Özellikle doğal güzellikleri ile son yıllarda dikkat çeken Kırıkkale, tarihi yönüyle de ülkemizin önemli coğrafyalarından biri. Listemizde Kırıkkale’nin tarihi yerleri hakkında fotoğrafları ve bilgileri sizler için derledik…
Kırıkkale tarihi hakkında; Kırıkkale’nin adının bölgedeki Kırıkköyü ile Kaletepe’nin kısaltılmasından geldiği yönünde yaygın bir düşünce hakim olsa da Osmanlı kaynaklarında şehrin adının Kırıkkal’a olarak geçtiği görülmektedir. Bu nedenle kentin adının çok daha öncesinden günümüzdeki adına çok yakın bir şekilde belirlenmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Anadolu’daki pek çok şehir gibi Kırıkkale’deki ilk yerleşim izleri de Milattan Önceki tarihlere dayanmaktadır. Hititlerin egemen olduğu bölgede MÖ 1200 ile MÖ 800 senesinde Hititlerin yok olmasına sebep olan kavme dair herhangi bir iz bulunmaması göçebe olarak yaşadıklarını düşündürmektedir. Bir dönem Friglerin varlığına ev sahipliği yapan bölgede, MÖ 129 senesinde Roma İmparatorluğu’nun hakimiyeti başlamıştır.
Şehirdeki Türk varlığı ise 1071 senesindeki Malazgirt Zaferi ile başlamıştır. Cumhuriyet döneminde şehrin temelleri ise 1925 senesinde atılmıştır. Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu’nun bölgedeki varlığı, Kırıkkale’nin gelişimini olumlu anlamda etkilemiştir. Uzun yıllar boyunca ülkemizin sanayi anlamında önemli noktalarından olan Kırıkkale’nin il olması ise 21 Haziran 1989 senesinde gerçekleşmiştir.
Kırıkkale’nin en ünlüleri; MKE Silah Müzesi, Kırıkkale’nin müzeleri içinde en önemlisi olarak öne çıkmaktadır. Bunun yanı sıra şehirde birçok türbe ve cami de görülmeye değer Kırıkkale’nin meşhur tarihi yerleri arasında bulunuyor. Tarihi Kırıkkale Evleri de es geçilmemesi gereken noktalardandır.
Kırıkkale gezi tavsiyesi; Kırıkkale’de görülecek tarihi yerler birbirine yakın konumlarda bulunuyor ve çok fazla zaman ayrılması gerekmediği için bu noktaları 1 günlük bir gezi planı yaparak çok rahat bir şekilde ziyaret edebilirsiniz.
Kırıkkale’ye geldiğinizde tarihi yerleri kadar doğal güzellikleri de ilginizi çekecektir. Şehirde görmeniz gereken doğal güzellikleri de ele aldığımız Kırıkkale gezilecek yerler listemizi inceleyerek şehirdeki doğal güzellikleri de planınıza dahil edebilirsiniz.
Müzekart; Kırıkkale’nin tarihi yerleri için herhangi bir Müzekart edinmenize gerek bulunmuyor. Şehirdeki görülecek yerlerin hemen hepsini ücretsiz bir şekilde ziyaret edebiliyorsunuz.
Müzeler
1. MKE Silah Müzesi
Burası neresi? Kırıkkale’nin önemli sanayii kuruluşlarından biri olan MKE Kırıkkale Silah Fabrikası’nın bünyesinde kurulan Silah Müzesi, 1990’lı yıllarda ziyarete açılmış ve ülkemizdeki geçmişten günümüze ateşli silahların gelişimini yansıtmayı amaçlamıştır. Zamanla müze binasının yetersiz kalması nedeniyle, eserler daha geniş bir alana taşınmış ve 2 Kasım 1993 senesinde müze yeniden hizmete açılmıştır.
İçerisinde 15. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar Osmanlı Devleti’nin ve çeşitli Avrupa ülkelerinin kullandığı aletlerin bulunduğu müzede sergilenen silahlar, askeri fabrikalardan ve Türkiye’nin dört bir yanından toplatılarak Kırıkkale’ye getirilmiştir.
Neden gitmeliyim? 299 adet eserin kronolojik sırayla sergilendiği Silah Müzesi, Kırıkkale’nin ziyaret edilmesi gereken önemli yerlerinden biridir. Bu eserler 14. yüzyıldan günümüze kadar ulaşan çeşitli silahlardan oluşmaktadır.
- Adres: Yahşiyan Yolu, MKE Kurumu içi, Kırıkkale
- Telefon: (0318) 224 29 91
- Ziyaret saatleri: 18-24 Mayıs arası halka açıktır. Onun dışındaki tarihlerde makam izni gerekmektedir.
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Mağaralar ve Mezarlar
2. Sulu Mağara Yeraltı Şehri
Burası neresi? Arzu Bayırı Mevkii’nde yer alan mağara, kent merkezine 1 kilometre uzaklıkta Ankara Anadolu Medeniyetler Müzesi Müdürlüğü’ne bağlı örenyeri olarak ziyarete açılmıştır. Kırıkkale’nin mutlaka görülmesi gereken tarihi yerleri arasında bulunmaktadır. Mağaranın uzunluğu 285 metreyi bulmaktadır. Mağaranın en derin noktası 25 metredir ve tavan yüksekliğinin 4 metreyi bulduğu noktaları bulunmaktadır.
Yolu Kırıkkale’ye düşenler için fosil ve yarı yapay – yarı doğal olan bu mağarayı ziyaret etmenizi tavsiye ederiz. Mağaranın yapay kısmı maden aramaları için kullanılmak amacıyla oluşturulmuştur. Mağara kuru ve sıcak bir iklime sahiptir. Mağaradaki tek su kaynağı tavandan damlayan sular olduğundan bu suların değerlendirilmesi adına zeminde derin çukurların kazıldığı gözlenmektedir.
- Adres: Altuntaş, İmamı Azam Sk., 71800 Keskin/Kırıkkale
- Ziyaret Saatleri: Her gün 09:00 – 17:00
- Giriş Ücreti : Ücretsiz
- Yol tarifi al >
3. Ceritkale Kaya Mezarları
Burası neresi? Kırıkkale‘nin en eski yerleşim alanlarından biri olan Ceritkale Köyü yakınlarında yer alan Kaya Mezarları… Bölgede ana kayaya oyulmuş 6 adet kaya mezarına rastlanmaktadır. Romalılar dönemine ait olduğu tahmin edilen kaya mezarlarının geçmişinin 3 bin yıl öncesine dayandığı düşünülmektedir. Kaya mezarlarının yer altından güvenlik ve korunma amacıyla birbiriyle bağlantılı olduğu belirtilmektedir.
Kaya mezarlarına o dönemin zengin ve soylu kişilerinin gömüldüğü düşünülmektedir. Köyün hemen yakınında yer alan vadi içerisinde konumlanmış mezarlar, Kırıkkale’nin tarihi yerleri arasında önemli bir yere sahiptir ve şehre yolu düşenlerin mutlaka görmesi gerektiğini düşünüyoruz.
- Adres: Ceritkale Köyü, Keskin, Kırıkkale
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Camiiler ve Türbeler
4. Hasandede Camii ve Türbesi
Burası neresi? Kırıkkale tarihi yerler listemizde önemli bir ibadet noktasına geldi sıra… Hasandede Kasabası’nda yan yana yer alan Hasandede Camii ve Türbesi, 1605 yılında yaptırılmıştır. Hasan Dede tarafından yaptırılan cami, Kanuni Sultan Süleyman zamanında Mimar Sinan tarafından ortaya çıkarılmış bir tarihi eserdir. Yer alan iki türbeden biri Hasandede’ye ait iken diğeri oğulları Şeyh Halil İbrahim, Şeyh Mustafa ile kızı Ümmühan Ana’nın ortak türbeleridir.
Kalın duvarlara sahip caminin kuzey cephesinde taş söveli ve basık kemerli bir giriş kapısı yer alırken, doğu ve batı yönlerinde ise iki adet pencere bulunmaktadır. Bu duvarda bulunan Mekke Taşı’na Hacer’ül Esved olduğu söylenerek dua etmek için el sürülmektedir.
Neden gitmeliyim? Hasandede Camii’ndeki kesme taşlardan dönemin mimari etkilerini de rahatlıkla görebileceğiniz Kırıkkale’nin en eski tarihi eserleri arasında yer almaktadır. Türbenin atfedildiği Hasan Dede’nin ise 16. veya 17. yüzyılda yaşamış Anadolu’daki önemli evliyalardan biri olduğu düşünülmektedir ve kendisinin Anadolu’daki Türkleşme çalışmalarında önemli roller üstlendiği bilinmektedir.
- Adres: Bağlar, 71300 Hasandede/Kırıkkale Merkez/Kırıkkale
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
5. Ballı Camii ve Türbesi
Burası neresi? 1121 yılında inşa edildiği düşünülen caminin kimler tarafından yaptırıldığı bilinmemekle birlikte 12. yüzyılda inşasının tamamlandığı tahmin edilmektedir. Ballı Camii ve Türbesi, dönemin mimari özelliklerini taşıması sebebiyle de şehrin dikkat çekici yapılarından biridir.
Özellikle tavan kısmındaki ahşap işçiliği görenleri kendisine hayran bırakmaktadır. Caminin genel inşasında ise yontma moloz taş ve kesme taş karışık olarak kullanılmıştır. Camide ve türbede 1991-1992 yıllarında onarım çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
- Adres: Ballı, 71520 Balışeyh/Kırıkkale
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
6. Koçubaba Camii ve Türbesi
Burası neresi? Kırıkkale’nin merkez köylerinden biri olan Koçubaba’da yer alan cami ve türbe, Kırıkkale’nin camileri içinde önemli bir yere sahiptir ve 15. yüzyıldan kalma yapılarından biridir. Caminin yeniden yaptırıldığı bilgisinin yanı sıra türbenin yalnızca onarımlardan geçtiği bilinmektedir. Türbeyi önemli kılan özelliklerden biri ise Alevi Şeyhi Koçubaba’nın sandukasının burada yer almasıdır. Sivri bir külahla örtülmüş türbenin ziyaretçilerinin zaman zaman yoğunlaştığını da belirtmekte fayda var.
- Adres: Dostlar, 71520 Koçubaba/Balışeyh/Kırıkkale
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
7. Haydar Sultan Camii ve Türbesi
Burası neresi? Kırıkkale’nin Keskin ilçesi yakınlarında Böyrek Dağları’nın eteklerinde yer alan Haydar Sultan Camii ve Türbesi; külliyesi, çeşmesi ve kuyusuyla dikkat çeken gezi noktalarından biridir. Türbenin bulunduğu yerde öncesinde Geç Roma ya da Erken Bizans dönemine ait olduğu tahmin edilen bir manastır olduğu tahmin edilmektedir.
Yapılan restorasyon çalışmaları sonucu orijinalliğini kaybeden külliyeden bugüne yalnızca Deliler Kuyusu adı verilen kuyu ile iki adet kitabe kalmıştır. Kuyunun etrafı beton kaplamalarla yükseltilmiş ve süslenmiştir. En dikkat çeken yanı ise yaz kış etrafa buhar yaymasıdır. Sebebi ise kuyu içerisinde yer alan suyun kükürtlü olmasıdır.
- Adres: 71860 Haydardede/Keskin/Kırıkkale
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
8. Şeyh Şami Camii ve Türbesi
Burası neresi? Şeyh Şami tarafından 15. yüzyılda yaptırılan Şeyh Şamil Camii ve Türbesi, Kırıkkale’nin Sulakyurt ilçe merkezinde bulunmaktadır. Cami, tek şerefeli bir minareye sahiptir ve minaresi taştan yapılmıştır.
Kırıkkale şehir içi ulaşım araçlarıyla ziyaret edebileceğiniz türbe, yapılan onarım çalışmalarında özünü kaybetse de kente gelen yerli yabancı turistlerin sıklıkla ziyaret ettiği dini yerlerden biri olarak gösterilir. Sebebi ise Evliya Çelebi’nin Şeyh Şami’den saygın bir kişi olarak bahsetmesi ve türbesinin tam da bu noktada yer almasıdır.
Evliya Çelebi’ye göre Şeyh Şami’nin gerçek adı Hamza’dır ve Hamzavi tarikatının manevi lideri olmuştur. Kendisi birçok kerametleri ile bilinmektedir. Kendisi ilçenin de kurucusu olup, ilçe daha önce “Şeyh Şami” ismiyle anılmaktaydı.
- Adres: Yeşilyurt, 71900 Sulakyurt/Kırıkkale
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Köprüler
9. Çeşnigir Köprüsü
Burası neresi? Karakeçili ve Köprüköy’ü birbirine bağlayan güzeller güzeli Kızılırmak’ın üzerine yapılmış olan tarihi Çeşnigir Köprüsü’nün Selçuklular zamanından kalma, 13. yüzyıl eseri olduğu düşünülmektedir. Köprünün uzunluğu 110 metre, genişliği ise 6 metredir. Orta kısımdaki eğim ise, köprünün ayaklarının sağlam bir şekilde oturması için verilmiştir. Köprü, baraj havzasında kaldığından dolayı kış mevsiminde suların yükselmesinden ötürü köprü su altında kalabilmektedir.
Günümüzde hala varlığını koruyan köprünün, 13. yüzyılda Ankara Savaşı’nda Timur’un ordusu tarafından kullanıldığı söylentisi de dilden dile dolaşmaktadır. Aynı zamanda Yavuz Sultan Selim’in Mısır seferi sırasında Mimar Sinan’dan köprüyü tekrar yapmasını istediği de söylenenler arasında.
- Adres: Zafer Kapulukaya Barajı, 71500 Karakeçili/Kırıkkale
- Ziyaret saatleri: Gün boyu
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
Mimari Yapılar
10. Tarihi Konak
Burası neresi? Restorasyon görmüş konağın dönemin önemli isimlerinden Rahmi Pehlivanlı’nın evi olduğu bilinmektedir. Kendisi ülkemizin yetiştirmiş olduğu en başarılı ressamlardan biri olarak Türk sanat dünyasını adını altın harflerle yazdırmıştır.
İki katlı konağın yenileme çalışmalarından önceki durumunda bina, ahşap kırmızı çatı üzeri Marsilya tipi kiremitlerle örtülüydü ve düzgün olmayan taş malzemelere sahip idi.
Neden gitmeliyim? Kırıkkale’de restorasyon çalışmalarına alınmış pek çok konaktan yalnızca bir tanesi olan bu konağı, şehrin tarihi yönünü görme açısından ziyaret etmekte fayda var. Eğer ziyaretinizi ağustos ayına denk getirirseniz ünlü sanatçı için gerçekleştirilen anma etkinliklerine de katılabilirsiniz.
- Adres: Yenice, Mehmet Arifoğlu Sk. No:9, 71800 Keskin/Kırıkkale
- Ziyaret saatleri: Ziyaretçiler çoğunlukla kapalı olduğunu belirtiyor.
- Giriş ücreti: Ücretsiz
- Yol tarifi al >
11. Kırıkkale Evleri
Burası neresi? Kırıkkale’nin tescillenen kültür varlıkları olarak kabul edilen Tarihi Evler’in, 1500’lü yıllardan günümüze taşındığını belirtelim. Genellikle iki katlı, üçgen alınlıklı çatılara sahip bu şirin evlerin Ankara’nın sivil mimarisine benzetilir. Evlerin yapımında çoğunlukla kerpiç ve ahşap malzemeler kullanılmıştır. Şehre farklı bir hava katan bu tarihi evleri görmenizi tavsiye ederiz.
Neden gitmeliyim? Özellikle Aslan Bey Konağı, Tayyar Bey Konağı, Rahmi Pehlivanlı’nın Konağı tarihi Kırıkkale evlerine verilebilecek örnekler arasında yer almaktadır. Tarihi evler çoğunlukla Keskin ve Hasandede bölgelerinde bulunmaktadır. Günümüze kadar ulaşabilmiş bu konaklar, Kırıkkale’nin mimari dokusu hakkında fikir vermek adına oldukça önemlidir.
- Adres: Keskin, Kırıkkale
- Yol tarifi al >
Sizler de Kırıkkale’nin tarihi ve kültürel açıdan birbirinden değerli yerlerini görmek istiyorsanız bir an önce yola çıkmanızı tavsiye ederiz. Kırıkkale’nin tarihi yerleri listemize ek gezi noktalarını aşağıda yer alan yorumlar bölümünden bizlere iletebilirsiniz.