi ve Eski Parlamento Binası ile Gürcistan Ulusal Opera Tiyatrosu başta olmak üzere Tiflis’in çok önemli mimari yapılarına ev sahipliği yapmaktadır. Cadde yaklaşık 1,5 kilometre uzunluğundadır.
Neden gitmeliyim? Büyük ve tarihi binaların yanı sıra cadde üzerinde bulunan birçok kafe ve bar, ziyaretçilerin keyifli bir şekilde zaman geçirmesine olanak tanırken, oteller ise önemli konaklama seçenekleri arasında bulunmaktadır.
Burası neresi? Eski Tiflis’i gezerken muhtemelen Lado Gudiashvili Meydanı’nı da rastlayacaksınız. Burası uzun ağaçlarla ve 18. yüzyıldan kalma eski art nouveau tarzındaki binalarla çevrelenmiş keyif verici meydanlar arasında bulunuyor. Şehrin açık ara en sevilen meydanlarından olan Lado Gudiashvili Meydanı’nın ortasındaki küçük ve ilginç çeşme de dikkat çekicidir.
2018 senesinde meydanda çeşitli tadilatlar gerçekleştirilmiş ve orijinal güzelliğinin yanı sıra rengarenk binalara sahip yepyeni bir meydan olmuştur. Başarılı aydınlatması sayesinde özellikle akşam saatleri burası oldukça eğlenceli bir yer haline gelmektedir.
Neden gitmeliyim? Meydana gelip bir parkta oturmak ve buradaki insanları izlemek Tiflis’te yapılacak en güzel şeylerden biridir.
Burası neresi? Gürcistan’ın antik başkenti olarak kabul edilen Mtsheta, Tiflis’ten günübirlik olarak gidebileceğiniz önemli duraklardan biridir. Buraya, Tiflis’ten yarım saatlik bir yolculuğun ardından gelebilirsiniz. Şehir, Aragvi Nehri’nin birleştiği yerde inşa edilmiştir ve MÖ 5. yüzyıldan MS 5. yüzyıla kadar antik Gürcü Krallığı’nın başkenti olarak hizmet vermiştir. Antik bölge günümüzde UNESCO tarafından dünya mirası alanı olarak tescillenmiştir.
Antik bölgeye geldiğinizde ziyaretinize Jvari Manastırı’ndan başlamanızı öneriyoruz. Jvari’den sonra ise asıl yıldız olan Ortodoksluğun en önemli kiliselerinden kabul edilen Svetitskhoveli Katedrali ile gezinize devam etmelisiniz. Burası muhteşem freskleri ve İsa’nın mantosu olduğuna inanılan nesneyle ün yapmıştır.
Neden gitmeliyim? Mtsheta’yı gezmek Gürcistan’ın antik dünyasına yolculuk etmenize olanak tanıyor. Burada göreceğiniz tarihi kiliseler Kafkasya’daki Orta Çağ dini mimarisinin en güzel örneklerinden olduğu için eski krallığın ulaşmış olduğu yüksek sanatsal, mimari ve kültürel seviyeyi görebilmek adına çok önemlidir. Bölgeyi önemli kılan bir diğer unsur ise 337 senesinde Hristiyanlığın Gürcistan’ın resmi dini olarak kabul edildiği yer olmasıdır.
Burası neresi? Svaneti’nin Kafkas dağ bölgesinde bulunan köy topluluğu olan Ushguli de Tiflis çevresinde görülmesi gereken yerler arasında bulunuyor ve ziyaretçilerine keyifli bir gezinti imkanı sunuyor. Ushguli, sadece Gürcistan’da değil, Avrupa’nın genelinde görülebilecek en mükemmel yerlerden biridir.
Düzinelerce antik gözetleme kulesiyle birlikte sivri ve heybetli dağlarla çevrili bu olağanüstü yer, UNESCO Dünya Mirası Alanı olarak korunmaktadır. 2100 metre yükseklikte bulunan bu köy, Gürcistan’ın en yüksek köyüdür.
Neden gitmeliyim? Buzullar, mağaralar, kale yıkıntıları, muhteşem Kafkas Dağları manzarası ile size muhteşem bir gezinti imkanı sunacak olan bu güzel yeri görmenizi tavsiye ediyoruz. Tiflis’ten yaklaşık 8 saatlik bir yolculukla ulaşılan
Ne yapılır? Dilerseniz küçük bir ücret karşılığında tipik bir Svan ailesiyle bir gece geçirebilir ve bol şarap eşliğinde lezzetli bir akşam yemeği yiyebilirsiniz.
Aklınızda bulunsun! Bölge çok yüksek bir noktada bulunduğundan sabit ve kaliteli bir internet hizmeti bulamayabilirsiniz. Buna hazırlıklı olmanızda fayda var.
Burası neresi? Esasen Azerbaycan sınırında bulunan Davit Gareja Manastırı, Tiflis’ten günübirlik gezi düzenlemek için oldukça uygun bir yerdir. Burası, geniş bir alana yayılmış eski manastırlardan oluşan bir sitedir. Bölgedeki en önemli manastır Lavra ve üzerindeki tepede bulunan Udabno’dur. Lavra, bugün hala yerleşim yeri olan tek manastırdır.
Lavra, 6. yüzyılda Hristiyanlığı yaymak için Suriye’den Gürcistan’a gelen 13 münzevi Suriyeliden biri olan Davit Gareja tarafından kurulmuş olan ilk manastırdır. Manastırın yukarısındaki tepenin zirvesine yürüyüş biraz zorlu olsa da buradan karşılaşacağınız manzara kesinlikle buna değecektir ve eğer şanslıysanız boşlukta süzülen bir kartal da görebilirsiniz.
Her ne kadar Gürcistan’ın önemli tarihi noktaları arasında bulunsa da, Azerbaycan sınırında olmasından kaynakı yaşanan gerilimler, freskleri restore etme konusundaki yetersizlikler nedeniyle Davit Gareja’yı ziyaret etmek başlı başına bir macera olmaya devam ediyor.
Neden gitmeliyim? Etkileyici çöl manzarası ile benzersiz bir yer olan Davit Gareja, kesinlikle keşfetmeye değer noktalardan biridir.
Geçmişte akşam vakitlerinde daha sakin olan Tiflis, son birkaç yılda oldukça hareketlendi. Günümüzde Tiflis gece hayatı canlı müzik ve temalı barlardan tutun da bütün gece süren eğlencelere kadar her şeyi sunan canlı bir şehre dönüşmüştür. İster bir parti canavarı olun, isterseniz de sakin bir içeceği tercih edin, Gürcistan’ın başkentindeki gece yaşamı sizin için mutlaka doğru bir mekan bulacağınız anlamına geliyor.
Tiflis’teki gece yaşamının ana merkezi Akhvlediani Caddesi‘dir ve burada birçok bar ve gece kulübünü bulabilirsiniz. Tiflis’te gidilebilecek kulüpler sadece cuma ve cumartesi günleri açıktır. Bazı barlar gece yarısına kadar açıkken bazı barların ise sabaha kadar açık olduğunu da belirtmemizde fayda var. Bu nedenle mekan seçimini yaparken açık olduğu zamanlara dikkat etmenizi öneriyoruz.
Burası neresi? Bir yeraltı tünel pazarı olarak ziyaretçilerini ağırlayan Meidan Çarşı, tuğladan inşa edilmiş etkileyici bir mimariyle ziyaretçilerini karşılamaktadır. Kükürt Banyoları’na 5 dakikalık kısa bir yürüyüş mesafesinde yer alan bu pazar yeri, Tiflis’in en popüler alışveriş durakları arasında bulunuyor.
Neden gitmeliyim? Özellikle Gürcü el sanatları ile ilgili ürünler bulmak için buraya gelebilirsiniz. Bunun yanı sıra şarap ve daha birçok farklı hediyelik eşya seçeneklerini de bu yeraltı çarşısında bulabilirsiniz.
Burası neresi? Eski ve antika eşyaları seviyorsanız Tiflis’te günlük olarak kurulan bit pazarı mükemmel bir ziyaret noktasıdır. Çok çeşitli mücevherler, plaklar, kitaplar, eski kameralar, haritalar, giysiler ve daha nicelerini bu bit pazarında bulabilirsiniz.
Bit Pazarı geçmişte yerel halkın elindeki kullanmadığı eşyaları satarak bir miktar harçlık edinmek için geldiği bir yerdi. Günümüzde ise pazarda satış yapan birçok kişi bunu iş olarak yapmaktadır.
Neden gitmeliyim? Bit Pazarı sadece zaman geçirmek için gidebileceğiniz bir yer olduğu gibi çok farklı eşyalar satın almak için de uğrayabileceğiniz çok farklı bir alışveriş deneyimi sunmaktadır. Hafta sonları pazarda daha çok satıcı olmasına karşın kalabalık da buna paralel olarak fazla olmaktadır.
Aklınızda bulunsun! Turist olduğunuzu anladıkları zaman size ürün için daha fazla bir fiyat söyleyebilirler. Bu nedenle pazarda alışveriş yapacaksanız mutlaka pazarlık yapmalı ve ortamın nabzını iyi bir şekilde yoklamalısınız. Bu arada pazarda alışverişler nakit olarak gerçekleştirildiğinden yanınızda yeterli miktarda nakit bulundurmanız faydalı olacaktır.
Burası neresi? Eğlenceli yerel pazarları seviyorsanız Dezerter Çarşısı, Tiflis’te mutlaka gidilmesi gereken yerler arasında bulunuyor. Tren istasyonunun yakınında bulunan bu çarşı, şehrin en eski, en büyük ve en popüler pazarlarından biridir. Burası şimdiye kadar gördüğünüz en güzel ve en taze gıda pazarı olmasa da kendine has farklı karakteristik yapısıyla ziyaretçilerle dolup taşmaktadır.
Hem kapalı hem açık alanı bulunan pazarda ve biraraya gelens onsuz sayıdaki tezgahlarda Sulguni peynirinden turşuya, yerel baldan baharatlara, şifalı bitkilere ve taze meyve sebzeye kadar her şeyi bulabilmek mümkün olmaktadır.
Neden gitmeliyim? Dezerte Çarşısı, özellikle Tiflis’in yemek kültürünü tanımak için uğranması gereken yerlerden biridir. Burada geçireceğiniz bir sabah size Tiflis’in yemeklerinin tadına varmak ve restoran menülerinden sipariş verirken hangi malzemelere dikkat etmeniz gerektiğine dair ipucu verecektir. Aynı zamanda pazarın içinde çeşitli ürünler bulabileceğiniz ikinci el ürünler satan bir de dükkan bulunmaktadır.
Eski Tiflis’in yanında yer alan bölgede tarihi sülfür banyoları bulunuyor. Hoş bir koku sizi karşılamasa da sıcak banyolardan dönüşte yeniden doğmuş gibi olacaksınız. Soğuk iklime sahip ülkede kış aylarında bulunuyorsanız her gün açık olan bu banyolara, özellikle bir şans verin. Bunun için en iyi seçeneklerden birinin Orbeliani Hamamı olduğunu da belirtelim.
2012 senesinde açılmış olan teleferik, Mtkvari Nehri’nin sol kıyısında bulunan Rike Park’ı Narikala Kalesi’ne bağlamaktadır. Cüzi bir ücret karşılığında binebileceğiniz teleferikle hem Narikala Kalesi’ne ulaşımınızı sağlayabilir hem de 360 derecelik muhteşem panoramik manzaraları seyretme şansına sahip olabilirsiniz. Yolculuğun sadece birkaç dakika sürmesi ise üzüntü verici tek kısmıdır.
1905 yılında açılan füniküler, Mtatsminda’ya çıkmak için kullanacağınız bir ulaşım aracı, aslında. Gişelerden kart aldıktan sonra farklı bir yolculuk yaparak tepeye ulaşabiliyorsunuz. Yaklaşık 20 dakika sürüyor ve tüm Tiflis’i izleyerek gidiyorsunuz.
Tiflis ve büyüleyici sokaklarını keşfetmek için yürümeyi tercih edebilirsiniz. Böylelikle hem cebinizden para çıkmaz hem de Tiflis’in güzelliklerini kaçırma riskini en aza indirebilirsiniz.
Yürüyerek gidilemeyecek daha uzun mesafeler için sarı otobüsleri ya da metroyu tercih edebilirsiniz. Bu alternatifler hızlı olmanın yanı sıra oldukça ucuzdur da.
Taksi
Tiflis’te taksi bulmak oldukça kolaydır ancak taksiye binmeden önce gideceğiniz yere ne kadarlık bir ücretle gideceğiniz konusunda anlaşmaya varmanız faydalı olacaktır. Taksi uygulaması Bolt da taksi çağırmak için kullanılabilecek güzel bir alternatiftir.
Havaalanından şehir merkezine ulaşım
Şehir merkezine ulaşım için taksinin yanı sıra metro, otobüs, Bolt uygulaması ya da özel transfer hizmeti satın alabilirsiniz. Bu alternatiflerle ilgili bütün detaylar için Tiflis Havalimanı’ndan şehir merkezine ulaşım konusundaki rehberimize göz atabilirsiniz.
Tiflis son zamanlarda turizm açısından yoğun bir dönem yaşamaktadır ve Tiflis Havaalanı’na gelen yolcuların burada bir Gürcü SIM kartı alması oldukça kolaydır. Burada üç farklı şirketten birinden SIM kartı satın alabilirsiniz: Geocell, Magti ve Beeline. Eğer dağlık bölgelere seyahat etmeyi planlıyorsanız kapsama alanı daha geniş olan Magti ve Beeline seçeneklerinden birini tercih etmeniz mantıklı olacaktır. Sadece verileler işiniz olacaksa Beeline uygun fiyatlı veri paketleri ile tercih sebebi olacaktır. Hem veri hem konuşma için kullanacaklara önerimiz öncelikle Magti olacaktır.
*Gürcistan’a kara yolunu kullanarak dahi gitmek hiç zor değil. Daha rahat ve hızlı bir yol için Tiflis’e en uygun seferleri öğrenmek isterseniz, sizi bekliyoruz. Tiflis gezilecek yerler yazımıza ek tavsiye turistik noktaları aşağıda yer alan yorumlar kısmından bizlere iletebilirsiniz.
Not: Yazımız son olarak 26.05.2024 tarihinde genişletilmiş ve güncellenmiştir. Siz de Tiflis gezilecek yerler listemize katkı sağlamak isterseniz bize yorum kısmından görüş ve önerilerinizi iletebilirsiniz.
Hamburg Nerede? Hamburg, Avrupa’nın Almanya şehrinde bulunmaktadır. Ülkenin Berlin’den sonra ikinci büyük şehridir. Hamburg Hakkında: Almanya’nın…
İstanbul’un Anadolu yakası Karadeniz kıyısında bulunan Şile, şehir merkezine yaklaşık 80 kilometre uzaklıktadır. İstanbul’un en…
Tiran Nerede? Hangi Ülkede? Tiran, Balkanlar’da bulunan Arnavutluk’un başkenti, aynı zamanda en büyük şehridir. Arnavutluk…
Arnavutluk'un başkenti Tiran'ı ziyaret ettiğinizde, yoğun kargaşa yaşayan bir ülkenin geçmişini ve bugününü keşfedeceksiniz. Gelin…
Bir peri masalı için adeta bir fon gibi duran romantik ve ilham verici bir şehirden…
Napoli nerede? & Hangi ülkede? İtalya Yarımadası'nın batı kıyısında Roma'nın 120 mil güneydoğusunda bulunan Napoli,…