Kırşehir Mutfak Kültürü
Binlerce yıllık tarihe ve kültüre ev sahipliği yapan ve İç Anadolu misafirperverliğinin en güzel şekilde sergilendiği şehir olan Kırşehir, kendine has yöresel yemekleriyle dikkat çekiyor. Anadolu kültürünü en iyi şekilde yansıtan şehirlerden biri olan Kırşehir, her damak zevkine hitap eden lezzetler barındırıyor.
Kırşehir mutfağı genel olarak et ve bakliyat ağırlıklı olsa da Orta Anadolu’da yetişen tüm sebze ve meyveler de yaygın olarak kullanılır. Özellikle köy düğünlerinde yörenin geleneklerini yansıtır şekilde yöre halkı komşularla toplanıp düğün yemeklerini hazırlar ve hep beraber yenir.
Şehrin en meşhur yemekleri arasında tandırda çömlek paça, düğün çorbası, Kırşehir köftesi, çullama, lepe, aside tatlısı, pekmezli kete gibi lezzetler bulunur. Şehirde her biri birbirinden lezzetli olan Kırşehir geleneksel yemeklerini yiyebileceğiniz birçok restoran bulunmaktadır. Dilediğinizi sipariş ederek damaklarınızda unutulmaz tatlar bırakan enfes Kırşehir lezzetlerini deneyebilirsiniz.
Pratik Bilgiler
Kırşehir’den Alınabilecek Yiyecekler: Kırşehir’den alabileceğiniz yiyecekler arasında Kaman cevizi, üzüm pekmezi, cevizli sucuk, dondurulmuş köftür, besmeç, baharat çeşitleri ve pestil yer almaktadır. Bu ve daha fazla başta yiyecek olmak üzere hediyelik eşya benzeri ürünler de satın almak isterseniz şehir merkezinde Terme Caddesi ile Şehit Nevzat Aslan Bulvarı kesişiminde yer alan dükkânlara uğrayabilirsiniz.
Kırşehir’in En Meşhur Tatlısı: Kırşehir’de yöresel yemekleri deneyimledikten sonra üzerine tatlı olarak tercih edebileceğiniz ürünler arasında şehrin meşhur tatlısı aside tatlısı gelmektedir. Tatlıyı şehir merkezinde birçok lokanta ve restoranın menüsünde bulabilirsiniz. Ayrıca yine şehir merkezinde çoğu pastanede bulabileceğiniz pekmezli pelte tatlısı da Kırşehir’de denemeniz gereken tatlılar arasındadır.
Kırşehir’den Alınabilecek Doğal Ürünler: Kırşehir halkı geçimini çoğunlukla tarım ürünlerinden sağlıyor. Buna bağlı olarak şehirde tarım ürünleri olan bakliyatlar ön plana çıkıyor. Kırşehir dönüşü buradan satın alabileceğiniz doğal ürünler arasında Kaman cevizi, cevizli sucuk, üzüm pekmezi ve akılı pekmezi, topalak (dondurulmuş), tarhana, erişte ve bulgur gibi ürünler yer almaktadır. Unutmadan, Kırşehir’e kadar gelmişken buradan şehrin meşhur onyx taşından yapılan dekoratif el sanatları ürünlerinden de satın alabilirsiniz.
Ülkemizde hemen hemen her yörenin kendine özgü bir köftesi varken et yemeklerinin ağırlıkta olduğu Kırşehir mutfağının kendine has köftesi olmaması beklenemezdi. Kırşehir yöresel yemekleri listemizin başında yer alan şehrin en meşhur yemeği olan Kırşehir köftesi şehirde Besmeç adıyla anılıyor. Kırşehir mutfağında en çok kullanılan malzemeler olan bulgur ve et ile yapılan köfte lezzetiyle klasik köftelerden ayrılıyor.
Kendine has özellikler barındıran Kırşehir köftesi, yağsız kıyma, bulgur, yumurta ve et suyu ile yapılıyor. Tüm malzemeler karıştırılıyor ve iyice yoğrulduktan sonra şekil veriliyor. Genellikle fırında ya da sobada pişiriliyor. Yanında ayran, turşu ve domates ile servis edildiğinde de tadından yenmiyor. Adından da anlaşılacağı üzere şehrin en meşhur lezzeti olan Kırşehir köftesini Kırşehir merkezde birçok restoranda bulabilirsiniz.
Türkiye’nin birçok yerinde yapılan ve farklı isimlerde adlandırılan çullamanın en meşhuru Kırşehir çullamasıdır. Tavuk etinden veya kırmızı etten yapılabilir. Ancak neredeyse deneyen herkes tavuk etinden yapılan çullamanın daha lezzetli olduğunu söyler. Hem yapımı kolay olan hem de tadıyla efsane olan yemek Kırşehir halkının vazgeçilmez yemeklerinden biridir.
Kuşbaşı halinde doğranan etler haşlanır. Etin suyu ayrılır ve un ile çırpılarak bulamaç haline getirilir. Bulamaç tepsinin altına dökülür üzerine de haşlanmış tavuk etler eklenir. Üzerine de pul biber ve tereyağı kızdırılarak dökülür. Tereyağıyla buluşmuş tavuk etlerinin damaklarda bıraktığı lezzeti deneyen herkes hayran olur. Çullama Kırşehir ziyaretlerinde tatmanız gereken lezzetlerden bir tanesidir.
Ülkemizin milli yemeği kuru fasulye, herkes tarafından çok seviliyor. Kuru fasulyenin yapımı yöreye göre farklılık gösterse de etlisi, sucuklusu, sadesi ne şekilde yapılırsa yapılsın ülkemizde en çok tüketilen yemeklerin başında geliyor. Kırşehir usulü kuru fasulye tencerede değil çömlekte yapılıyor. Çömlekte yapılan kuru fasulye kuru fasulyenin lezzetine lezzet katıyor.
Bol kuşbaşı et, soğan, fasulye ve salça ile yapılan yemek özellikle kış aylarında Kırşehir sofralarından eksik olmuyor. Hele bir de ev yapımı salça ile yapılırsa lezzeti iki kat artıyor. Kuru fasulye olur da yanında pilav olmadan olur mu? Bol tereyağlı tane tane pilav ve yanında nefis turşu ile akıllardan çıkmayan bir öğün çıkıyor ortaya. Kırşehir’e yolunuz düşerse yöresel yemek yapan restoranlarda çömlekte kuru fasulyenin tadına bakabilirsiniz.
Ülkemizin birçok yerinde yapılan; topalak, analıkızlı, bulgur köftesi ve yuvarlama yemeği Kırşehir’de hamur köftesi olarak adlandırılıyor. Hepsinin yapılışı yöreden yöreye farklılık gösterse de ortak özellikleri bulgurdan yapılmasıdır. Köfte şeklinde yapıldığı için de etsiz olmasına rağmen köfte olarak adlandırılır. Diğer türlerine biraz daha sulu şekilde yapılan hamur köftesi, akşam yemeklerinde harika bir sulu yemek olarak tüketilir.
Hamur köftesinin içerisinde bulgur, yumurta, soğan, tuz ve çeşitli baharatlar bulunur. Malzemeler karıştırılarak hamur şekline getirilir ve misket şeklinde yuvarlanır. Kaynar suda haşlandıktan sonra kavrulmuş salçalı soğan ile buluşturulur ve su eklenerek pişirilir. Bulgur ile salçanın buluşmasından ortaya çıkan bu eşsiz yemeği Kırşehir’e yolunuz düşerse mutlaka deneyin.
Et yemeklerinin her türlüsü çok sevilir ve her yerde sofraların baş tacıdır. İç Anadolu’nun hemen hemen her ilinde yapılan ve sevilerek tüketilen yemeklerden biri olan Et Yahnisi de sevilen et yemeklerinden bir tanesidir. Kırşehir yöresel yemekleri arasında da yerini alan yemek, lokum gibi pişmiş etiyle ve içinde bulunan sebzelerin verdiği lezzetle bir kere deneyenin vazgeçemeyeceği bir lezzet.
Yapımı oldukça zahmetsiz olan ama tadı bir o kadar efsane olan et yahnisi Kırşehir’de özellikle misafir sofralarının vazgeçilmez yemeğidir. Kuşbaşı şeklinde doğranan etler soğan, biber ve domates eklenerek kavrulur. Lezzetlendirmek için çeşit çeşit baharatlar eklenir. Suyu ilave edilerek pişirilir ve pilavla birlikte servis edilir.
Et yemekleri menüsü oldukça zengin olan Kırşehir’de sakatat sevenleri kendine hayran bırakan ve bir daha vazgeçemeyeceği bir yemek olan tandırda çömlek paça, Kırşehir yöresine özgü bir sakatat yemeğidir. Kuzunun baş ve ayak kısmından hazırlanan yemeğin özelliği adından da anlaşılacağı gibi tandırda pişirilmesidir. Her ne kadar fırında yapılsa da tandırda pişen çömlek paçanın lezzetini asla vermez.
Kuzunun baş ve ayak kısımları güzelce temizlendikten sonra çömleğe dizilir ve domates, biber, soğan gibi sebzeler de eklenerek çömleğin ağzı kapatılır ve tandırın içinde pişmeye bırakılır. Piştikten sonra da üzerine tercihe göre limon ve sirke eklenerek servise hazır hale gelir. Klasik sakatat yemeklerinden farklı olan Kırşehir usulü tandırda çömlek yemeğini mutlaka denemelisiniz.
İç Anadolu’da en çok kullanılan otların başında gelen madımak otuyla yapılan bu lezzetli yemek İç Anadolu’nun birçok ilinde sofralarda yerini alıyor. Sağlığa faydaları saymakla bitmeyen madımak otu mevsiminde toplanarak yemeğinden böreğine birçok şekilde değerlendiriliyor. Hem besleyici olması hem de doyurucu olan yemek hem yöre halkı hem de yöreye gelen misafirler tarafından sevilerek tüketiliyor.
Yapılışı tıpkı ıspanak yemeğine benzeyen madımak yemeğine soğan, bulgur ve domates ekleniyor. İyice temizlenen ve doğranan madımak otu, soğan ile kavrulur. Bulgur ve domates eklenerek pişirilir. Baharatlar ve tuz eklendiğinde de ortaya eşsiz bir lezzet çıkar. Servis sırasında da tercihe göre üzerine yoğurt eklendiğinde ise tadından yenmez. Kırşehir pazarlarında bulabileceğiniz madımak otunu alarak bu lezzetli yemeği siz de denemelisiniz.
Ülkemiz mutfağı gelişmiş bir pilav kültürüne sahiptir. Öyle ki bazı yemekler pilavsız düşünülemez. Ancak klasik pirinç pilavından sıkılıp farklı alternatifler arayanlarda oldukça çoğunlukta. Birçok yörede farklı şekilde yapılan ama isimleri her yörede aynı olan lepe de Kırşehir mutfağının farklı yöresel pilavlarından bir tanesidir.
Kırşehir’e özgü bir pilav çeşidi olan lepe bulgurla ve sütle yapılıyor. Genellikle koyun sütü ile yapılan pilavın kıvamı da sulu pilav gibi oluyor. Kırşehir sofralarında sıklıkla yerini alan pilavın yapımı da çok kolay! Koyun sütü kaynatılıyor ve içine bulgur konuluyor. Süt iyice çektikten sonra üzerine pul biberli sos dökülerek servis ediliyor. Farklı bir pilav arıyorsanız Kırşehir’e yolunuz düşerse bu lezzeti mutlaka deneyin.
Kırşehir sofralarının en hafif ve sağlıklı yemeklerinden biri olan pancar çırpması, başka yörelerde çok fazla bilinmese de Kırşehir sofralarında sevilerek tüketilir. Hem yapımı kolay olan hem de oldukça lezzetli olan bu farklı yemek yaz kış Kırşehir sofralarında yerini alıyor.
Pancarlar rendelenir ve isteğe göre içerisine yeşil mercimek eklenir. Pancarlar ve yeşil mercimekler yağda kavrulur ve salça ile baharatlar eklenerek pişirilir. Genellikle zeytinyağlı yapılan yemek oldukça da hafiftir. Kırşehir’e yolunuz düşerse yiyebileceğiniz en farklı yemeklerden biri olan Pancar çırpması yemeğini mutlaka deneyin.
Ülkemizin her yöresinde yapılan bir yemek olan keşkek yöreden yöreye hem isim açısından hem de kullanılan malzemeler açısından farklılık göstermektedir. Çoğu yörede keşkek olarak bilinen yemek Kırşehir’de keşkef olarak adlandırılmaktadır. Anadolu’nun en meşhur yemeklerinden biri olan keşkef, köy düğünlerinin, bayramların vazgeçilmez yemeğidir. Hem kırmızı et hem de tavuk eti ile yapılan keşkef, ne şekilde yapılırsa yapılsın damaklarda lezzet patlaması yaşatıyor.
Kırşehir usulü keşkefin içerisinde buğdayın yanında nohut da yer alıyor. Önceden ıslatılan bulgur ve nohutlar et ile beraber tencereye alınır. Uzun süre boyunca buğday ve et özdeşleşene kadar dövülerek pişirilir. Servis sırasında da üzerine tereyağında kızdırılmış pul biber gezdirilir ve ortaya lezzetine doyum olmayan bir yemek çıkar.
Kırşehir yöresel yemekleri listemizde sırada Kırşehir mutfağının en farklı yemeği yer alıyor. Farklı çünkü bir çeşit et yemeği olan çirleme kuru kayısı ve kuru üzüm gibi meyvelerle yapılıyor. Meyve ile et bir arada olur mu demeyin. Hem de çok güzel oluyor. Deneyenlerin övgüyle söz ettiği bu farklı yemek başka yörelerde yapılsa da en güzelini Kırşehir’in köylerinde yiyebilirsiniz.
Meyve, et ve pekmez ile yapılan yemek pekmezden dolayı oldukça koyu bir renge sahip. Etler kuşbaşı şeklinde kesilir ve çir adı verilen kuru meyvelerle beraber pişirilir. Adını da içerisinde bulunan çir adı verilen kuru meyvelerden rengini de piştikten sonra eklenen pekmezden alır. Damaklarda farklı bir lezzet bırakan yemek Kırşehir’e yolunuz düşerse mutlaka denemeniz gereken yemeklerden bir tanesidir.
Kırşehir yöresel yemekleri listesinde et ve meyvenin bir arada olduğu yemeklerden bir diğeri var sırada. Farklı lezzetlerin en güzel şekilde bir araya getirildiği yemeklerden oluşan Kırşehir mutfağı Anadolu’nun en zengin mutfaklarından birine sahiptir. Bu zenginliğin içerisinde en sevilen yemeklerden biri de ayva dolmasıdır. Dolma çeşitlerinin en farklısı olan ayva dolması, Kırşehir’de yapılan yöresel dolma çeşitlerinden bir tanesidir.
Tatlısı ile ünlü olan ayvanın kıymalı iç harçla doldurulmasıyla hazırlanır. Ayvanın içi oyularak yağda kavrulmuş kıyma, soğan ve bulgurla hazırlanan harçla doldurulur. Üzerine de yemeğe asıl lezzetini veren tereyağı ile hazırlanan pekmez sosu. Pekmez sosu döküldükten sonra üzerine de kıyılmış maydanoz eklenerek hem lezzeti hem de görüntüsü taçlandırılır.
Kırşehir kahvaltı sofralarından eksik olmayan bir lezzet var sırada. Birçok kültüre ev sahipliği yapmış bir şehir olan Kırşehir, bu kültürlerin mutfağa olan etkilerini günümüze kadar taşımıştır. Karadeniz mutfağının esintilerini yansıtan bir yemek olan sündürme, Karadeniz’in kuymağına benzer. Sadece kullanılan peynir ile farklılık gösterir. Karadeniz’de yapılan kuymak, kuymak peyniri ile yapılırken sündürme genellikle çökelek peyniri ile yapılır.
Kırşehir kahvaltı sofralarından eksik olmayan sündürme, günün her saatinde zevkle yeniliyor. Üstelik yapımı da çok kolay! Çökelek peyniri tereyağında eritilir. İsteğe göre sade ya da üzerine yumurta kırılarak tüketilir. Her haliyle de oldukça lezzetlidir. Kırşehir’de neredeyse kahvaltı servisi yapan bütün restoran ve kafelerde bulabileceğiniz bu lezzeti mutlaka deneyin.
Kırşehir mutfağında birçok yemeğin içinde bulunan çir, şehirde kuru meyvelere verilen isimdir. Çir yağlaması da Kırşehir mutfaklarında sıklıkla yapılan bir çeşit tatlıdır. Meyveli bir tatlı olmasından dolayı da oldukça hafiftir. Yazın kaliteli zerdalilerin kurutulmasından hazırlanan çir. Yılın her döneminde enfes bir tatlıya dönüşür.
İçerisinde sadece çir, şeker, tereyağı ve su olan tatlının yapımı da oldukça kolay! Çir yıkanır ve bir miktar suda haşlanır. Haşlanan çir eritilmiş tereyağı ile karıştırılarak bir süre daha pişirilir. Sonrasında da şeker ilave edilerek servis edilir. Çir yağlaması, farklı ve hafif lezzetiyle Kırşehir’e yolunuz düşerse denemeniz gereken lezzetlerden bir tanesidir.
Her şehrin yöresel mutfağında sofraların olmazsa olmazı olan bir yöresel çorba vardır. Asırlardır süregelen ve günümüzde de hala gelenekselliğini koruyan çorbalar vardır. Kırşehir yöresel çorbaları listesinde ilk sırada yer alan ayran çorbası, şehrin en sevilen yöresel çorbalarından bir tanesidir. Kırşehir yöresinde yaz veya kış, soğuk veya sıcak her şekilde tüketiliyor.
İçerisinde yoğurdun yanında aşurelik buğday, yeşil mercimek, nohut bulunan çorbaya kıvamı için de yumurta ve yoğurt ekleniyor. Sulandırılan süzme yoğurdun içine un ve yumurta eklenerek çırpılıyor. Nohut, yeşil mercimek ve yarma ekleniyor. Piştikten sonra da üzerine tereyağında kızdırılmış nane ve pul biber eklenerek lezzeti taçlandırılıyor. Kırşehir’de birçok restoranın çorba menüsünde bulabileceğiniz ayran çorbası denemeniz gereken çorbalardan biridir.
Kırşehir yöresel çorbaları arasında ilk sıralarda bulunan kesme aşı çorbası, evde açılarak küçük küçük kesilip kurutulan hamurlardan yapılır. Hamurları hazırlamak zahmetli olsa da bir kerede kesilip kurutulan hamurlar yıl boyu çorbalarda ve yemeklerde yerini alır. Kesme aşı çorbasının olmazsa olmaz malzemelerinden biri de yeşil mercimektir. Yeşil mercimeğin vitaminleri ile hamurun doyuruculuğunun birleşmesiyle ortaya çıkan çorba, çorba kategorisinde olmasına rağmen en az bir ana yemek kadar doyurucudur.
Soğuk kış günlerinde içenlerin içini ısıtan çorbanın yapımı da çok kolay! İnce doğranmış soğanlar yağda pembeleşinceye kadar kavrulur. Salça ve baharatlar da ilave edilerek iyice karıştırılır. Su ve et suyu ilave edilerek kaynatılır ve kaynadıktan sonra yeşil mercimek ve hamurlar eklenir. İyice özdeşleştikten sonra da servise hazır hale gelir.
Anadolu mutfağının en meşhur çorbalarından biri olan düğün çorbası, Anadolu’nun birçok yerinde asırlardır düğünlerin vazgeçilmez çorbası olarak hazırlanır. Düğün günlerinde kazanlarla pişirilen ve tadı da kalabalıkla birlikte yenilerek çıkan çorba adını da bu düğünlerde yapılmasından almıştır. Düğün çorbası soğuk kış günlerinde bağışıklığı güçlendirmek için içilebilecek en güzel çorbadır. İçerisinde bulunan bolca kuzu eti nedeniyle de etli çorba sevenlerin ilk tercihi olmaktadır.
Oldukça doyurucu ve besleyici olan çorbanın içerisinde; kuzu eti, yoğurt ve yumurta bulunuyor. Çorbanın yapımı biraz zahmetli olsa da tam bir protein deposu olduğu için soğuk kış günlerinde mutlaka sofralarda yerini almalıdır. Tel tel ayrılan kuzu etleri ve et suyu un, yumurta sarısı, yoğurt ve limon suyu ile birlikte pişirilir. Ocaktan aldıktan sonra da üzerine biberli yağ eklenir. Lezzetiyle damakları çatlatan bir çorba çıkar ortaya. Kırşehir’e yolunuz düşerse lezzet deposu düğün çorbasını denemeden şehirden ayrılmayın.
Kırşehir mutfağının kendine has yemekleri ve çorbalarından sonra sıra Kırşehir tatlılarına geldi. Şehrin birkaç yemeğinde tatlandırılmak için pekmez kullanılır. Et yemeklerinde bile pekmez kullanılan geleneksel bir mutfakta tatlılarda kullanılmaması düşünülemez. Kırşehir yöresine ait tatlılar da ağırlıklı olarak pekmez ile yapılır. Aside tatlısı da pekmezin lezzet kattığı tatlılardan biri!
Pekmezin içine un eklenir ve iyice karıştırılır. Bu karışım ısıtılmış sıvı yağın içine dökülür ve ateşe alınıp karıştırarak pişirilir. Üzerine dövülmüş ceviz eklenerek sıcak sıcak tüketilir. Tatlının lezzetli olması için en önemli unsur pekmezin kaliteli olması ve unun topaklanmamasıdır. Birçok şehirde yapılsa da ülkemizin en lezzetli Aside tatlısının Kırşehir’de yapıldığını unutmayın ve şehre yolunuz düşerse mutlaka deneyin.
Kırşehir’in unutulmaya yüz tutmuş lezzetlerinden biri olan pekmezli pelte, Kaman ilçesi halkı tarafından nesilden nesle aktarılıyor. Kaman ilçesinin şifa kaynağı üzümlerinden yapılan pekmezler Kırşehir mutfaklarında pekmezli pelte tatlısına dönüştürülüyor. Pekmezler son baharda yapılıyor ve kış boyu birçok tatlıda ve yemekte kullanılıyor.
Kırşehir yöresel tatlılarından biri olan pekmezli pelte, üzüm pekmezi ve buğday unu, tereyağı ve su ile yapılıyor. Tereyağında kavrulan una sulandırılmış pekmez eklenir. Kıvama gelince tepsiye alınır ve üzerine yağ gezdirilir. Şeker kullanılmadan pekmezle lezzetlendirilen tatlı, şeker tüketmeyenlerin de ilk tercihi oluyor. Aynı zamanda pekmezin sağlığa faydaları nedeniyle de özellikle kış aylarında çok sık tüketiliyor. Yapımı kolay, pratik ve bir o kadar da lezzetli olan tatlıyı Kırşehir’e yolunuz düşerse mutlaka denemelisiniz.
Binlerce yıllık tarihe ve kültüre ev sahipliği yapan Anadolu’nun kıymetli şehri Kırşehir, kendine has yöresel lezzetleriyle de dikkat çekiyor. Hamur köftesinden pekmezli tatlısına birbirinden güzel yemeklerin yer aldığı Kırşehir mutfağını merak edenler için Kırşehir geleneksel mutfağıyla sizleri bekliyor.
Kırşehir yöresel yemekler yazımızı beğendiyseniz, ve listemize eklemek istediğiniz başka Kırşehir lezzetleri var ise, aşağıdaki yorumlar kısmından bize iletebilirsiniz.
Hamburg Nerede? Hamburg, Avrupa’nın Almanya şehrinde bulunmaktadır. Ülkenin Berlin’den sonra ikinci büyük şehridir. Hamburg Hakkında: Almanya’nın…
İstanbul’un Anadolu yakası Karadeniz kıyısında bulunan Şile, şehir merkezine yaklaşık 80 kilometre uzaklıktadır. İstanbul’un en…
Tiran Nerede? Hangi Ülkede? Tiran, Balkanlar’da bulunan Arnavutluk’un başkenti, aynı zamanda en büyük şehridir. Arnavutluk…
Arnavutluk'un başkenti Tiran'ı ziyaret ettiğinizde, yoğun kargaşa yaşayan bir ülkenin geçmişini ve bugününü keşfedeceksiniz. Gelin…
Bir peri masalı için adeta bir fon gibi duran romantik ve ilham verici bir şehirden…
Napoli nerede? & Hangi ülkede? İtalya Yarımadası'nın batı kıyısında Roma'nın 120 mil güneydoğusunda bulunan Napoli,…