Batum, Gürcistan’a yapabilecek bir gezi için en ideal başlangıç noktalarından biridir. Batum tarihi yerler listemizde Osmanlı’nın izlerine bolca rastlayacak ve adeta bir Türk şehrini geziyormuş hissine kapılacaksınız.
Batum tarihi hakkında; Yaklaşık 250 yıllık bir geçmişe sahip Batum, Karadeniz’in en eski ve stratejik şehirlerinden biri olmuştur. Şehirle ilgili temel bilgiler MÖ 4. yüzyılda Yunan filozofu Aristotales’in eserlerinde karşımıza çıkmaktadır.
Şehrin girişindeki Qorolistqali isimli nehrin civarında gerçekleştirilen arkeolojik kazılarda, insanların MÖ 2. ile 1. yüzyılda burada yaşadığını ve komşularla yakın ticari ilişkiler kurduğunu bizlere göstermektedir. MS 2. yüzyılda bölgede Roma hakimiyeti kurulmuştur. 5. yüzyılda Kral Vaxtang’ın yönetimine dahil olan Batum, sonraki yüzyıllarda Egrisi ve Abhazya valilikleri Batum’da hakimiyet kurmuştur.
15. yüzyılın sonlarında Türkler şehri ele geçirmiştir. 16. yüzyılda Mamia Gurieli bölgedeki Türk varlığını ortadan kaldırsa da 17. yüzyılda Türkler Batum ve Lazeti çevresini yeniden ele geçirmiştir. 19. yüzyılın sonlarında bölge artık Rus himayesi altına girmeye başlamış, Osmanlının varlığı giderek tehlikeye girmiştir.
Sovyet yönetiminde çalkantılı zamanlar yaşayan şehir, Sovyet baskısından kurtulmasının ardından sanayi ve tarımdaki atılımları ile günümüzde Gürcistan’ın en önemli ticari faaliyet noktalarından biri konumuna gelmiştir.
Batum’un en ünlüleri; Batum Arkeoloji Müzesi, Batum ve çevresindeki arkeolojik kalıntıları incelemek adına çok önemli müzelerden biridir. Osmanlının izniyle yapılmış olan Aziz Nicholas Kilisesi, yanındaki dönme dolapla birlikte şehrin en çok ziyaret edilen yerlerinden olan Deniz Feneri ve Chacha Çeşmesi de Batum’un en meşhur tarihi yerleri arasında bulunmaktadır.
Batum gezi tavsiyesi; Batum’a geldiğinizde içkinin ve denizin tadını çıkarabilirsiniz. Karadeniz mutfağını tatmak için ise Batum gerçekten muhteşem bir başlangıç noktası. Haçapuri gibi çok özel Batum’un yöresel yemeklerini tattığınızda özellikle Karadeniz şehirlerimizin mutfağı ile ne kadar benzerlik gösterdiğini göreceksiniz. Batum’daki konaklama seçenekleri için ise buradan ilgili yazımıza ulaşabilirsiniz.
Batum gezinizi daha eğlenceli hale getirecek birçok şey bulunuyor. Bunların başında da Deniz Feneri’nin de bulunduğu Batum Bulvarı’nda vakit geçirmek geliyor. Bulvar boyunca birçok heykel görebilir, bisiklet sürebilir, dönme dolaba binerek Batum manzarasını seyredebilirsiniz.
Batum’un tarihi binalarını görmek için ise özellikle Old Town bölgesini görmenizi öneriyoruz. Burası Arnavut kaldırımlı sokakları ve Art Nouveau tarzı yapılmış binaları ile size kendisini hayran bıraktırıyor. Apollo Tiyatrosu, Inaishvili Rezidansı, Avrupa Meydanı Eski Şehir’in önde gelen mimari unsurları arasında bulunuyor.
Müzekart; Batum İndirim Kartı’nı kullanarak Batum’da daha ekonomik bir gezi gerçekleştirebilirsiniz. Kartla ilgili detaylar yazımızın son bölümünde…
Burası neresi? Batum’un Adjara ilçesine bağlı Tamar kasabasında bulunan müze, 2004 senesinde açılmıştır. Dönemin Acara Kültür Bakanı Teimuraz Komakhidze ve eşi Nargiz Abashidze’nin öncülüğünde inşa edilmiştir.
Müzenin kurulması, bakanın vefat eden oğlu David Komikhadze’nin arzusuydu ve bu nedenle müze onun adıyla anılmaktadır. Müzede yaklaşık 400 eserden oluşan bir sergi bulunmaktadır. Bu eserler dini nitelikli kitaplardan, heykellerden ve fotoğraflardan oluşmaktadır.
Neden gitmeliyim? Müze, bütün önde gelen dinler hakkında bilgi almak için ideal bir yer. Farklı mezheplerden insanlar için bu müzeyi ziyaret etmek oldukça farklı bir deneyim olacaktır.
Burası neresi? Acara’da bulunan Borjgalo Etnografya Müzesi, 3000 metrekarelik bir alanı kaplamaktadır ve bu alan içinde uygun çevre düzenlemesine, yürüyüş yollarına hatta bir şelaleye ev sahipliği yapmaktadır. Müze, “borjgalo” ismi verilen bir tür ağaç oymacılığı sanatının kurucusu olan Kemal Turmanidze tarafından yaklaşık 40 yıl önce hayata geçirilmiştir.
Müze içinde Acara bölgesinin el sanatları ile ilgili alanlar, tarımsal faaliyetlerle ilgili alanlar, günlük yaşama dair insan figürleri ve sergiler, bölge halkının barınma ihtiyacını gideren tipik konut örneklerini görebileceksiniz. Müze alanında gezinize halk müzikleri de eşlik etmektedir. Müze alanında yaklaşık 4.000 civarında obje sergilenmektedir.
Neden gitmeliyim? Batum’un ve özellikle de Acara Özerk Bölgesi’nin kültürünü yakından tanımak ve etnografik unsurlarını incelemek için bu müze oldukça ilgi çekici seçenekler arasında bulunmaktadır. Müze ziyaretinizle birlikte Gürcülerin kültürünün Türk kültürüne ne kadar benzerlik gösterdiğini de fark etme şansını yakalayacaksınız.
Burası neresi? 1994 senesinde kurulan Batum Arkeoloji Müzesi, Gürcistan’ın en önemli bilim, eğitim ve tarih merkezlerinden biridir. Müze, Taş Devri’nden Orta Çağ’a kadar olan dönemlerde Batum’da elde edilen arkeolojik kalıntıları içermektedir ve 28.000 civarında nesneye ev sahipliği yapmaktadır. Müzede Acara Bölgesi’nde ve özellikle de Ganio Asparos Kalesi kazılarında çıkarılan eserler incelenebilmektedir.
Müzenin alt katında Bizans dönemine ait etkileyici bir altın sergisi yer almaktadır. Üst katta ise Bronz Çağı aletleri, Demir Çağı mücevherleri, Helenistik dönemden seramikler ve Roma eserleri bulunuyor. Müze şehir merkezinde bulunduğu için buraya yürüyerek rahatlıkla ulaşılabiliyor.
Neden gitmeliyim? Sergilenen parça sayısı ve değeri bakımından muadillerine kıyasla bir tık geride kalsa da Batum Arkeoloji Müzesi, Batum’da mutlaka görülmesi gereken müzeler arasına bulunuyor.
Burası neresi? Memed Abashidze, Gürcistan için değerli bir sanatçı ve yazardır. Kendisi 1873’de Batum’da doğmuştur. 20. yüzyıl Gürcü basının en güçlü isimlerinden biri olmuştur. Müze, 10 Ağustos 1992 senesinde Acara Özerk Bölgesi’nin başkanlık görevini sürdüren ve yazarın torunu olan Aslan Abashidze tarafından açılmıştır.
Müzeyi ziyaret edenler onun yayınları ve hayatı hakkında detayları öğrenebilmektedir. Müze içinde çoğunlukla kendisine ait fotoğraflar ve bazı kitaplar bulunmaktadır. Müzede toplamda 500 nesne sergilenmektedir.
Neden gitmeliyim? Memed Abashidze, Gürcistan’ın bağımsızlığını kazanması noktasında rol oynamış çok önemli bir siyasi yazardır. Müzede Gürcistan tarihi için önemli bu yazarın hayatı ve yaptıkları hakkında detaylı bilgiler edinebilirsiniz.
Burası neresi? Batum’un en önemli müzeleri arasında bulunan bu kültürel miras binası, 19 Aralık 1998 tarihinde kurulmuştur. Müzenin bulunduğu bina, ünlü mimar Kakha Javakhishvili tarafından 1949 senesinde tasarlanan Batum’un tarihi binalarından biridir.
Yapı, sofistike mimarisi ve dekorun sadeliği ile karakterize edilen işlevsel ve estetik bir görünüme sahiptir. Binanın cephesi ise ünlü heykeltıraş Tamar Abakelia tarafından yapılmış olan bir kabartma friz ile zenginleştirilmiştir.
Müze içinde Niko Pirosmani, D. Kakabadze, L. Gudiashvili, E. Akhvlediani, S. Bakalovich, Zomer, A. Terni, R. Petviashvili, N. Ignatov, A. Zankovski), G. Tsereteli gibi tanınmış Gürcü ve yabancı sanatçıların grafik, tablo, seramik, ahşap, cam, heykel gibi çeşitli eserleri görülebilmektedir.
Neden gitmeliyim? Müze, 20. yüzyılın Gürcü görsel sanatının ana hatlarını canlı bir şekilde temsil eden çok sağlam bir sergi koleksiyonuna ev sahipliği yapmaktadır. Farklı kuşaklardan harika sanatçıların tamamı bu müzede temsil edilmektedir.
Burası neresi? Tarihi 1908 senesine uzanan müze, Batum müzeleri içinde en eskilerden biridir. Adını, 1938-1989 yılları arasında müzeye müdürlük yapan kişiden almıştır. Müze toplamda 4 bölümden oluşmaktadır. Müze içinde 180.000 eser sergilenmektedir. Bu eserler arasında çeşitli dillerde yazılmış 2000’den fazla çok nadir el yazması eser, farklı dillerde 63.000 kitap yer almaktadır. Bu kitapların birçoğu çok özel bibliyografik eserlerden oluşmaktadır.
Müzede aynı zamanda MÖ 12. – 9. yüzyıllardan kalma eşsiz arkeolojik objeler, MÖ 7. – 4. yüzyıllardan kalma süs malzemeler, dini heykeller, dekorasyon malzemeleri bulunmaktadır. Bunun yanı sıra 19. ve 20. yüzyıllara ait fosiller (25 milyon yıllık ağaç fosili de dahil), etnografik nesneler ve görsel sanat örnekleri de bulunmaktadır.
Neden gitmeliyim? Batum’daki en önemli tarihi yerler arasında bulunan müze, sahip olduğu gerek etnografik unsurlar gerekse de arkeolojik eserler ile tarihte çok keyifli bir yolculuğa çıkma imkanı sunmaktadır.
Burası neresi? Batum Ermeni Kilisesi, ilk olarak 1873 senesinde ahşap olarak inşa edilmiştir. 1885 senesinde yıkıldıktan sonra, cemaatin bağışladığı paralarla Avusturyalı mimar Malfred tarafından yeniden inşa edilmiştir. Kubbeli tuğla bir yapı olarak inşa edilen kilisenin çan kulesi kapısı batı tarafında konumlandırılmıştır.
Kilisenin çevresinde revaklı bir süsleme tercih edilmiştir. Çan kulesi ise sekiz kemerli açık bir çardak görünümüne sahiptir. Binanın girişlerinde ve pencerelerinde de kemer detayları göze çarpmaktadır. Pencerelerden birkaç tanesi yuvarlak forma sahiptir. Çan kulesinin çardak kısmı ve bazı cepheler beyaza boyanmıştır.
1930’da Sovyet yönetimi sırasında, şehirdeki diğer kiliseler gibi Batum Ermeni Kilisesi de varlığını yitirmiş ve bir gözlemevi olarak kullanılmıştır. 1992 senesinde gözlemevinin Batum Devlet Üniversitesi’nde bir bölüme taşınmasının ardından kilise yeniden ibadete açılmıştır.
Neden gitmeliyim? Batum Ermeni Kilisesi, birçok savaşa rağmen ayakta kalmayı başarabilmesi ve ilgi çekici mimarisi ile Batum kiliseleri içinde zaman ayrılması gereken önemli duraklar arasında yer almaktadır.
Burası neresi? Batum Aziz Nicholas Kilisesi, 1865 senesinde inşa edilmiştir. Batum’daki Rum cemaati, Osmanlıdan bir kilise inşa edilmesi için izin istemiş, padişah ise kilise çanlarının çalınmaması şartıyla buna müsaade etmiştir. Kilisenin inşasına Yunan vatandaş Ilya Efremidi öncülük etmiştir ve tapınağın yapılacağı araziyi bağışlamıştır.
Kilisedeki inşası 1871 senesinde gerçekleştirilmiştir. 1878 senesinde Rus birlikleri, kiliseye bir çan kulesi inşa edilmesini sağlamıştır. 1894-1989 yılları arasında tapınakta kız-erkek okulları eğitim vermeye başlamıştır. 20. yüzyılın başlarında Yunanlılar kiliseye Aziz Nicholas, Aziz George ve Kutsal Anne ikonlarını bağışlamıştır. Konstantin Tsandekov, 1917’de kilisenin ilk rahibi olarak kutsanmıştır. 1930’lu yıllarda kilise, ülkedeki birçok kilisenin kaderini yaşayarak kapatılmış ve 1948 senesinde kilisede bir ayin düzenlenerek yeniden ibadete açılmıştır. Kilise, 1999 yılında restore edilmiştir.
Neden gitmeliyim? Aziz Nicholas Kilisesi, sadece kült bir anıt değil, ayrıca şehrin en güzel mimari ve tarihi eserlerinden biridir. Kilisenin Osmanlının müsaadesiyle inşa edilmiş olması ise ayrı bir öneme sahip olmasını sağlamaktadır.
Burası neresi? Karadeniz kıyısının sahil beldelerinden olan Batum’da hala ayakta kalan Yahudi mekanları bulunuyor. Bu mekanların başında ise Sinagog geliyor. Bu beyaz bina, 1900-1904 yılları arasında Çar II. Nicholas’ın izniyle mimar Semyon Volkovich’in planına göre inşa edilmiştir.
Sinagog 1923 senesine kadar şehirdeki Aşkenaz Yahudileri tarafından kullanılmıştır. Sovyet döneminde spor salonu gibi farklı amaçlar için kullanılan dini yapı, 1993 senesinde cemaate teslim edilmiş ve 1998 senesinde yeniden sinagog olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Burası neresi? 19. yüzyılın ikinci yarısında, 1947 senesinde inşa edilen Batum Kutsal Üçlü Kilisesi, uzun yıllar boyunca defin işlemlerinden sorumlu olmuştur. 30 kişilik bir korosu olan kilisenin lideri Luke Shevchuk’tu. Restore edilen kiliseye halk tarafından kitap, ikon ve çeşitli eşyalar bağışlanmıştır.
Ateşe verilen katedral 1976 senesinde tamamen yıkılmıştır. 1979’da yıkılan binanın yerine yeni bir katedral inşa edilerek ibadete açılmıştır. Günümüzde kilisenin yapımı hala tam olarak tamamlanmamıştır.
Burası neresi? Aslında bir saat kulesi ve çeşmeli kule olan yapı, yaygın olarak “Chacha Kulesi” olarak bilinmektedir. Kule, İzmir Saat Kulesi’nin Batum’da yapılmış birebir kopyasıdır. Kopya edilen İzmir Saat Kulesi 120 yıl önce yapılmıştır ve Batum’daki kule 2012 senesinde inşa edilmiştir. Yapının mimari Raymond Charles Péré’dir.
Osmanlı mimarisi ile inşa edilmiş olan yapı, 25 metre yüksekliğe sahiptir ve 4 çeşme ile çevrelenmiştir. Kulenin üst kısmında bir gözlem platformu yer almaktadır. Kulenin isminin chacha olması ise bir tesadüf değildir ve her gün saat 19.00’da 10-15 dakika boyunca kulenin çeşmelerinden Gürcistan’a özgü bir içki olan chacha akmaktadır ve tatmak tamamen ücretsizdir.
Neden gitmeliyim? Gürcülerin yerli içeceği olan chachanın aktığı bir çeşmeden bu içeceği denemek kulağa oldukça farklı gelmektedir. Türk ziyaretçiler için İzmir Saat Kulesi’nin bir kopyasını farklı bir şehirde görmek de heyecan verici olacaktır. Bu nedenle bu güzel mimari eseri kesinlikle Batum tarihi yerler listenize dahil etmenizi öneriyoruz.
Burası neresi? İlk deniz feneri 1863 senesinde yapılmıştır ve bu deniz feneri oldukça sade bir yapıda, bir dökme demirin üzerine monte edilmiş bir lambadan ibaretti. Deniz feneri, 1882 senesinde Fransız mühendisler tarafından yeniden inşa edilerek daha güncel bir görünüme kavuşmuştur. Yeni deniz feneri sekizgen bir formda, aydınlatma armatürünün yerleştirildiği küçük bir kule olarak yapılmıştır.
150 yılı aşkın bir süredir, 14 deniz miline ulaşan ışığı ile Karadeniz’e giriş yapan gemileri yönetmektedir. Kule aynı zamanda hava tahmincilerinin hava durumunu gözlemlemek adına, 24 saat boyunca kullandığı bir gözlemevi olarak da hizmet vermektedir. Fenerin daha önce beyaz olan ışıkları günümüzde kırmızı ile değiştirilmiştir.
Neden gitmeliyim? Batum Deniz Feneri, zamanının çok ötesinde bir mühendislik harikası olarak günümüze ulaşmayı başarmış nadide mimari eserlerden biridir ve Batum gezilecek yerler listesinde mutlaka olması gereken bir noktadır. Deniz fenerinin yakınında, şehrin ve engin denizin muhteşem manzarasının keyfini çıkarabileceğiniz dönme dolap da burasını cazip kılmaktadır.
Kaçırmayın! Kulenin hemen yakınında bulunan Alfabe Kulesi ve Aşk Heykeli’ni de görmeyi ihmal etmeyin.
Burası neresi? 12. yüzyıldan kalma Makhuntseti Köprüsü, şehre 30 km mesafedeki aynı isimdeki köyün içinde bulunmaktadır. Köprü, doğal kaya iskelelerine dayanmaktadır ve inşasında volkanik kökenli çok sağlam kesme taş kullanılmıştır.
2006 senesinde alınan kararname ile köprü, ulusal öneme sahip bir kültür anıtı olarak tescillenmiştir. 2008 senesinde gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları ile köprü, günümüzdeki görünümüne kavuşmuştur. Köprünün uzunluğu 24 metredir. Kemerin yüksekliği su seviyesinin 6 metre üzerindedir. Köprüde saçak veya korkuluk bulunmamaktadır.
Kaçırmayın! Köprüyü ziyarete gelenler için Makhuntseti Şelalesi kesinlikle görülmesi gereken yerler arasında bulunuyor.
Burası neresi? 1886 senesinde inşa edilmiş olan cami, Himşiaşvili ailesi mensuplarından olan Aslan Bey tarafından yaptırılmıştır. Her detayı çok ince bir zevkin eseri olan caminin duvarları Laz ustalar tarafından özenle boyanmıştır. Caminin kapısındaki ahşap işçiliği ise gerçekten insanı büyülüyor. Çok büyük bir cami olmamasına karşın samimi ortamı ile insana huzur vermektedir.
Neden gitmeliyim? Şehir merkezinde bulunan Orta Cami, “Batum’un tarihi yerleri nelerdir?” sorusunun önemli cevaplarından biri olmasının yanı sıra, Batum’un tek camisi olması nedeniyle de görülmeye değer bir ibadethanedir.
Nasıl temin edilir? Batum’da bulunan turist bilgi merkezlerinden ya da online olarak indirim kartınızı temin edebilirsiniz. Kart, sadece Acara Bölgesi’ndeki tarihi ve turistik mekanlarda ve belirtilen diğer noktalarda geçerlidir.
Ne kadar süre geçerli? 10 gün boyunca geçerlidir ve süre ilk kullanımdan itibaren başlamaktadır. Karttan faydalanmak için üzerinde kod bulunan kartı göstermeniz yeterli olacaktır.
Ücreti nedir? 10 Lari ücret karşılığında bu indirim kartına sahip olabilirsiniz.
Avantajları nelerdir? Kartın avantajlarını kısaca şu şekilde listelemek mümkün;
Batum tarihi yerler listemizle ilgili düşüncelerinizi ve eklemek istediklerinizi bize yorum kısmından yazarak, içeriğimize katkıda bulunabilirsiniz.
Hamburg Nerede? Hamburg, Avrupa’nın Almanya şehrinde bulunmaktadır. Ülkenin Berlin’den sonra ikinci büyük şehridir. Hamburg Hakkında: Almanya’nın…
İstanbul’un Anadolu yakası Karadeniz kıyısında bulunan Şile, şehir merkezine yaklaşık 80 kilometre uzaklıktadır. İstanbul’un en…
Tiran Nerede? Hangi Ülkede? Tiran, Balkanlar’da bulunan Arnavutluk’un başkenti, aynı zamanda en büyük şehridir. Arnavutluk…
Arnavutluk'un başkenti Tiran'ı ziyaret ettiğinizde, yoğun kargaşa yaşayan bir ülkenin geçmişini ve bugününü keşfedeceksiniz. Gelin…
Bir peri masalı için adeta bir fon gibi duran romantik ve ilham verici bir şehirden…
Napoli nerede? & Hangi ülkede? İtalya Yarımadası'nın batı kıyısında Roma'nın 120 mil güneydoğusunda bulunan Napoli,…