Şehir hakkında: Adıyaman, Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, Orta Fırat bölümünde yer alan bir şehirdir. Kuzeyde Malatya, batıda Kahramanmaraş, doğuda Diyarbakır ile sınır komşusu olan Adıyaman’ın diğer komşuları; güneybatıda Gaziantep, güneydoğuda ise Şanlıurfa’dır. Şehir, Doğu Anadolu ile Güneydoğu Anadolu bölgesi arasında köprü vazifesi gördüğü için ulaşım açısından oldukça önemli bir konumda yer almaktadır. Adıyaman, kökleri çok eskilere dayanan tarihi bir yerleşimdir. Dolayısıyla şehirde, hem doğal güzellik hem de tarihi zenginlik açısından gezip, görülmesi gereken pek çok yer bulunmaktadır.
Kaç günde gezilir: Adıyaman seyahatinizi 2 – 3 günde tamamlayabilirsiniz.
Ziyaret için en uygun zaman: Adıyaman, yazları kurak ve serin, kışları ise soğuk ve kar yağışlı bir iklime sahiptir. Dolayısıyla Adıyaman seyahati için en uygun dönem, havaların daha yumuşak olduğu Mayıs ile Eylül ayları arasıdır.
Havaalanı/Merkez ulaşım: Adıyaman’da 1998 yılından itibaren havaalanı bulunmakta olup; ulaşım oldukça kolaydır. Adıyaman Havalimanı’ndan Şehir Merkezine Ulaşım Rehberi başlıklı içeriğimizi okuyarak, öğrenmeniz gereken her türlü bilgiye, tüm detaylarıyla ulaşabilirsiniz.
Müze Kartı: Adıyaman’daki ören yerleri ve müzelere giriş için Türkiye’nin birçok şehrinde geçerli olan Müzekart+ ve Müzekart adlı giriş kartlarını kullanabilirsiniz. Bu kartlar sayesinde çoğu kurumu, ücretsiz veya indirimli olarak ziyaret edebilirsiniz.
Ne Yenir: Adıyaman’ın yöresel lezzetlerini yakından tanımak için: Adıyaman’ın Yöresel Yemekleri | 15 Lezzet
Burası Neresi? Adıyaman denildiğinde şüphesiz ki akla ilk gelen her zaman Nemrut Dağı olur. Dolayısıyla bu tarihi şehre gelip de Nemrut Dağı’nı görmeden dönmek olmaz. Nemrut Dağı, Adıyaman’ın Kâhta ilçesinde, Toros dağ silsilesinde yer almaktadır. 1987 yılından beri UNESCO Dünya Mirasları listesinde yer alan Nemrut, 1988’de Nemrut Dağı Milli Parkı olarak koruma altına alınmıştır.
Geç Helenistik Dönem’deki Kommagene Krallığı’na ait harabeleri, heykelleri ve yazıtlarıyla meşhur olan Nemrut Dağı, Türkiye’nin en popüler tarihi varlıklarından biri olup; her yıl yerli ve yabancı binlerce turist tarafından ziyaret edilmektedir. Gizemli atmosferiyle herkesin dikkatini çeken Nemrut Dağı’yla ilgili çok eski dönemlerden beri pek çok efsane anlatılagelmiştir. Bu efsanelerden en bilineni şöyledir:
Bir Hikaye! Bir rivayete göre adını, Hz. İbrahim’i ateşe attıran Nemrut isimli Babil hükümdarından alan Nemrut Dağı Hristiyanlık, Yahudilik ve İslam tarihi açısından farklı anlamlar ifade etmektedir. Lakin halk arasında anlatılan bir efsane oldukça yaygındır. Efsaneye göre, Nemrut Dağı’nda büyük bir krallık hüküm sürüyormuş. O dönem insanlar bin yaşına kadar yaşayabiliyormuş. Nemrut Kralı da tam bin yaşındaymış. Bin yaşına kadar yaşayan kralın beş yüz yaşında bir oğlu varmış.
Kral tek çocuğu olan oğluna çok düşkünmüş. Kralın oğlu, günlerden bir gün Van Gölü kenarına oyun oynamaya gitmiş. Fakat göle düşüp, boğulan oğul, maalesef hayatını kaybetmiş. Kara haberi alan kral çok üzülür. O kadar çok üzülür ki, yataklara düşer ve hasta olur. Amansız bir hastalığa yakalanan krala bir türlü deva bulunamaz. Ölüm döşeğinde olan kral bir gün hasta yatağından kalkar ve yüzünü Nemrut Dağı’na dönerek: ”Benim oğlum yaşı beş yüz yaş, Hele ham tıraş, Bilseydim dünyada ölüm var, Koymazdım taş üstünde baş.” diyerek haykırmış.
Kralın haykırışı, dağın taşlarında yankı bulmuş ve çoğalarak geri dönmüş. Sonrasında yaşadığı acıya daha fazla dayanamayan Kral üzüntüden ölmüş. Bu olay karşısında Nemrut Dağı, duyduğu üzüntüden dolayı patlar ve her yere ateş saçmış. Nemrut Dağı’nda son gerçekleşen volkanik patlama da bu olmuş. O günden sonra bir daha faaliyete geçmeyen Nemrut Dağı’nın, kral ve oğlunun yasını tuttuğuna inanılır ve bu efsane kuşaklardan kuşaklara anlatılır dururmuş.
MÖ 1. yüzyılda Kommagene Krallığı tarafından, devasa heykellerle donatılmış olan Nemrut Dağı, doğu ve batı teraslarında bulunan Antiochos ile tanrı-tanrıça heykellerinden dolayı “Tanrıların Dağı” olarak da adlandırılmaktadır. Kommagene kralı Antiochos Theos, MÖ 62 yılında, Nemrut Dağı’nda Yunan ve Pers tanrılarına ait olan heykellerin yanı sıra kendi mezar-tapınağını da yaptırmıştır. Mezar, kartal başı gibi tanrısal taş oyma figürleriyle süslenmiştir.
Mezarda 1881 yılında Alman mühendis Karl Sester tarafından bir takım kazı çalışmaları yapılmış; fakat sonraki yıllarda gerçekleştirilen arkeolojik çalışmalar esnasında Kral Antiochos’un mezarı bir türlü bulunamamıştır. Dağda bulunan meşhur taş heykeller sırasıyla Kral Antiokhus (Theos), Herakles (Ares-Artagnes), Zeus (Oromasdes), Fortuna (Kommagene tanrıçası) ve Apollo’yu (Mithras) temsil etmektedir.
Ayrıca Nemrut Dağı’nın meşhur taşlarının oraya kadar nasıl taşındığı ve tümülüsün yapısındaki gizemler, henüz tamamen keşfedilmiş değildir. Dolayısıyla Nemrut Dağı’nın uzaylı üssü olduğunu düşünenler bile mevcut! Bunun yanı sıra ”Eskikale, Yenikale, Karakuş Tepe ve Cendere Köprüsü” Nemrut Dağı Milli Parkı’nda görülmesi gereken diğer tarihi yapılar arasında yer alıyor.
Burası Neresi? Tarihi Adıyaman evlerinin muhteşem bir örneği olan Keleş Konağı, Adıyaman’ın merkezinde Ulucami yakınlarında yer alıyor. Belediye tarafından 2012 yılında, restore edilerek turizme kazandırılan konak içerisinde Adıyaman ve Güneydoğu yöresini yansıtan pek çok değerli obje bulunuyor. Bunun yanı sıra, Gaziantep, Şanlıurfa ve Mersin’den getirilen el işi mobilyalar ve el dokuması halılar, yine konakta bulunan yöresel ürünlerin bir kısmını oluşturuyor.
Seminer, toplantı, söyleşi ve dinlenme yeri olarak hizmet veren konak, Adıyaman’da gezilecek yerler listesine mutlaka eklenmeli! Ayrıca Keleş Konağı, sanatsal galeriler, geçici fotoğraf ve resim sergileri gibi pek çok kültürel aktiviteye ev sahipliği yapıyor.
Burası Neresi? Oturakçı Pazarı, Adıyaman şehir merkezi içerisinde bulunur. Bu bölgeye gelen turistler, dönemden evvel mutlaka bu tarihi çarşıya uğrar ve sevdiklerine, Adıyaman’ı simgeleyen hediyelik eşyalar alırlar. Pazar içerisinde yok yok! Halı, kilim, çanta ve heybe gibi el emeği göz nuru pek çok yöresel ürünü Oturakçı Pazarı’nda bulabilirsiniz. Ayrıca Adıyaman’ın meşhur üzümü, pestili ve muskası, çarşı içerisinde yer alan Şire Pazarı’nda bulunur. Şehri simgeleyen bu tarihi pazarı, Adıyaman’da gezilecek yerler listenize mutlaka ekleyin!
Burası Neresi? Adıyaman Müzesi, şehir merkezinin en güzel yerinde, tek katlı, geniş ve bahçeli oldukça modern bir müzedir. 1982 yılından beri hizmet veren müzede eserler iki büyük salon ve bu salonu birbirine bağlayan ara salonla iç bahçede sergileniyor. Aşağı Fırat Bölgesinde yapılan kazılarda bulunan, satın alma ve diğer yollardan getirilen eserlerle müze, bölgenin en zengin müzesi haline gelmiştir.
Neden Gitmeliyim? Adıyaman Müzesi’nde; Kalkolitik Dönemdeki pişmiş topraktan kaplar, Paleolitik Dönemdeki el baltaları, delici ve kesiciler, Tunç Çağındaki süs eşyaları, Roma ve İslam Dönemindeki seramik kaplar sergileniyor. Ayrıca farklı dönemlere ait mühürler, insan ve hayvan figürleri, kadın ve erkek takıları, altın, gümüş, bronz sikkeler, mozaikler ve yöreye ait etnografik eserler de teşhir ediliyor.
Burası Neresi? Çelikhan İçmesi, Adıyaman’a bağlı, aynı adlı Çelikhan ilçesinin 23 km. kuzeydoğusunda bulunuyor. Çelikhan İçmesi, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Ekoloji ve Hidro Klimatoloji tarafından incelenmiş olup; bağırsak, mide, karaciğer, safra kesesi, böbrek taşı ve sağlıklı zayıflama için faydalı olduğu açıklanmıştır. Bu nedenle daha fazla ilgi görmeye başlamıştır.
Burası Neresi? Gümüşkaya Mağaraları, Adıyaman’ın 40 kilometre güneybatısında, Göksu Nehri’nin kenarında yer alan oyma şeklinde birbiriyle bağlantılı mağaralardan oluşmaktadır. Gümüşkaya Mağaraları’nın oluşumunun başlangıcı İ.Ö 150 yılına dayandığı tahmin edilmekle birlikte; diğer mağaralar gibi tarihte konut olarak kullanıldığı söylenmektedir. Mağaralar; balkonlar, kuyular, bölmeli odalardan oluşuyor. Lakin mağarada gezebilmek için ancak 1 kişinin geçebileceği dar geçitleri kullanmak gerekiyor.
Burası Neresi? Adıyaman şehir merkezinin 10 kilometre kadar kuzeyinde yer alan Palanlı Mağarası’nın ilk olarak Paleolitik dönem insanları tarafınca kullanıldığı düşünülmektedir. Mağaranın duvarlarında o döneme ait olduğu düşünülen çizimler yer almaktadır. Arkeolojik sit alanı olarak ilan edilmiştir. Tarihe yolculuk yapmayı sevenlere farklı hisler yaşatan mağarayı görmeden şehirden ayrılmamak lazım. Mağaranın en dikkat çekici tarafı şüphesiz, isli duvarlarında, bozulmadan duran, yalın kontur çizgilerle oluşturulmuş geyik figürüdür.
Burası Neresi? Fırat Nehri ile Atatürk Barajı’nın birleştiği nokta bulunan Gerger Kanyonu; ziyaretçilerine gerçek anlamda, tam bir göz zevki yaşatıyor. Öyle ki yeşilliğin ve mavi-yeşil gölün birleşimi, bir kartpostal havası oluşturuyor. Gerger Kanyonu, 2004 yılında turizme kazandırılmış olup; yeterli yatırım yapılmadığı için fazla tanınmıyor.
Lakin siz bu cennet köşesini Adıyaman’da gezilecek yerler listenize mutlaka eklemelisiniz. Aksi takdirde çok şey kaçırmış olacaksınız! Gölün üzerinde gerçekleştirilen sandal, tekne veya kano turlarına katılarak, Gerger Kanyonu’nun tadını çıkarabilirsiniz.
Burası Neresi? Gölbaşı Gölleri Tabiat Parkı, Gaziantep–Malatya karayolu ile Adana-Malatya demiryolu güzergahında bulunan Gölbaşı ilçesinde, Adıyaman ilçe merkezinin 63 kilometre batısında yer almaktadır. Gölbaşı, İnekli ve Azaplı göllerinin de içinde bulunduğu 1687 hektarlık bir alandan oluşan park, 2008 yılında milli tabiat parkı ilan edilip, koruma altına alınmıştır.
Neden Gitmeliyim? İçerisinde birbirinden farklı kuş türleri bulunan Gölbaşı Gölleri Tabiat Parkı, kuşlar tarafından yumurtlama ve yaşam alanı olarak kullanılmaktadır. Bu açıdan nitelikli bir kuş cenneti olan Gölbaşı içerisinde, kuşları seyredebileceğiniz kuş gözlem kulesi, kuş gözlem evi ve bir seyir terası yer almaktadır. Sazlık alanlar ve renkli bir bitki örtüsünün süslediği Gölbaşı Gölleri Tabiat Parkı içerisinde ayrıca ziyaretçiler için yürüyüş yolları, piknik alanları ve çocuklar için oyun parkları bulunmaktadır.
Parkta, piknik dışında; bisiklet sürüşünden, fotoğrafçılığa, kamptan, trekking gibi doğa sporlarına kadar pek çok aktivite gerçekleştirilebiliyor. Gölbaşı muhteşem doğasıyla özellikle çadır kampçılığı alanında, Türkiye’deki en iyi kamp alanlarından biri olmaya aday! Ayrıca alanda, tuvalet, mescit, büfe ve otopark gibi hizmet noktaları da mevcut. Velhasıl bu güzel doğa içerisinde zaman geçirmek ruhunuzu dinlendirecek!
Burası Neresi? Kahta ilçesine bağlı doğal bir güzellik olan Değirmen Başı, Kocahisar köyüne 1 km. uzaklıkta yer alan çayın vadisinde bulunuyor. Temiz ve yeşil alanı, kayalıkların arasından süzülen suyu ve tarihi ortamıyla Değirmen Başı önemli bir yere sahip. Adıyaman’daki sayılı mesire alanlarından biri olan Değirmen Başı Mesire Yeri, yeşil alanlarıyla çocuklu aileler için oldukça ideal!
Burası Neresi? Besni ilçe sınırları içerisinde bulunan Besni Sugözü, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde ailecek vakit geçirilebilecek bir piknik alanıdır. Bölge halkı tarafından sıklıkla ziyaret edilen alanda; mangal yapabilir, yaz sıcaklarının bunaltısını serin suyuna girerek atabilirsiniz. Yolunuz Adıyaman’a düşerse bu mesire alanının içerisinde bulunan çok sayıdaki mağarayı da ziyaret edebilirsiniz.
Burası Neresi? Karadağ Çamlık Ormanı olarak da bilinen Karadağ Kent Ormanı, Adıyaman şehir merkezinin 2 kilometre kadar kuzeyinde yer alıyor. Yüksek bir tepede konumlanmış olan kent ormanı, Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından günübirlik mesire ve piknik alanı olarak düzenlenmiştir. Alan içerisinde, kamelya ve bank gibi oturma grupları, piknik masaları, yürüyüş parkurları, çocuk oyun alanları ve bisiklet parkurları yer almaktadır.
Genellikle çocuklu aileler tarafından, haftasonu etkinlikleri için tercih edilen Karadağ Kent Ormanı, doğayla iç içe olmayı sevenler için oldukça ideal! 57 hektarlık geniş bir alana yayılan Karadağ Kent Ormanı içerisinde ayrıca bir manzara/seyir terası bulunuyor. Zira orman, Atatürk Barajı’nı hakim bir noktadan görebiliyor. Dolayısıyla gelmişken bu harika manzarayı seyretme fırsatını kaçırmamanızı öneririm!
Burası Neresi? Adıyaman’da gezilecek yerler listemizde sıradaki durağımız Çat Barajı! Çat Barajı, Malatya – Çelikhan karayolu güzergahında, 1985-1996 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. Şehrin görülmeye değer en popüler yerlerinden biri olan baraj, özellikle üzerindeki, hareket halinde olan adalarıyla meşhur. Çat Barajı üzerinde bulunan ‘Yüzen Adalar’ın binlerce yıl içerisinde oluştuğu bilinmektedir.
Barajdaki su seviyesinin yetersizliği ve rüzgarın etkisi ile kıyıya çarpan adalar maalesef parçalanmakta ve irili ufaklı adacıklar oluşturmaktadır. Su yüzeyinde yüzen bu adaların oluşturduğu görüntü görülmeye değer.
Adıyaman, Anadolu’nun en eski yerleşimlerinden biri olarak tarihi varlık açısından oldukça zengindir. Öyle ki Adıyaman ve çevresinde Perre Antik Kenti, Karakuş Tümülüsü, Adıyaman Kalesi, Beştepeler, Cendere Köprüsü, Haydaran Kaya Mezarları, Arsemia Antik Kenti ve Sesönk gibi birbirinden değerli pek çok tarihi yer bulunuyor. Tüm bu yerlerle ilgili detaylı bilgi almak ve daha fazlasını öğrenmek için tıklayın: Adıyaman’ın Tarihi Yerleri | 13 Tarihi Nokta!
Burası Neresi? Dünyanın en gizemli yapılarından biri olan Göbekli Tepe, Şanlıurfa şehir merkezinin 20 kilometre kadar kuzeydoğusunda, Örencik Köyü yakınlarında yer almaktadır. Göbekli Tepe, Dünyadaki ilk tapınak ve en eski kült yapılar topluluğu olma özelliğine sahiptir. Bu açıdan hem Türkiye turizmi için hem de Şanlıurfa için oldukça önemlidir. Günümüzden, 12 bin yıl öncesine, Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem’e ait bir yapı olan Göbekli Tepe, 80 dönümlük geniş bir arazi üzerinde yer alan antik bir inanç merkezidir.
Söz konusu tarihi bölge, İstanbul ve Chicago Üniversitelerinin işbirliği ile hazırlanan ”Güneydoğu Anadolu Bölgesi Araştırma Projesi” çerçevesinde, 1963 yılında gerçekleştirilen yüzey araştırmaları esnasında keşfedilmiştir. Adıyaman’a yakın gezilecek yerler listesinde mutlaka yer alması gereken Göbekli Tepe, Adıyaman merkezinin 163 km güneydoğusunda yer almaktadır. Yolculuk ise yaklaşık 2 saat 40 dakika sürmektedir.
Neden Gitmeliyim? Adını bölgede bulunan yatır mezardan alan Göbekli Tepe, bulunduğu günden bu yana I. Derece SİT Alanı ilan edilmiş ve devlet tarafından korum altına alınmıştır. Özellikle son yıllarda Göbekli Tepe’ye devlet tarafından çok daha fazla önem gösterilmektedir. Şimdiye kadar yapılmış olan kazı çalışmaları sonucunda; boğa, tilki ve turnalı stel, çöl varanı, leylek, yaban domuzları, sürüngen kabartmaları, turna, tilki, yılan, akrep, koyun, aslan, örümcek ve kafası olmayan insan kabartmaları, erkeklik organı abartılı olarak tasvir edilmiş erkek heykelleri gibi ilginç buluntular ortaya çıkarılmıştır.
12 bin yıl önce yerleşik hayata geçen bu dönem insanının inançlarını ve yaşayış şekillerini anlamak açısından oldukça önemli bir varlığa sahip olan Göbekli Tepe, içerisinde bulunan yapılarla, mimarlık tarihinin başlangıcı olarak kabul edilmiştir. Bölgedeki eski kült yapılar, yuvarlak planda dizilmiş ve araları taş duvarla örülmüş T biçimindeki 10-12 dikili taş şeklindedir.
Yapının merkezinde daha yüksek boyda karşılıklı iki dikili taş yer almaktadır. Dikilitaşların üzerinde insanlara, el ve kol gibi uzuvlara ve çeşitli hayvanlara sair somut ve soyut semboller bulunmaktadır. Motiflerin her biri taşlar üzerine kabartma ve oyma şeklinde neşredilmiştir.
Dikilitaşların bazılarında, söz konusu motifler yer yer bir süsleme olamayacak kadar yoğun kullanıldığı için kompozisyonun bir öykü, bir anlatım veya bir mesaj ifade ettiği düşünülmektedir. Velhasıl, gizemli ve ilginç yapılarıyla kimi bilim insanına göre uzay üssü olabileceği düşünülen Göbekli Tepe’de söz konusu kazı çalışmaları halen devam etmekte olup; insanlık tarihine dair çığır açacak yepyeni buluntular ortaya çıkarılmaktadır.
Bölgede bulunan heykel gibi yapıların bir kısmı Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir. Şanlıurfa’nın en gözde turizm merkezi olan Göbekli Tepe’yi sizler de mutlaka ziyaret etmelisiniz! Son olarak; 2019 yılının “Göbeklitepe yılı” olarak ilan edildiğini belirtmeden geçmeyelim!
Burası Neresi? Türkiye’nin önemli tarihi değerlerinden biri olan Tarihi Harran Evleri, Şanlıurfa’nın yaklaşık 50 kilometre güneydoğusunda, Harran Ovası üzerinde yer alıyor. Tarihi Harran Evleri, diğer adıyla Konik Kubbeli Harran Evleri, 250 yıllık bir geçmişe sahip. Kare veya kareye yakın bir altyapı üzerine bindirme tekniğinde örülerek inşa edildiği tahmin edilen konik kubbeli evler, Harran ilçesiyle özdeşleşmiş durumda.
Adıyaman’a yakın gezilecek yerlerden biri olan Harran Evleri’ni mutlaka yakından görmelisiniz. Adıyaman şehir merkezinin 192 kilometre kadar güneydoğusunda yer alan Harran Evleri’ne, aşağı yukarı 2,5 – 3 saatte ulaşabilirsiniz.
Neden Gitmeliyim? UNESCO Dünya Mirasları listesinde yer alan Konik Kubbeli Harran Evleri, 250 yıldır, sapasağlam ayakta durmayı başaran özel mimarileriyle dikkat çekiyor. Külah şeklini andıran evlerin her birinin harcında gül yağı, saman, pişmiş toprak ve yumurta akı kullanılmış olup; bu sebeple evlerin hepsi yazları serin, kışları ise sıcak tutma özelliğine sahip. Yüksekliği 5 metreye varan ve 30-40 tuğla dizisiyle örülerek inşa edilen Tarihi Harran Evleri’nin, içeriden ve dışarıdan balçıkla sıvanmış olması bugüne kadar bozulmadan ulaşmalarını sağlamış.
Ayrıca evlerin tepelerinde bulunan kümbetlere göre oda sayısı belirlenir; fazla odaya sahip olan evlerde yaşayan kişilerin zengin olduğu anlaşılırmış. Bir dönem Asur ve Emevi Devleti’ne başkentlik yapmış olan Harran, konik kubbeli evleri sayesinde, her yıl yerli ve yabancı binlerce turistin akınına uğruyor. Arkeolojik ve kentsel sit alanı ilan edilen bölgedeki tarihi evlerin korunmasına yönelik pek çok tedbir alınıyor. Bölgede çok sayıda konik kubbeli ev bulunsa da bunlardan yalnızca birkaçı restore edilmiş ve turizme kazandırılmıştır.
Dolayısıyla turistler yalnızca restore edilmiş evleri gezebiliyor. Konik kubbeli evler, ülkemiz için kültürel anlamda oldukça değerli. Zira bu tarz tarihi evler, dünyada yalnızca üç yerde bulunuyor. Biri Harran olmak üzere; İtalya’nın Pulya Adası’nda ve Suriye’nin Halep kentinde konik kubbeli evlere rastlanıyor. Tarihi Harran Evleri, yıllarca köylüler tarafından konaklamak amacıyla kullanılmıştır.
Şanlıurfa’nın sıcağına karşı oldukça etkili bir yapıya sahip olan evler, yağmur gibi hava muhalefetlerinden dolayı zarar görebiliyor. Evlerin içerisine Şanlıurfa’yı ve Harran’ı sembolize eden yöresel objeler bulunuyor.
Burası Neresi? Şanlıurfa’ya bağlı bir ilçe olan Halfeti, Şanlıurfa il merkezinin 122 kilometre batısında, Gaziantep sınırında yer almaktadır. Halfeti, kendine özgü mimarisi, el değmemiş tabiatı, doğal güzellikleri ve siyah gülleriyle ünlü tarihi bir yerleşimdir. Bölgede siyah gül yetiştiriciliği yapıldığı için Halfeti, ”Karagül Diyarı” olarak da anılmaktadır.
Fırat Nehri’nin kenarında konumlanan ve en az 3 bin yıllık bir geçmişe sahip olan Halfeti’de yakından görülmesi gereken pek çok turistik yer bulunmaktadır. Dolayısıyla Adıyaman’a kadar gelmişken Halfeti’ye de mutlaka uğramalısınız. Halfeti ile Adıyaman arasında 151 kilometre mesafe bulunup; yolculuk takribi 2,5 saat sürmektedir.
Neden Gitmeliyim? Televizyon dizilerinin vazgeçilmez mekanlarından biri olan Halfeti, Eski Halfeti ve Yeni Halfeti olmak üzere iki ayrı bölgeden oluşuyor. Bir kısmı sular altında kalmış olan Eski Halfeti’de, tarihi yapılar ve mekanlar çoğunlukta olup; meşhur kara güller burada yetişiyor. Halfeti, günümüze kadar Roma, Bizans, Pers, Arap, Emevi, Asur, Hitit ve Osmanlı Devleti gibi sayısız medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Dolayısıyla oldukça renkli bir tarihi dokuya sahiptir. Eski adı Rumkale olan ilçenin, daha sonradan Halfeti adını aldığı biliniyor. Bu ismin hikayesi ise Halil ile Fatma adlı iki aşığa dayanıyor.
Hikayeye göre birbirine kavuşamayan Halil ile Fatma, Halfeti’de, kendilerini Fırat’ın sularına bırakarak intihar etmiş. Yöre halkı iki genç aşığın adını yaşatmak için isimlerini kısaltarak ‘Halfeti’ adını ortaya çıkarmış. İlçe, o gün bu gündür Halfeti olarak anılmaktadır. Saklı bir cennet olan Halfeti’ye yolunuz düşerse, meşhur Rumkale’yi mutlaka ziyaret etmelisiniz.
Bunun yanı sıra eski Halfeti evlerini, Feyzullah Efendi Konağı ve Aziz Nerses Kilisesi gibi birbirinden değerli yerleri de ziyaret edebilir, gezinize renk katabilirsiniz. Halfeti’ye ulaşmak için Şanlıurfa il merkezinden hareket eden 72 nolu halk otobüslerine binebilirsiniz.
Burası Neresi? Balıklıgöl günümüzde, Güneydoğu Anadolu coğrafyasının en sık ziyaret edilen yerlerinden biridir. Urfa Kalesi’nin önünde, 150 metrekarelik bir alanı kaplayan Balıklıgöl’ü, Adıyaman’a yakın gezilecek yerler listenize mutlaka eklemelisiniz. Adıyaman ile Balıklıgöl arasında yaklaşık 146 kilometre mesafe bulunup; yolculuk ortalama 2,5 saat sürmektedir.
Babil kralı Nemrut, emrinde bulunan din adamlarına, bir gece gördüğü rüyayı yorumlatır. Din adamları Nemrut’un rüyasını, bir yıl içerisinde doğacak çocuklardan birinin onu öldüreceği şeklinde yorumlar. Bunun üstüme Nemrut, askerlerini çağırtır ve o yıl doğacak bütün çocukların öldürülmesini emreder. Bu söylenti halk arasında yayılınca insanlar dehşete kapılmaya başlar. Hamile kadınlar ne yapacağını şaşırır. Hamile kadınlardan biri olan Sara Hatun kaçarak bir mağaraya sığınır.
Mağarada çocuğunu doğuran Sara Hatun, çocuğunu yine bu mağarada büyütür. Bu küçük çocuğun adı ise İbrahim’dir. Günlerden bir gün askerlerin mağarayı basmasıyla yakalanan küçük çocuk, Babil Kralı Nemrut’un huzuruna götürülür. Nemrut, İbrahim’i görünce çok sever, zaten kendisinin de çocuğu olmaz. Bundan ötürü, İbrahim’i yanına alıp, evladı gibi büyütmeye karar verir. Nemrut, sonrasında, Zeliha adında bir kız çocuğunu da evlat edinir. Oldukça sert, acımasız ve ketum bir lider olan Nemrut, aynı zamanda dindar bir putperesttir.
Putlara tapar ve halkından da zorbalıkla putlara tapmalarını ister. İbrahim ise büyümüş ve bir peygamber olarak müjdelenmiştir. İnsanların kendi elleriyle yaptıkları bu putlara tapmalarının yanlış olduğunu, bunların birer heykelden ibaret olup; tanrı olmadığını söyler. Zeliha Hz. İbrahim’e inanır ama Nemrut’tan korktuğu için elinden hiçbir şey gelmez. Günlerden bir tören günü, Hz İbrahim, gizlice sarayın putlar bölümüne girer ve bir baltayla bütün putları parçalayıp; yerle yeksan eder. İşi bitirince elindeki baltayı en büyük putun üstüne asar.
Törenden dönünce gördüğü manzara karşısında şaşkına dönen insanlar hemen Nemrut’a haber götürür ve böyle bir şeye ancak İbrahim’in yeltenebileceğini söylerler. Nemrut kendi kurduğu bir mahkemeyle Hz. İbrahim’i yargılar. İbrahim savunmasında; ”Görüyorsunuz ya işte balta büyük putun omuzunda. Balta kimdeyse bu işi o yapmıştır” der. Öfkelenen Kral; ”Bir taş parçası baltayı eline alıp bu işi nasıl yapar?” diye haykırınca, İbrahim:
”İşte benim anlatmak istediğim de bu… Siz kendi ellerinizle yaptığınız bu taş parçalarından medet umuyor, sizi kötülüklerden korumasını bekliyorsunuz. Tanrı diye ona tapıyor, adak adıyor, başınız daralınca ona koşuyorsunuz. Bu gerçekten tanrı ise neden diğerlerini kırmasın!” deyince daha da öfkelenen Nemrut ve çevresindekiler İbrahim’in üzerine yürür.
Mahkeme sonrasında kurul, Hz. İbrahim’in yakılarak infaz edilmesine karar verir. Ateş için toplanan odunlar Halil-ür-rahman Gölü’nün bulunduğu yere yığılır. Odunlarla büyük bir dağ meydana getirilir. Nemrut’un kalesinin kuzeyine iki büyük sütun yaptırılır. Bunlar Urfa Kalesi’ndeki sütunlardır. Plana göre İbrahim Peygamber, bu sütunlar arasına gerilecek ve halatla ateşe fırlatılacaktır. Zeliha bu işkenceye son vermesi için gece gündüz babasına yalvarır; lakin Nemrut’un yüreği bir türlü yumuşamaz.
Hz. İbrahim sütunlar arasına gerilen halattan ateşe fırlatılır. Odun yığınlarının ortasına düşer düşmez, o koskocaman ateş bir anda büyük bir göle dönüşür. Zeliha da Hz. İbrahim’e inandığı için, onun peşinden ateşe atlar. Zeliha’nın düştüğü yerde oluşan göle ise Aynzeliha Gölü adı verilir. Bu göller bugün ki Balıklıgöl’dür. Halk inanışında hem göl hem de gölde yaşayan balıklar kutsal sayılır ve bu balıklara dokunanların öleceği ya da başlarına bir bela geleceğine inanılır.
Burası Neresi? Güneydoğu’nun Paris’i olarak anılan Gaziantep, köklü geçmişi, tarihi yapısı, doğal güzellikleri ve nefis yöresel lezzetleriyle Türkiye’nin en fazla ziyaret edilen şehirlerinden biridir. Gaziantep’i sembolize eden varlıklarından biri şüphesiz Tarihi Antep Evleri’dir. Kesme taştan yapılmış olan bu tarihi evler, özellikle Bey Mahallesi’nde toplanmıştır. Genellikle iki ve üç katlı konak şeklinde olan evlerin bir kısmı butik otel, bir kısmı restoran kalan kısmı ise ev/konut olarak kullanılmaktadır.
Tarihi Antep Evleri’nin “hayat” adı verilen geniş bir avlusu ve “güvercinlik” denilen geniş bir terası bulunmaktadır. Bu açıdan Osmanlı’nın klasik kent mimarisini yansıtan evler, yakın zamanda restorasyon sürecine girerek, aslı bozulmadan yenilenmişlerdir. Antep evlerinden biri, günümüzde, Hasan Süzer Etnografya Müzesi olarak hizmet vermekte olup; turistlerin ilgi odağındadır. Gaziantep’i simgeleyen yerlerden biri olan bu tarihi evleri mutlaka yakından görmelisiniz.
Ayrıca restoran olarak hizmet veren tarihi evlerde Gaziantep’in dillere destan mutfağının tadına bakabilir; dilerseniz butik otellerden herhangi birinde konaklayabilirsiniz. Dolayısıyla geleneksel Antep evlerini Adıyaman’a yakın gezilecek yerler listenize mutlaka eklemelisiniz. Adıyaman ile Gaziantep arasında 183 kilometre mesafe bulunup; yolculuk aşağı yukarı 2,5 – 3 saat sürmektedir.
Burası Neresi? 2014 yılından beri UNESCO Dünya Mirasları listesinde yer alan Aslantepe Ören Yeri, Türkiye’nin en önemli arkeolojik kazı alanlarından biridir. Aynı zamanda Türkiye’deki en büyük höyüklerden biri olan Aslantepe, Malatya’nın 7 kilometre kuzeydoğusunda, Fırat Nehri üzerinde bulunan Karakaya Baraj Gölü’nün batısında yer almaktadır. Aslantepe Ören Yeri, M.Ö. 5 bin yıllarından M.S. 11. yüzyıla kadar Roma köyü ve daha sonra da Bizans Nekropolü olarak kullanılmış antik değere sahip bir iskandır.
Bulunduğu bölgenin turizm potansiyeline büyük oranda arttıran ve Adıyaman’a oldukça yakın olan Aslantepe’yi mutlaka yakından görmelisiniz. Adıyaman’ın 90,5 kilometre kadar kuzeyinde yer alan Aslantepe Ören Yeri’ne, Çelikhan karayolunu takip ederek ortalama 2 saatte ulaşabilirsiniz.
Neden Gitmeliyim? Toplamda 4,5 hektarlık geniş bir alandan oluşan Aslantepe Ören Yeri, 1961 yılında, İtalyan Arkeoloji Heyeti tarafından yapılan kazılar sonucu ortaya çıkarılmıştır. Ören yerindeki arkeolojik kazı çalışmaları, bu tarihten sonra 50 yılı aşkın bir süre devam ettirilmiş, tarihe ışık tutacak pek çok buluntuya ulaşılmıştır. Söz konusu höyüğün dünya tarihi açısından oldukça önemli olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Zira ilk savaş aletleri, dünyanın ilk kerpiç sarayı ve ticarette kullanılan ilk mühür Aslantepe’de ortaya çıkarıldığı için bahsi geçen yerin ilk savaşın başladığı nokta olup; aynı zamanda medeniyetin doğduğu yer olduğu düşünülmektedir.
Aslantepe’de bulunan en ilginç yapılardan biri şüphesiz, 5.500 senelik kerpiçten yapılma antik bir saraydır. Saray içerisinde, tapınaklar, mızrak ve kılıçlar da bulunan parçalar arasındadır. Bunun yanı sıra höyüğün girişinde Geç Hitit Dönemi’ne ait aslan heykelleri ve devrilmiş bir kral heykeli bulunmaktadır. Ayrıca çanak, çömlek, mızrak, kılıç ve bakır, gümüş, kurlun ve altın gibi alaşımlardan oluşan metal eserler gibi günlük hayatın işleyişine dair ipuçları veren önemli parçalar, kazı çalışmalarında bulunanlar arasındadır.
Kaçırmayın! Buluntuların birçoğu Malatya Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir. Girişlerin ücretsiz olduğu müze, 08.00 ila 17.00 saatleri arasında hizmet vermektedir. Ayrıca ören yerinin yakınlarında Malatya’da görülmesi gereken yerlerden biri olan Aslantepe Açıkhava Arkeoloji Müzesi bulunmaktadır.
Burası Neresi? Doğu Anadolu Bölgesinin en uzun kanyonuna sahip olan Günpınar Şelalesi, Malatya’nın Darende ilçesinde yer almaktadır. Eski adı Aşudu Şelalesi olan Günpınar, kaynağını Hezanlı Dağı’ndan alan Şuhul Deresi üzerinde bulunmaktadır. Günpınar Şelalesi, Adıyaman’ın 188 kilometre kuzeybatısında yer almaktadır. Dolayısıyla Adıyaman’a gelmişken Gürpınar Şelalesi’ne de mutlaka uğramanızı öneriyorum! Adıyaman il merkezinden yola çıkıldığı takdirde, ortalama 3 saatlik bir yolculuk sonra Günpınar Şelalesi’ne ulaşılabilmektedir.
Neden Gitmeliyim? Yılın dört mevsimi ziyaretçilerine güzel manzaralar sunan Günpınar Şelalesi, 25 metrelik bir yükseklikten düşmektedir. Üç basamaklı bir şelale olan Günpınar, bu özelliği dolayısıyla Gürlevik Şelalesi’ne de benzetilir. Şelalenin hemen yanında Tohma Çayı Kanyonu bulunmaktadır. Yukarıda da belirttiğim gibi Doğu Anadolu’nun en uzun kanyonu olan Tohma Çayı Kanyonu, 2 kilometre uzunluğa, 60 metre kenar yüksekliğine sahiptir.
Malatya il merkezinin 118 kilometre uzağında; Darende ilçesinin ise 8 kilometre batısında bulunan Günpınar Şelalesi’ne E24 Kayseri–Malatya yolundan 5 kilometrelik asfalt yolu takip ederek ulaşabilirsiniz. Günpınar Şelalesi çevresinde, seyir terasları ve yeme-içme alanında hizmet veren pek çok tesis bulunuyor. Bunun yanı sıra Günpınar Şelalesi Piknik Alanı, yine çevrede hizmet veren tesisler arasında. Ayrıca bu harika tabiatta kamp yapmak için uygun alanlar bulunuyor.
Adıyaman, Batı şehirlerindeki gibi hareketli bir gece hayatına sahip olmasa da çeşitli alternatiflere sahip! Adıyaman gece hayatını merak ediyorsan tıkla! Hem bu sayede Adıyaman’da gezilecek yerler listenizi genişletebilir, tatilinize renk katabilirsiniz.
”Adıyaman’da nerede alışveriş yapabilirim, şehrin simgesel ürünleri nelerdir, ne gibi şeyler satın alabilirim?” diye merak ediyorsanız, sizler için en ayrıntılı ve en doğru bilgiyi bulabileceğiniz bir içerik hazırlıyoruz. Adıyaman’da alışveriş rehberimiz çok yakında burada olacak! O zamana kadar beklemede kalın…
Adıyaman’da şehir içi ulaşım genel anlamda, belediye otobüsleri, minibüs ve taksi gibi vasıtalara sağlanmaktadır. Şehir içinde Yamankart adı verilen bir ulaşım kartı kullanılmaktadır. Ulaşım ücreti öğrenciler için 1,25 TL; siviller için 1,75 TL’dir. Bunların dışında Adıyaman’da demiryolu ve feribot ulaşımı da mevcuttur. Demiryolu ulaşımı Gölbaşı ilçesinden başlayıp, Elazığ–Adana istikametine devam etmektedir. Feribot seferleri ise Atatürk Barajı üzerinde gerçekleştirilip; seferler Gerger ilçesine bağlı Güzelyurt Köyü’nden yapılmaktadır. Daha fazla bilgi almak için tıklayın!
*Adıyaman’da gezilecek yerler listemiz burada sona eriyor, eksik bulduğunuz ve de eklemek istediğiniz her türlü bilgiyi aşağıdaki kutucuğa yorum yaparak bizlere iletebilirsiniz!
Hamburg Nerede? Hamburg, Avrupa’nın Almanya şehrinde bulunmaktadır. Ülkenin Berlin’den sonra ikinci büyük şehridir. Hamburg Hakkında: Almanya’nın…
İstanbul’un Anadolu yakası Karadeniz kıyısında bulunan Şile, şehir merkezine yaklaşık 80 kilometre uzaklıktadır. İstanbul’un en…
Tiran Nerede? Hangi Ülkede? Tiran, Balkanlar’da bulunan Arnavutluk’un başkenti, aynı zamanda en büyük şehridir. Arnavutluk…
Arnavutluk'un başkenti Tiran'ı ziyaret ettiğinizde, yoğun kargaşa yaşayan bir ülkenin geçmişini ve bugününü keşfedeceksiniz. Gelin…
Bir peri masalı için adeta bir fon gibi duran romantik ve ilham verici bir şehirden…
Napoli nerede? & Hangi ülkede? İtalya Yarımadası'nın batı kıyısında Roma'nın 120 mil güneydoğusunda bulunan Napoli,…
Yorumları Gör
Nemrut dağı,Cendere köprüsü,Karakuş tümülüsü,Eski Kahta kalesi,Besni Su gözü ve Roma çeşmesini unutmamak lazım
Merhaba Mehmet Bey, söylediğiniz yerleri Adıyaman'ın tarihi yerleri yazımızda okuyabilirsiniz. Yorumunuz için teşekkür ederiz :) https://blog.biletbayi.com/adiyamanin-tarihi-yerleri.html