İstanbul’a yakınlığı ile oldukça rağbet gören Sakarya’nın küçük ama sevimli beldesi Sapanca, tarihi değerleri ile de dikkat çekiyor. Hazırlamış olduğumuz Sapanca tarihi yerler listemizde bu güzel ilçenin tarihi değerlerine yer verdik;
Sapanca tarihi hakkında; Yazılı belgelere göre Sapanca’nın ilk sakinleri MÖ 1200 yıllarında Frigler olmuştur. MS 378 senesinde ise Bitinyalılar bölgedeki yerleşim yerini kurmuştur. O sıralar bölgenin adı Siphonensis Lacus olarak geçmekteydi. Bölgede sonradan hakimiyet kuran Doğu Roma İmparatorluğu zamanında ise belde Buanes, Sofhan ve Sofhange isimleriyle de anılmıştır. Anadolu Selçukluları ise bölgede hakimiyet kurduklarında buraya Ayan veya Ayanköy demişlerdir. Bir köy görünümündeki bölge, Kanuni S1. ultan Süleyman zamanında büyüyerek bir kasaba konumuna gelmiştir.
Sapanca, 1837 senesinde şehir olan Adapazarı’na bağlı bir kaza olmuştur. 19. yüzyılın sonlarına doğru yapılan demiryolu hatları da bölgenin gelişmesine katkıda bulunmuştur. Bir dönem yol güzergahlarından dolayı önemini yitiren Sapanca, günümüzde eski önemine tekrar kavuşarak hem önemli bir ulaşım güzergahı, hem de şehrin gürültüsünden kaçıp konforlu ama doğayla iç içe bir tatil yapmak isteyenler tarafından tercih edilen butik bir bölge konumunda bulunmaktadır.
Sapanca’nın en ünlüler; Vecihi Kapısı ve Tarihi İstasyon Binası Sapanca’nın en meşhur tarihi yerleri arasında bulunmaktadır.
Sapanca gezi tavsiyesi; Sapanca’ya gelenler için beldenin sadece tarih vadetmediğini yeme içme ve doğayla iç içe keyif yapma olanağı da sunduğunu belirtmeliyiz. Özellikle Sapanca Gölü çevresinde bisiklet sürmek beldeye gelenlerin mutlaka yapması gereken en keyifli etkinliklerin başında geliyor. Doğanın tadını daha ekstrem bir şekilde çıkarmak isteyenler için ise Sapanca kamp alanları bulunmaz kaftan. Paintball, ATV gibi eğlenceler ise grup halinde Sapanca’ya uğrayanlar için oldukça eğlenceli olabilir. Midesini düşünenler için ise Sapanca merkezde bulunan kendine münhasır bir işletme olan Eker Lokantası’nı tavsiye edebiliriz.
Müzekart; Sapanca içinde Müzekart kullanmanızı gerektirecek bir tarihi nokta bulunmadığı için sadece Sapanca gezisi yapacak ziyaretçilerin bu kartı edinmesine gerek bulunmuyor.
Camiler
1. Rüstem Paşa Camii
Burası neresi? Kızıl minaresi ile dikkat çeken Rüstem Paşa Camii, Kanuni döneminde sadrazamlık görevi yürütmüş olan Rüstem Paşa tarafından dönemin en önemli mimarlarından olan Mimar Sinan’a yaptırılmıştır. Caminin 1550-1560 yılları arasında yapıldığı bilinmektedir ve yan tarafında bulunan kitabesinde 1554 senesi yazılıdır. 1200 kişinin birlikte ibadet edebildiği cami, 750 metrekarelik bir arsa üzerinde 250 metrekarelik bir kapalı alana sahiptir. Caminin bulunduğu konum şehir merkezine 18 km mesafede yer almaktadır.
İmaret, hamam, cami ve kervansaray bölümlerinden oluşan kompleksten günümüze yalnızca cami kısmı ulaşabilmiştir. Zamanla tadilatlara maruz kalan cami, 1746 senesinde yeniden inşa edilmiştir. Çatı kısmı ahşap ve kiremitle örülmüştür. Duvarlar ise kerpiç ve ahşap karışımı bir şekilde inşa edilmiştir.
Neden gitmeliyim? Rüstem Paşa Camii, Sapanca’da 16. yüzyıldan günümüze ulaşmış en önemli Osmanlı mimari yapılarından biri olması nedeniyle Sapanca gezi planına eklenmesi gereken yerlerin başında gelmektedir. Yakın zamanda restore edilmiş olan cami, şu anda ibadete açık bir şekilde ziyaretçilerini ağırlamaktadır.
- Adres: Rüstempaşa, İstasyon Cd. No:30, 54600 Sapanca/Sakarya
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
2. Rahime Sultan Camii
Burası neresi? Uzunkum’da, Uzunkum İlköğretim Okulu’nun arkasında bulunan Rahime Sultan Camii, 1892 senesinde inşa edilmiştir. Sultan Abdülmecid’in dördüncü karısı olan Peruste Rahime Sultan’ın emriyle yapılmış olan cami, Sapanca’nın biraz dışında bulunmaktadır. Yığma taşlarla inşa edilmiştir ve orta penceresinin üstünde Sultan Abdülmecid’in tuğrası görülebilmektedir. Tuğra ön cephede de bulunmaktadır. Minberi ise orijinal haliyle günümüze ulaşabilmiştir.
Neden gitmeliyim? Kubbeli olması ve iç oymaları ile dikkat çeken cami, ne yazık ki 17 Ağustos depreminde hasar görmüş ancak ayakta kalmayı başarabilmiştir. Sahip olduğu kubbeli yapı ve iç kısmındaki süslemelerle günümüzde Sapanca’da aslını korumayı başarabilmiş nadir camilerden biri olması burayı eşsiz kılan detaylardan… Kemerli pencere yapısı ile tam bir sanat eseri olan caminin minberi ise orijinal haliyle günümüze ulaşabilmiştir.
- Adres: Uzunkum, Uzunkum Köyü İç Yolu, 54600 Sapanca, Sakarya
- Ziyaret saatleri: Gün boyu (Namaz vakitlerinde açılmaktadır)
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
3. Hasan Fehmi Paşa Camii
Burası neresi? Osmanlı döneminde vezirlik makamında görev yapan Hasan Fehmi Paşa tarafından, 1885 senesinde yaptırılmıştır. Caminin inşası sırasında taş, tuğla ve ahşap malzemeler kullanılmıştır. Sapanca’ya 3 km mesafede bulunan Mahmudiye Köyü’nde yer almaktadır.
Neden gitmeliyim? Sapanca camileri içinde son dönem Osmanlı eserlerinden biri olan Hasan Fehmi Paşa Camii, özellikle iç kısmında sahip olduğu muhteşem süslemeler ile dikkat çekmektedir. Özellikle ahşap ve demirle yapılan muhteşem ince işçiliklere hayran kalacağınızı düşünüyoruz. 2016 yılında camideki orijinalliği korunarak gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları tamamlanmış ve cami yeniden ibadete açılmıştır.
- Adres: Mahmudiye Mahallesi, Sapanca, Sakarya
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
4. Cami-i Cedid (Cedid Camii)
Burası neresi? Sapanca’nın turistik yerleri arasında bulunan Cedid Camii, dini açıdan ziyaret edilebilecek bir noktadır. Camiyle aynı isimdeki mahallede bulunmaktadır. Caminin yapım yılı 1899’dur. Camide son yıllarda gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları caminin daha güzel bir görünüme kavuşmasına katkı sunmuştur. Çatısı ahşaptan yapılan caminin diğer kısımlarında ise ahşap ve tuğla birlikte kullanılmıştır. Minarenin alt kısmında “Sahibül Hayrat Vel Hasenat Molla Mahmut Oğlu El Hacı Süleyman Oğlu Mustafa Ağa 1168” yazısı caminin kim tarafından ve kaç yılında yaptırıldığına dair bilgi vermektedir. Caminin tavanındaki geometrik şekillerle yapılmış olan süslemeler oldukça ilgi çekicidir. 1000 kişinin aynı anda ibadet edebildiği cami, 500 metrekare alan içerisinde 300 metrekarelik bir iç alana sahiptir.
Kaçırmayın! Küçük olmasına rağmen, 100 yılı aşkın tarihi ile dikkat çekmektedir. Caminin bahçesindeki şadırvan da oldukça ilgi çekici bir yapıya sahiptir.
- Adres: Camicedit, İzci Sk. No:1, 54600 Sapanca, Sakarya
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Anıtlar
5. Bizans Lahitleri
Burası neresi? Hükumet Konağı önündeki Bizans döneminden kalma lahitler, Sapanca’nın meşhur tarihi eserleri arasında bulunmaktadır. Toplamda 4 adet lahit bulunmaktadır ve bunlarda ikisi 1976 senesinde İlmiye Köyü civarında, diğer ikisi ise 1987 senesinde otoyol yapım çalışmaları esnasında bulunmuş ve şu anki yerinde sergilenmeye başlanmıştır.
Neden gitmeliyim? Merkezi bir konumda bulunan bu lahitler, Sapanca’nın geçmişine dair önemli ipuçları sunan ve ziyaretçilerin ilgisini çeken tarihi eserler arasında bulunmaktadır.
- Adres: Çayiçi, 54600 Sapanca, Sakarya
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz bir şekilde lahitleri görebilirsiniz
- Yol tarifi al >
Köprüler
6. Justinianus Köprüsü
Burası neresi? Sapanca’da en çok ilginizi çekecek tarihi yerlerden biri de Justinianus Köprüsü olacaktır. Köprü, Sapanca’dan sadece 20 dakikalık bir mesafede, Beşköprü’de bulunuyor ve Beşköprü ismiyle de anılıyor. Köprü, Çark Deresi üzerinde yer almaktadır. Adını 558-560 yıllarında köprüyü yaptıran Bizans İmparatoru Jutinianus’tan almıştır. 365 metre gibi etkileyici bir uzunluğa ve 12 adet kemere sahip olan yapının, doğu bölgesi ile İstanbul arasındaki ulaşımı kolaylaştırmak adına yapıldığı düşünülmektedir. Yapının genişliği ise yaklaşık 10 metredir. 1500 yıllık bir geçmişe sahip olduğu düşünülen köprüde 1995 senesinde restorasyon çalışmaları yapılmış ve bu çalışmaların ardından köprü araç trafiğine kapatılarak sadece yayaların kullanımına izin verilmiştir.
Neden gitmeliyim? Bu taş köprü, ülkemizdeki Geç Roma döneminden kalma önemli tarihi eserlerden biri olması nedeniyle Sapanca tarihi yerler listemizde olmazsa olmaz yerlerin başında gelmektedir. Yapı, 2018 yılında ise UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne eklenmiştir. Köprü, bir tarafı sivri, diğer tarafı oval şeklinde dalgakıran olarak tasarlanmış ayakları ile diğer Roma eserlerinden ayrılmasıyla da dikkat çekmektedir.
- Adres: Beşköprü, Justinianos Köprüsü, 54050 Serdivan, Sakarya
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Mimari Yapılar
7. Vecihi Kapısı
Burası neresi? Ünlüce Caddesi’nde Kemer Mezarlığı girişindeki Vecihi Kapısı, Avrupa’daki tak yapılarına benzerlik gösteren bölgenin önemli mimari eserlerinden biridir. Yapım yılı ve mimari hakkında net bilginin bulunmadığı kapının Mimar Sinan tarafından inşa edildiği şeklinde bir söylenti de dolaşmaktadır. Kitabesinde ise Rumi 1321 senesinde Yanyalı Vecihi Orhon tarafından yaptırıldığı yönünde bir bilgi de bulunmaktadır. Kapının bulunduğu yerden geçmişte İpek Yolu’nun geçtiği de tahmin edilmektedir. Yapı, üç dilimli kemer formuyla inşa edilmiştir.
Neden gitmeliyim? Fazla zaman ayırmanıza gerek olmayan bu yapı, aşırı süslü olmasa da bizce fotoğraf çekmek ve incelemek için oldukça etkileyici. Sapanca turistik yerler listesine dahil ettiğimiz yapı, Sapanca merkezine sadece 17 km mesafede yer almaktadır ve ulaşım oldukça kolaydır.
- Adres: Kemer Mezarlığı, Sapanca, Sakarya
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
8. Sapanca İstasyon Binası
Burası neresi? Sapanca merkezde gezilecek yerler arasında ilk sıralara alabileceğiniz İstasyon Binası, 1890 senesinde Sultan II. Abdülhamit zamanında bitirilmiştir. Yapının mimarlığını ise Fransız Hazelaire üstlenmiştir. Binanın yapımına ise 1888 senesinde başlanmıştır ve İstanbul-Bağdat demiryolunun bir parçası olarak düşünülmüştür. Binanın kendisi 105 metrekare, deposu ise 54 metrekare boyutuna sahiptir. Binada 1961 senesinde tadilat çalışmaları yürütülmüş ve kullanılabilir alanı bir miktar daha genişletilmiştir. Yapının ana binası iki katlı planlanmış, ilk katı idari amaçla ve ikinci katı lojman amacıyla kullanılmıştır. Yapının inşasında kesme taş malzemesi kullanılmıştır.
Neden gitmeliyim? O dönemin mimari unsurlarını en iyi yansıtan binalardan biri olması ve kendinden sonraki idari yapılara da örnek teşkil etmesi nedeniyle Sapanca İstasyon Binası, Sapanca’nın mutlaka görülmesi gereken tarihi yerleri arasında bulunmaktadır. Burası Türk sineması için de önemli yerlerden biridir. 1986 yılında Şener Şen’in başrolünü oynadığı “Mesudiyeli Mesut” filminin çekildiği istasyon binası burasıdır.
- Adres: Rüstempaşa, Petek Sk. No:3, 54600 Sapanca, Sakarya
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Sapanca tarihi yerler listemiz burada son buluyor. Eğer siz de listemize katkıda bulunmak isterseniz hemen yorum kısmından bizlerle düşüncelerinizi paylaşabilirsiniz.