Arnavutluk’un başkenti Tiran’ı ziyaret ettiğinizde, yoğun kargaşa yaşayan bir ülkenin geçmişini ve bugününü keşfedeceksiniz. Gelin Tiran tarihi yerler listemizle şehrin en önemli tarihi duraklarını inceleyelim…
Tiran tarihi hakkında; Arnavutluk’un başkenti ve en büyük şehri olan Tiran’ın tarihi, 10.000 ile 30.000 yıl öncesine dayanan Paleolitik döneme kadar uzanmaktadır. Kentteki en eski yerleşim kalıntıları Dajti Dağı ve Pellumbaşı Mağarası yakınlarında bulunmuştur. İliryalıların hakimiyet kurduğu bölge “Terana” ismiyle de anılmıştır.
Tiran şehrinin kurulması ise yaklaşık 400 yıl öncesine dayanıyor. 1614’de bölgede hakimiyet kuran Osmanlı derebeylerinden Süleyman Paşa tarafından kurulduğuna inanılmaktadır. Arnavutluk’un kalbinde, dağlar ve deniz arasında bulunan konumu nedeniyle Osmanlılar için burası çok önemli bir nokta haline getirmiştir.
Şehir, 18. yüzyılda büyümeye başlamıştır ancak 1920 senesinde Arnavutluk’un başkenti olana kadar çok göz önünde olmayan, kendi halinde bir yerleşim yeri olmaya devam etmiştir. Şehrin başkent olmasının ardından 1923’de Avusturyalı mimarlar tarafından şehirdeki ilk düzenlemeler yapılmıştır.
20. yüzyılda Tiran çeşitli siyasi ittifaklara sahne olmuştur. 1928’de ülkede demokratik krallık ilan edilmiş ve cumhurbaşkanı kral statüsüne gelmiştir. 1941’de Arnavutluk Komünist Partisi’nin kurulması ile şehir anti-faşist direnişi için bir merkez haline gelmiştir. Alman işgali altında olan şehir, 19 gün savaşın ardından 17 Kasım 1944’de Tiran işgalden kurtarılmıştır. Bundan sonra Stalin mimarisinin etkisi altında kalmasıyla şehirde bu tarz birçok bina inşa edilmiştir. Şehir günümüzde gerek ekonomik gerek siyasi gerekse de kültürel açıdan Arnavutluk’un merkezi konumunda bulunmaktadır.
Tiran’ın en ünlüleri; İskender Bey Meydanı tarihi dokusu ile Tiran’ın en ünlü tarihi yerleri arasında bulunuyor. Murad Toptani Caddesi alışveriş yapmak ve bir şeyler atıştırmak için uğranması gereken yerlerden biridir. Et’hem Bey Camii ise şehirdeki en önemli ibadethanelerin başında gelmektedir.
Tiran gezi tavsiyesi; Ülkenin başkenti konumunda bulunan şehir, Arnavutluk’un en çok ziyaret edilen yerleri arasında bulunuyor. Şehirde ülkenin geri kalanında olduğu gibi “Lek” para birimi geçerli. Birçok noktada Euro para birimi geçerli olmasına karşın bir miktar yerel para biriminden de yanınızda bulundurmakta fayda var. Bu durum kredi kartının geçerli olmadığı yerlerde de alışveriş yapmanıza olanak tanıyacaktır.
Ulaşım konusunda ise ülkenin tek havalimanı olan Tiran Uluslararası Havalimanı Tiran’da bulunuyor ve ülkemizden gerçekleştirilen seferlerle hava yolunu kullanarak Tiran’a ulaşmak mümkün olabiliyor. Tiran Havaalanı’ndan şehir merkezine ulaşım için ise otobüs, taksi, özel transfer ya da araç kiralama seçeneklerini değerlendirebilirsiniz. Tiran’a gelmişken başta Arnavut ciğeri olmak üzere Tiran mutfağı içindeki muhteşem lezzetlerin tadına da bakmayı ihmal etmeyin.
Müzekart; Tiran, ülkemize göre daha ekonomik bir şehirdir. Bu nedenle Tiran gezisi sırasında herhangi bir turist kartı kullanmaya ihtiyaç duymadan ekonomik bir şekilde gezinizi gerçekleştirebilirsiniz. Hatta Tiran’ın dünyadaki en ucuz 10 başkentten biri olduğunu söylersek galiba daha da rahatlarsınız 🙂
Camiler
1. Et’hem Bey Camii (Et’hem Bej Mosque)
Burası neresi? 19. yüzyılda tamamlanan Ethem Bey Camii, Tiran camileri içinde çok önemli bir yere sahiptir ve şehrin en önemli simge yapılarından biri olarak kabul edilmektedir. Komünizmin hakim olduğu dönemde kapatılan cami, 10 Ocak 1991’de İslamiyeti yasaklayan yetkililerin kararnamesine karşı neredeyse 10.000 kişinin camiye girmesiyle yeniden ibadete açılmıştır. Bu olay Tiran tarihinde eşine az rastlanacak türden önemli bir gelişme olarak kayıtlara geçmiştir.
Cami, Tiran’ın merkezindeki Skanderbeg Meydanı’nda, ulaşım açısından çok kolay bir konumda bulunmaktadır. Tek kubbeli ve kare planlı bir yapıya sahip olan caminin giriş kısmı revaklarla kaplanmıştır. Kalem minareye sahiptir ve bu minare tarzı Türk cami üslubunun tipik işaretidir. Caminin yüzeyi 301 netrekaredir. Caminin duvarları da tarihi gibi sıra dışıdır. Normalde İslam sanatında izin verilmeyen orman ve şelale gibi pastoral manzaralar Ethem Bey Camii’nin duvarlarında görülebilmektedir. Camide 2019 senesinde başlayan restorasyon çalışmaları Nisan 2021’de tamamlanmıştır.
Neden gitmeliyim? Tiran’daki en merkezi ve dikkat çeken camilerden biri olması nedeniyle Tiran ziyaretiniz sırasında bu tarihi ve güzel camiye mutlaka zaman ayırmanız gerektiğini düşünüyoruz. Komünist rejimden sağ kurtulan birkaç dini yapıdan biri olması da burasının ayrı bir öneme sahip olmasını sağlıyor.
- Adres: AL, Sheshi Skënderbej, 1000, Arnavutluk
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Kiliseler
2. Arnavutluk Ortodoks Otosefal Kilisesi (Orthodox Autocephalous Church of Albania)
Burası neresi? Yaklaşık yarım milyon cemaate sahip olan Başpiskoposluğun idare merkezi olarak kullanılmaktadır. Özellikle ülkenin güney bölgesindeki cemaate hizmet vermektedir. Kilise bir bakım merkezi, birkaç ilahiyat eğitim merkezi, üç ilkokul ve bir yetimhane dahil olmak üzere bazı yardım programlarından sorumludur.
Kilise aynı zamanda yönetim ve bilgi teknolojisi dersleri veren profesyonel eğitim okulları da işletmektedir. Kilise, mültecilere ve yardıma muhtaç olan insanlara yönelik gerçekleştirilen insani çalışmaları ve barışa olan bağlılıkları ile de bölgenin saygı duyulan oluşumlarından biridir.
Binanın tasarım kısmına baktığımızda ise aydınlık ve canlandırıcı bir şekilde tasarlanmış modern bir kompleks olduğunu görüyoruz. İçeri açılan büyük pirinç kapılardan içeri girdiğinizde kabartmalar ve duvar resimleriyle süslenmiş kubbeli tavan görmek sizi ziyadesiyle memnun edecektir.
Neden gitmeliyim? Keyif veren mimari unsurlarının yanı sıra kilisede düzenli olarak düzenlenen çeşitli etkinliklere de katılabilirsiniz. Çeşitli koro etkinlikleri Arnavut kültürüne bir pencere açtığı için bu tarz etkinlikler Arnavutları yakından tanımak için de önemli bir fırsat niteliği taşımaktadır.
- Adres: Katedralja Orthodhokse ‘Ngjallja e Krishtit’, Tiranë, Arnavutluk
- Ziyaret saatleri: 24 saat açık
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Web sitesi
- Yol tarifi al >
Antik Kentler
3. Durres
Burası neresi? Roma ve Bizans mirasıyla dolu bir antik liman olan Durres’e Tiran’den her yarım saatte bir kalkan otobüslerle kolaylıkla ulaşmak mümkün olmaktadır. Liman, Tiran şehrine yaklaşık 34 kilometre mesafede bulunmaktadır. Yaklaşık 3.000 yıllık tarihi ile Arnavutluk’un en eski şehri konumunda bulunmaktadır. Şehrin, MÖ 6oo’lü yıllarda Korintliler ve Corcyra’dan gelenlerin İlirya’daki Taulant topraklarında kurduğu düşünülmektedir.
Limanda ilk gidilecek yerlerin başında, tarihi 2. yüzyıla kadar uzanan ve bir zamanlar 20.000 kişilik kapasiteye sahip olan Balkanlardaki en büyük amfi tiyatrodur. Tiyatro 1900’lü yıllarda yeniden keşfedildi ve o zamana kadar bin yıldan fazla bir süre gün yüzüne çıkacağı günü bekledi.
Antik bölgede bulunan muhteşem erken Hristiyan mozaiklere ve azizleri tasvir eden fresklere sahip olan küçük şapel oldukça ilgi çekicidir. Bu şapel, 9. yüzyılda inşa edilmiştir. Alanda aynı zamanda iki adet hamam da görülebilmektedir. Şehir kalesinin yaklaşık 3’te 1’i hala ayaktadır ve görmeye değerdir. Taulantia Yolu üzerinde bir binada yer alan Arkeoloji Müzesi ise türünün en güzel örneklerinden biridir ve ziyaretçiler tarafından büyük ilgi gösterilmektedir.
Neden gitmeliyim? Durres, Tiran’a gelenlerin günübirlik gezilerle keşfedebileceği, yakın bir konumda bulunan ve tarihi dokusuyla oldukça dikkat çeken yerlerden biridir.
- Adres: Durres, Arnavutluk
- Yol tarifi al >
4. Tiran Mozaiği (Mozaiku i Tiranës)
Burası neresi? Tiran Mozaiği ya da Villa Rustica olarak bilinen mozaiğin, MS 1. yüzyılda inşa edilmiş olan kırsaldaki bir evin parçası olduğu düşünülmektedir. Burası, dünyanın gizli kalmış hazinelerinden biri kabul edilmektedir ve meydandan kısa bir yürüyüş mesafesinde olduğundan bulması oldukça kolay bir konumdadır.
Çok güzel motiflere sahip olan mozaiğin sadece bir kısmı günümüze ulaşabilmiştir. Mozaik, 1970’li yıllarda gerçekleştirilen kazı çalışmaları esnasında ortaya çıkarılmıştır. Mozaiğin bağlı bulunduğu villanın çevresinde 5. ve 6. yüzyılda bir Paleo-Hristiyan bazilikası inşa edilmiştir.
Neden gitmeliyim? Tiran’ın kalbindeki bu antik mozaik kalıntısı, Tiran’daki en önemli tarihi eserler arasında bulunmaktadır ve şehirdeki antik dönemden kalan nadir kalıntılardan biridir. Siz de 15 dakikanızı ayırarak bu önemli antik eseri ücretsiz bir şekilde incelemelisiniz.
- Adres: 8RJ3+2MQ, Tirana, Arnavutluk
- Ziyaret saatleri: 09.00-18.00
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Meydanlar, Caddeler, Sokaklar
5. Murat Toptani Caddesi (Shëtitorja Murat Toptani)
Burası neresi? Tiran’ın merkez kısmında trafiğe kapalı bir cadde olan Rruga Murat Toptani, Parlamento Binası ile Ulusal Sanat Galerisi arasında bulunan tarihi bir yürüyüş yoludur. Bu popüler caddenin adı, 1700’lü yıllardan İkinci Dünya Savaşı’na kadar Osmanlı Arnavutluk’unda nüfuzlu bir konumda bulunan Toptani Ailesi’nden gelmektedir.
Sokak, özellikle iki sıra çınar ağaçlarının güneşten gölge sağladığı yaz aylarında görkemli havasıyla ziyaretçilere kendisini çok özel ve iyi hissettirmektedir. Cadde boyunca Toptani ailesinin, Tiran’daki diğer güçlü ailelerle şehrin kontrolünü ele geçirmek için yarıştığı zamandan kalma şehrin bazı eski surlarını görerek hayran kalabilirsiniz.
Neden gitmeliyim? Tiran sokaklarında tarihi bir yürüyüşe çıkmak isteyenler için bu meşhur cadde, es geçilmemesi gereken duraklar arasında bulunuyor.
- Adres: Tiran, Arnavutluk
- Yol tarifi al >
6. İskender Bey Meydanı (Sheshi Skenderbej)
Burası neresi? Saat Kulesi, Ulusal Tarih Müzesi, Ethem Bey Camii gibi şehrin en önemli tarihi yapıları bu meydan çevresinde toplanmıştır. Meydanın adı, Osmanlı İmparatorluğu’nun Orta Avrupa’daki ilerlemesini durdurmayı başaran Arnavutların önemli ulusal kahramanlarından biri olan George Castriot’tan almıştır.
Meydanda bir zamanlar Josef Stalin’in komünist dönemden kalma bir heykelinin bulunduğu yerde bulunan bir İskender Bey anıtı dikkat çekmektedir. Meydanı çevreleyen mimari yapılar çoğunlukla Neo-Rönesans tarzındadır ve bu görkemli atmosferi tamamlayan çimenlik bir alan bulunuyor.
Neden gitmeliyim? Skandenbeg, 2012’de gerçekleştirilmiş olan 100 yıllık Arnavutluk Bağımsızlığı gibi önemli kutlamalar için şehrin ana mekanı konumunda bulunmaktadır. Eğer bu tarz bir etkinliğe denk gelirseniz kaçırmayın ve Arnavutların coşkulu kutlamalarına şahitlik edin.
- Adres: Plaza Tirana, Sheshi Skender Beu, Tirana 1001, Arnavutluk
- Ziyaret saatleri: 24 saat
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Mimari Yapılar
7. Tiran Saat Kulesi (The Clock Tower of Tiran)
Burası neresi? Özellikle gece aydınlatması ile belki de şehrin en otantik eserlerinden biri haline dönüşen Saat Kulesi, şehrin en çok fotoğraflanan simge yapılarından biridir. Kule, saray şairi olan Haxhi Et’hem Bey tarafından 1822 senesinde yaptırılmıştır. Kuleyle birlikte aynı isimde bir de yan tarafta cami inşa edilmiştir. 35 metre yüksekliğe sahip olan kulenin tepesine 90 basamakla çıkılabilmektedir.
Kulenin dar döner merdivenlerinden tırmanılmasına izin verilmektedir. Tepeye çıktığınızda ise Tiran şehir merkezinin büyüleyici manzarasıyla karşılaşacaksınız. Kulenin merak uyandıran özelliklerinden bir ise, bina tarihinde birkaç kez değiştirilmiş olan saatidir. Birincisi, İkinci Dünya Savaşı’nda tahrip olan Alman tarzı bir saatin yerini alan Viyana tasarımıydı. Ondan sonra ise 70’lerde mevcut Çin saatinin yerine gelen Roma rakamlarına sahip bir saattir.
Neden gitmeliyim? Opera ve diğer tarihi binalar arasına sıkışan bu tarihi kule, dikkatli olmadığınız zaman gözden kaçırabileceğiniz bir yer. Bu nedenle kuleyi gözden kaçırmamak için biraz dikkatli olmalısınız. Sonucunda karşılaşacağınız mimari güzelliğin dikkatli olmanıza değeceğini göreceksiniz.
- Adres: Kulla e Sahatit, Tirana, Arnavutluk
- Telefon: +355 4 580 0419
- Ziyaret saatleri: Her gün 08.00-18.00
- Giriş ücreti: 100 Lek
- Yol tarifi al >
8. Tiran Piramidi (Piramida)
Burası neresi? Piramit şeklindeki bu bina, biraz garip görünse de Tiran tarihi için önemli yapılardan biridir. Piramit ilk olarak 14 Ekim 1988 senesinde tamamlanmış ve Enver Hoca Müzesi ismiyle ziyarete açılmıştır. Binanın tasarımını ise Enver Hoca’nın damadı yapmıştır.
Ülkeyi diktatör bir rejimle yöneten Enver Hoca’nın etkisi 90’lı yıllarda paramparça olunca, 1991 senesinde bina bir konferans salonu ve sergi merkezi olarak kullanılmaya başlamıştır. Günümüzde kimileri binanın tamamen yıkılmasını isterken kimileri ise o dönemi hatırlatan bir anıt olarak restore edilmesinin uygun olduğunu düşünmektedir. Şu anda atıl durumda olan bina grafiti sanatçıları ve patenciler tarafından kullanılmaktadır.
Neden gitmeliyim? Arnavutluk’taki komünizmin izlerinden biri olarak kabul edilen Tiran Piramidi içinde görülecek bir şey olmasa da mimari açıdan farklı bir yapı olması nedeniyle görülmeye değer olduğunu düşünüyoruz.
- Adres: 8RFC+7J, Tirana 1001, Arnavutluk
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Köprüler
9. Tabakçılar Köprüsü (Ura e Tabakëve)
Burası neresi? Tabakhane Köprüsü de denilen yapı, 18. yüzyıldan kalma bir Osmanlı eseridir. Günümüzde yayalar için simgesel ve mütevazı bir taş köprü görevi gören yapı, inşa edildiği yıllarda çiftçilerin hayvanlarını kasaplara ve deri işleme bölgesine, tarım ürünlerini de pazarlara getirmelerinin ana yolu olma gibi önemli bir görev üstlenmekteydi.
Bir ana kemerden oluşan Tabakçılar Köprüsü, 8 metre uzunluğa, 3,5 metre yüksekliğe ve 2,5 metre genişliğe sahiptir. Köprü, bir zamanlar Tiran’ı doğu yaylalarına bağlayan Shengjergj Yolu’nun bir parçasıydı ve Lana Deresi’nin üstünden geçmekteydi. Köprü, uyumlu mimarisi ve etkileyici unsurlarıyla diğer köprülerden ayırt edilebilmektedir. İki sıra yan kemere sahip köprü, 90’lı yıllarda gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları ile eski ihtişamlı günlerine kavuşturulmuştur.
Neden gitmeliyim? Tiran’daki önemli tarihi binalardan biri olan Tabakçılar Köprüsü, bir Osmanlı mirası olarak görülmesi gereken önemli bir mimari eser olarak bizi karşılamaktadır.
Kaçırmayın! Köprü ziyaretinizde 1700’lü yıllarda Tabakçılar loncası tarafından yaptırılmış olan Tabakçılar Camii’ni de mutlaka görmenizi öneriyoruz.
- Adres: Bulevardi “Jean D’Arc, Tirana, Arnavutluk
- Ziyaret saatleri: 24 saat
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Müzeler
10. Ulusal Tarih Müzesi (Muzeu Historik Kombëtar)
Burası neresi? Tiran ve Arnavutluk oldukça karmaşık bir tarihe sahip olduğu için şehrin ve ülkenin tarihiyle ilgili bir başlangıç durağına ihtiyaç duyabilirsiniz. İşte bu noktada size yardımcı olacak yer Ulusal Tarih Müzesi’dir. 28 Ekim 1981’de kapılarını açan müze, antik dönemlerden 21. yüzyıla kadar bölgede her bir dönemin tarihini kapsayan kısımlardan oluşmaktadır ve 27.000 metrekarelik bir alanı kaplamaktadır.
Bölümlerden arkeolojik açıdan en zengin olanı Peleolitik Çağ’dan Orta Çağ’a kadar olan dönemi kapsayan yaklaşık 600 parçalık büyük bir koleksiyona sahip Antik Çağ Köşkü‘dür. Müzenin en değerli sergisi ise MÖ 4. yüzyıldan kalma olan ve ülkedeki en değerli antik mozaik olan Durres’in Güzelliği isimli mozaiktir. 16. yüzyıldan kalma ünlü Arnavut renk ustası Onufri’nin muhteşem ikon sergisi de öncelikli görülmeye değer koleksiyonlar arasında bulunuyor.
Neden gitmeliyim? Ulusal Tarih Müzesi, Tiran’ın ve hatta Arnavutluk’un en iyi müzelerinin başında gelmektedir ve Tiran tarihi hakkında çok önemli bilgileri bizlere sunmaktadır. Bu nedenle listenize mutlaka dahil etmelisiniz. Müzede özellikle İskender Bey’in kılıcının bir kopyası görülmeye değer eserler arasında bulunuyor.
- Adres: Sheshi Skënderbej 7, Tirana 1001, Arnavutluk
- Telefon: +355 4 222 3977
- Ziyaret saatleri: Her gün 09.00-19.00
- Giriş ücreti: 500 Lek
- Web sitesi
- Yol tarifi al >
11. Ulusal Sanat Galerisi (Galeria Kombëtare e Arteve)
Burası neresi? Ulusal Sanat Galerisi resmi olarak 11 Ocak 1954 senesinde halka açılmıştır. Sanata olan bakış açısının gelişmesi ve çeşitli satın almalar ile sanat eserlerinin sayısı arttırıldı ve 29 Kasım 1974’de Dëshmorët e Kombit Bulvarı‘nda açılışı yapılan daha işlevsel ve geniş bir binaya taşındı. Galeri, bugün hala bu binada ziyaretçilerini kabul etmektedir.
Galeri içinde Arnavut ve yabancı sanatçıların ortaya çıkarmış olduğu 4500 eseri içeren önemli bir sanat koleksiyon bulunmaktadır. Kalıcı koleksiyonun yanında geçici sergiler de düzenlenmektedir. Bu eserler arasında farklı dönemlerden çok farklı stilde tablo görülebilmektedir. Galerinin en büyük koleksiyonu Sosyalist Gerçekçilik dönemine ait bir koleksiyondur ancak ne yazık ki şu anda ziyarete kapalıdır.
Neden gitmeliyim? Sanata meraklı olan ziyaretçiler için Ulusal Sanat Galerisi Tiran’da görülmesi gereken en önemli galerilerin başında gelmektedir.
- Adres: Shëtitorja Murat Toptani 2, Tiranë 1001, Arnavutluk
- Telefon: +355 4 222 6033
- Ziyaret saatleri: Her gün 09.00-19.00
- Giriş ücreti: Yetişkin 200 Lek, Yaşlı, öğrenci ve engelliler 100 Lek
- Web sitesi
- Yol tarifi al >
12. Bunk’Art
Burası neresi? 2014 yılında açılan Bunk’Art, Arnavutluk’un komünist lideri Enver Hoca tarafından politikacılar ve üst düzey askerler için bir sığınak olarak inşa edilmiş bir yer altı sığınağına yer almaktadır. Sığınağın ölçeği ve detayı oldukça şaşırtıcıdır: Sığınak beş kat üzerine kuruludur ve 200 kişilik bir toplantı salonu da dahil olmak üzere 100’ün üzerinde farklı odaya sahiptir. Hoca, sığınak tamamlanmadan birkaç yıl önce ölmüş ve sığınak hiçbir zaman bu amaçla kullanılmamıştır.
Sığınak başlangıçta “Objekti Shtylla” kod adıyla bilinmekteydi. 1970’lerde inşa edilmiş olan sığınağın tamamlanması 40 yılı aşkın bir sürede gerçekleşmiştir. Yaklaşık 3.000 metrekarelik bir alana sahiptir. Yapı günümüzde birleşik bir tarih müzesi ve çağdaş sanat galerisi olarak değerlendirilmektedir. Sığınaktaki 24 oda, Arnavut hükumetinin de desteğiyle bu amaç için dizayn edilmiştir. Sergilerde Arnavutluk’un savaş dönemlerine dair ilgi çekici sergilere göz gezdirme şansına sahip olabiliyorsunuz.
Neden gitmeliyim? Bugün bu yapının amacı, insanların ülke tarihindeki sıkıntılı bir dönemle uzlaşmalarına yardımcı olmaktır. Tabi bunun yanı sıra Soğuk Savaş dönemi mimarilerinden ve komünist tasarımlardan hoşlananlar için de yapı oldukça ilgi çekicidir. Her iki Bunk’art da ilgi çekici ancak Bunk’Art 2’nin daha büyük olduğunu belirtmeliyiz.
- Adres: Rruga Fadil Deliu, Tiranë 1001, Arnavutluk
- Ziyaret saatleri: Pazartesi-Perşembe 09.00-17.00, Cuma-Pazar 09.00-18.00
- Giriş ücreti: 500 Lek
- Web sitesi
- Yol tarifi al >
Mağaralar
13. Pellumbas Mağarası (Shpella e Pëllumbasit)
Burası neresi? Tiran’ın Pellumbas Köyü’ne yakın bir konumdaki Skorana Boğazı’nda bulunan Pellumbas Mağarası, karstik yapıya sahip muhteşem bir tarihi doğal güzelliktir. Dikit ve sarkıtlarla dolu olan mağaraya ulaşmadan önce dağların arasından geçen 2 kilometrelik bir yoldan gitmek gerekiyor. Yolun sonunda ulaşacağınız mağara ise 30.000 yıldan daha eski insan faaliyetlerine dair izler taşıdığı için tarihi açıdan büyük önem taşımaktadır.
Bir saatlik bir yürüyüşle ulaşılan mağara yaklaşık 350 metre derinliğe sahiptir. Mağaranın genişliği ise 10-15 metre arasında değişmektedir. Girişten sonra mağaranın içi tamamen karanlıktır ve bu durum mağarayı yarasalar için çok ideal bir yuva haline getirmiştir.
Neden gitmeliyim? Son yıllarda mağara, Arnavutlar ve yabancı ziyaretçiler arasında hayli popüler hale gelmiş ve favori günübirlik gezi noktalarından biri olarak ziyaret edilmeye başlanmıştır.
- Adres: Pëllumbas, Tirana, Arnavutluk
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Kaleler
14. Tiran Kalesi (Kalaja e Tiranës)
Burası neresi? Tiran’ın tarihi merkezinde bulunan Tiran Kalesi, şehrin en çok ziyaret edilen bölgelerinden biridir. 160×120 metre ebatlarında bir dikdörtgen formunda alan kaplamaktadır. Kalede 2001 ve 2008 yıllarında gerçekleştirilen kazılarda kalenin İmparator Justinian tarafından 4. ve 6. yüzyıllarda inşa ettirdiği ve yeniden yaptırdığı surların birine ait olduğu tahmin edilmektedir.
6 metre yüksekliğe sahip olan kale, gerçekleştirilen restorasyon çalışmalarının ardından Aralık 2018’den bu yana ziyarete açıktır. Bir çarşı olarak değerlendirilen kale, günümüzde kültürel ve ticari açıdan Tiran’da görülmesi gereken yerler arasında yer almaktadır. Kale içinde hediyelik eşya dükkanları, mozaik atölyeleri, geleneksel restoranlar gibi pek çok keyifli durak bulunmaktadır.
Neden gitmeliyim? Tiran’ın sosyal, kültürel ve ticari açıdan en merkezi ve önemli duraklarından biri olan Tiran Kalesi, her turistin zaman ayırması gereken destinasyonlardan biridir.
- Adres: Shëtitorja Murat Toptani, Tiranë, Arnavutluk
- Ziyaret saatleri: Her gün 09.00-22.00
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
15. Preza Kalesi (Kalaja e Prezës)
Burası neresi? Şehrin kuzeybatısındaki aynı isimdeki köyde bulunan kale, Tiran civarında görülebilecek tarihi yerler arasında bulunuyor. 15. yüzyılda inşa edilen kale, Shkumbin ve Mat nehirleri arasındaki bölgede hakimiyet kurmuş olan Thopia ailesine aitti. Kalenin yapılma amacı ise geçmişte bölgeyi haydutlardan korumaktı.
Beşgen formda inşa edilmiş olan kalenin önemli olmasının başlıca sebebi, 1800’lerde eklenmiş bir saat kulesi de dahil olmak üzere bozulmamış duvarları ve kuleleridir. Günümüzde ziyaretçilerin büyük ilgi gösterdiği kale içinde aynı zamanda geleneksel yemeklerin tadına bakabileceğiniz bir de restoran hizmet vermektedir. İçeride TİKA tarafından restore edilmiş bir de cami bulunmaktadır.
Neden gitmeliyim? Bu tarihi kale, siperlerine çıktığınız taktirde sizlere, ova üzerinde, Tiran şehrine ve arkasındaki sıra dağlara kadar çok geniş panoramik manzaralar görme imkanını sunacaktır. Kalenin duvarlarının önünde bulunan geniş yeşillik alan ise özellikle çocuklu aileler için muhteşem bir oyun alanıdır.
- Adres: Prezë, Arnavutluk
- Telefon: +355 67 206 2483
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
16. Petrela Kalesi (Kalaja e Petrelës)
Burası neresi? Tiran çevresindeki bir diğer önemli yer ise Petrela Kalesi’dir ve Tiran’a sadece 18 kilometre mesafede bulunmaktadır. Kale, 400 metre yükseklikte oldukça korumalı bir konumda bulunmaktadır. Petrela Kalesi’nin Geç Antik Dönem’de yani MS 3. ve 5. yüzyıllar arasında inşa edildiği ve Bizans İmparatoru I. Justinianus (527-565) döneminde yeniden inşa edildiği düşünülmektedir.
Egnatia Yolu yanından geçen ekonomik ve askeri açıdan önemli yolların kesişim yollarında bulunan kale, bu yolların güvenliğini sağlamak amacıyla kullanılmıştır. Kalenin yapım tekniği ve çeşitli bölümleri incelendiğinde farklı dönemlerde kaleye mimari açıdan müdahale edildiği görülmektedir. Üçgen bir şekle sahip olan kalenin çevresi ise 100 metre civarındadır. Kalenin iki köşesinde dairesel kuleler bulunur. Kalenin üçüncü köşesi ise sarp kayalık olduğundan buraya kule yapılmamıştır.
Kale, 14. yüzyılda o zamanlar Mat ve Shkumbin nehirleri arasındaki bölgenin hakimi olan feodal bir oluşum olan Topiaj ailesine aitti. 15. yüzyılda İskender Bey’in Kruja’dan sonra kuşattığı ikinci kale olmuştur. Kale, İskender Bey’in ölümüne kadar Osmanlı işgaline direnebilen önemli merkezlerden biri olmuştur.
Neden gitmeliyim? Tiran çevresindeki en önemli kalelerden biri olan Petrela Kalesi, günümüze sağlam bir şekilde ulaşmayı başardığından görülmeyi hak ediyor. Kaleden hem manzaranın keyfini sürebilir hem de tarihi dokusunu hissedebilirsiniz. Kale içinde bulunan restoranda ise bölgesel yemeklerin tadına bakabilirsiniz.
- Adres: Rruga Petreles, Petrelë, Arnavutluk
- Telefon: +355 68 231 8333
- Ziyaret saatleri: 10.00-22.00
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Türbeler
17. Kaplan Paşa Türbesi (Tyrbja e Kapllan Pashës)
Burası neresi? Tiran’ın merkezinde bulunan Kaplan Paşa Türbesi, 1817 yılından kalmadır. Eski bir Osmanlı hükümdarının anısına öldüğü yıl hazırlanan türbe, sekiz sütunlu klasik bir Osmanlı türbesidir. Aslen İkinci Dünya Savaşı sırasında yıkılan büyük bir cami kompleksinin parçası olan anıt, uzun bir süre bakımsız bir şekilde ilgi sırasının kendisine gelmesini bekledi.
Anıt, 1948 senesinde Arnavutluk hükumeti tarafından Birinci Sınıf Kültür Anıtı olarak ilan edilmiştir. Tarihi 19. yüzyılın başlarına dayanan yapı, oyma taşlarla inşa edilmiştir. Sütunlar taştan yapılmış olup, ayrıca taş kaideler ve bitkisel dekorlu başlıklar üzerine oturtulmuştur.
Neden gitmeliyim? Tiran’da Osmanlıdan kalma birkaç eserden biri olan Kaplan Paşa Türbesi, tarihi açıdan şehrin Türklerle bağlantılı önemli yapılarından biri olması nedeniyle görülmeye değerdir.
- Adres: 8RHC+4MG, Tirana, Arnavutluk
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Artık Tirana tarihi yerler hakkında detaylı bilgilere sahip olduğunuza göre Tiran gezinizi planlayabilir ve Balkanların tadını çıkarmaya Tiran’dan başlayabilirsiniz.