Ürdün’de egzotik bir şehir olan Amman müzeler, amfitiyatrolar ve antik döneme ait eserleri ile eşsiz bir yer.
Ürdün’ün başkenti Amman, ülkenin en büyük şehridir. Siyasi, kültürel ve ticari merkez olan başkent, aynı zamanda dünyanın en eski kentlerinden biri olarak bilinir. Bundan dolayıdır ki, bir sürü tarihi mekan var. 4 milyon nüfuslu Ürdün şehrine bir gezi planlıyorsanız gitmeden önce ön bilgi almak iyi olacaktır. Amman gezilecek yerler listesinde turistlerin durak noktalarını sıraladık.
Amman Kalesi
Amman’ı oluşturan yedi tepeden birinde inşa edilen kale sadece Ürdün için değil, tüm insanlık için önemlidir. Paleolitik Çağ’dan 18 bin yıl önce bu topraklarda insanlar barınmış. Asur, Babil, Pers İmparatorlukları Amman için büyük savaşlar verdi. Daha sonra Romalılar, Bizans ve Ummayadlar bölgeye hakim oldu. Amman Kalesi büyük bir zamana şahitlik ettiği için önemi daha başkadır.
Roma Amfitiyatrosu
Bu güzel restore edilmiş antik ikinci yüzyıl Roma amfitiyatrosu 6000 kişiliktir. Amman’ın Philadelphia olarak bilindiği günlerde inşa edildi. Bölgedeki üç Roma yapısından biridir. (Diğerleri Odeon ve Nymphaeum). Amfitiyatro kuzeye doğru yapıldığı için izleyiciler güneşten etkilenmemiş. Ne kadar güzel detay değil mi?
Burası günümüzde de aktif olarak kullanılıyor. Uluslararası kitap fuarı ve El-Balad Müzik Festivali gibi etkinlikler Roma Amfitiyatrosu’nda organize edilir.
Kraliyet Otomobil Müzesi
Kral Abdullah’ın 2003 yılında yaptırdığı bu müze, çoğunlukla Ürdün tarihine ilişkin yaklaşık 70 otomobil sergiliyor. Merak uyandırıcı koleksiyonun sahibi 46 yıl ülkeyi yöneten Kral Hüseyin bin Talal’e aitti. Otomobillerin yanı sıra motosikletler de var. Her aracın ayrıntılı açıklaması müze turunu daha keyifli yapıyor.
Gökkuşağı Caddesi
First Circle’dan Mango Caddesi’ne uzanan Gökkuşağı Caddesi restoranlar, barlar, idari binalar ve mağazalar içeren bir cazibe merkezidir. Aynı zamanda yerel sanat camiasının da takıldığı yerdir. Şehre ilk kez geldiyseniz bu caddede ısınma turları atabilirsiniz. Eğer Gökkuşağı Caddesi’ne gelirseniz kahvehanelerdeki orjinal Amman kahvesini mutlaka denemelisiniz.
Ürdün Müzesi
Ülkenin dört bir yanındaki çeşitli alanlardan gelen arkeolojik eserler, Ürdün Müzesi’ni ülkenin en büyük müzesi yapmış. Yaklaşık 10 bin metrekarelik alanı kapsayan müze Kraliçe Rania’nın isteği üzerine planlandı. Sergilerin kronolojik halde sıralanması takibi kolaylaştırıyor. Ürdün’ün epik tarihinin hikayesini buradan öğrenebilirsiniz. Ayrıca konferans salonu ve kütüphane de var. Bazı zamanlar sergiler açık havaya da taşınıyor.
Al-Balad
Ürdün’ün en eski yerleşimlerindendir. Neolitik Çağ’dan beri insanlar Al-Balad’da hayatlarını devam ettirmiş. Turistler bu civarlarda çok iyi alışveriş mekanları keşfedebilir. Antikalar, elektronik eşyalar, mücevherat, et ve sebze ürünleri gibi şeyler Al-Balad’da en kalitelisinden satılır.
Ürdün Arkeoloji Müzesi
Teknik olarak kale içinde olan arkeoloji müzesi başlı başına bir turist çekim noktasıdır. 1951’de kurulan bölge, tarih öncesi dönemden 15. yüzyıla kadar geçen süreyi kapsayan arkeolojik keşifleri sergiliyor. Sunumlar kronolojik ve zarifçe yapılmış. Paleolitik Çağ’dan Tunç Çağı’na, Demir Çağı’na, Helenistik Dönem’e, Roma Dönemi’ne, Bizans Dönemi’ne, Erken İslamiyet ve sonrasına uzanan eserler tarihi ve kültürleri anlattığı kadar, teknolojik açıdan da Ürdün’ün gelişimine değiniyor.
Kral Abdullah Camii
Ülkenin en gözde camisi olan Kral Abdullah, Kur’an ayetlerinin yazılı olduğu, güzel kubbelere sahip estetik bir camidir. 1989’da tamamlanan inşaat sonrası aynı anda 7000 kişilik cemaat bu camide ibadet edebilir duruma geldi. Kadınlar için de 500 kişilik yer ayrılmış.
Kral Abdullah Camii, Ürden’de Müslüman olmayanların ziyaretine açık olan tek camidir. Caminin içinde Kral Abdullah’ın mezarını da görebilirsiniz.
Qasr Al-kharanah
Amman’ın dışındaki kurak ovalarda tek başına kalmış birçok kale bulacaksınız. Qasr Al-kharanah en ünlüsüdür ve en fotojenik olanıdır. Bu kalenin yapısına ve içeriğine bakıldığı zaman savunma kalesi olmadığına karar verilmiş. 60 odalı yapıda görülen Arapça yazılar tarihçilerin araştırmalarına yardımcı olmuş.
Çocuk Müzesi
Dünyadaki en iyi çocuk müzesidir desek abartmış olur muyuz? Kraliçe Rania’nın isteğiyle inşa edilen müze 7 bin metrekarelik alana sahip. Burada 150’den fazla sergi dünyanın ilk interaktif çocuk müzesine hayat veriyor. Ayrıca kütüphane, sanat stüdyosu ve doğa sergileri de var. Çocukları eğlendiren, düşündüren ve ilham veren müze, Amman’da kesinlikle görülmesi gereken yerlerden.
Alışveriş Merkezi
2006 yılında açılan 160 bin metrekarelik alışveriş merkezi, dünyaca ünlü markaların ürünlerini bir arada bulabileceğiniz hizmetler sunuyor. Promosyon zamanına denk geldiyseniz elinizde poşetlerle konakladığınız yere dönebilirsiniz 🙂 Alışveriş merkezini iyice dolaşıp nerede hangi fırsatlar olduğuna bakmanızı tavsiye ederiz.
Yedi Uyuyan Mağarası
Hristiyanlık ve İslamiyet’te benzer hikayelere sahip olan Yedi Uyuyan Mağarası, mucizevi olaylar gerçekleştirmiş. Hikayenin anlatılış biçimi ülkeden ülkeye de değişiyor. Ürdün’deki olay, Roma İmparatoru Trajan’ın dini zulmünden kaçan yedi genci konu alıyor. Mağarada saklanan gençler peşlerine asker takmıştır. Askerler fazla uğraşmak istememiş ve mağaranın önünü kapayarak gençleri ölüme terk etmiş. Ancak öyle olmamış. Yedi genç 300 yıl uykuya dalmış. Kendilerine bir gece gibi gelen uyku sonrası şehre inmişler. Her şey değişmiştir… O zamanın halkı bu gençleri mucize olarak tanımlamışlar.
Jabal Al Weibdeh
Amman’ın en popüler bölgelerinden biridir. Turistler, öğrenciler, gurbetçiler, yerli halk “kesme kültürü”nü yakından görmek için buraya gelir. Burada sanılanın aksine lüks bir ambiyans vardır. Yüksekçe bir yerde olmasından dolayı güzel manzaralar yakalayabilirsiniz.
Roma Nymphaeum
İkinci yüzyılda inşa edilen, Amfitiyatro ve Odeon’a yakın olan antik Roma yapısıdır. Kısmen korunan halka açık bir çeşmesi de vardır. Halka sunulan çeşmeler Romalılar için önem arz etmekteydi. Şu anda bu yapı, Ürdün Üniversitesi ve Hashemite Üniversitesi öğrencileri tarafından titiz bir restorasyondan geçiyor. Eskiden burada havuz, mozaikler, oymalar olduğu için daha heybetli görünüyordu.
Odeon Tiyatrosu
Bu kentteki üç büyük Roma yapısından biridir. 500 kişilik alanda eskiden samimi performans yapılırmış. Günümüzde de konserler için kullanılıyor. Etkinlik olmadıkça burada görülecek pek bir şey yok.
Odeon Tiyatrosu’nun diğer bir önemi ise Filistin ile ilgili. 1948’de İsrail tarafından evlerinden edilen Filistinliler Odeon’da güvenceye alınmıştı.
Al Hussein Parkı
Peyzajlı bahçeleri yaklaşık 70 dönümlük yamacı kaplamaktadır. Çocuk Müzesi, Kral Hüseyin Camisi ve Kraliyet Otomobil Müzesi gibi önemli merkezler ile çevrilidir. Park, kültürel düşünceler üzerine inşa edilmiştir. Spor alanı ve piknik yerleri bulunur.
Parkın en üst noktasında Kral Hüseyin’e ait bir anıt bulacaksınız. Ürdün tarihini gösteren 488 metrelik duvara bakmadan geri dönmeyin 🙂
Kral Hüseyin Camii
Caminin mimarisi ağırlık olarak Osmanlı’dır. Kare plan üzerine 4 minare konulmuş. Bu cami sık sık Grand Al-Husseini Camii ile karıştırılır. Kral Hüseyin Camisi 2005’te, Grand Al-Husseini Camii 1924’te yapıldı.
2500 erkek ve 350 kadın kapasiteli caminin gece karanlığında, parlayan bir beyaz mücevhere benzediği söylenir.
Abu Darwish Camii
Burası şehrin en güzel camilerinden biridir. 1961’de inşa edilen Abu Darwish, Amman’ı oluşturan tepelerde yer alıyor. Göze çarpıcı gelen siyah beyaz taş desenleriyle ünlüdür.
Gece olduğunda yeşil ve sarı renkte ışık verilerek muazzam bir görüntü oluşturuluyor. Bu vakitlerde güzel fotoğraflar yakalayabilirsiniz.
Darat Al Funun
Şehir merkezinin kuzeyinde, Arap ve Ürdün sanatçılarının eserlerini destekleyen ve tanıtan küçük bir sanat galerisi bulacaksınız. 1988’de kurulan resim ve heykel ağırlıklı bir galeridir. Güzel bir bahçeye sahip olan Darat Al Funun, Venedik tarzı konutları için bile ziyaret etmeye değer. Tesisin yakınında 6. yüzyıl Bizans kilisesi kalıntılarına ve eski bir mağaraya rastlayacaksınız.
Qasr Al-abd
M.Ö. 200’den gelen bitmemiş Helenistik kalenin kalıntıları, Amman’ın batısındaki Irak köyü El-Amir’e kadar uzanıyor. Bir zamanlar havuzun kaleyi çevrelediği düşünülmektedir. Büyük taş bloklardan yapılmış olması dikkat çekicidir. Bunlardan bazıları aslan ve kartal figürü taşır. 1980’lerde Fransız bir ekip tarafından restore edildi.
Ürdün Ulusal Güzel Sanatlar Galerisi
Asya ve Afrika‘da gelişmekte olan ülkelerden gelen eserlere odaklanan bu güzel sanatlar müzesi, yaklaşık 60 ülkeden yüzlerce çağdaş sanatçının koleksiyonlarını sunuyor. Bunlara resim, heykel, fotoğraf, seramik ve tekstil de dahildir. 1980 yılında kurulan 2005’te yenilenen müze, Ortadoğu’nun en büyük güzel sanatlar müzelerindendir.
Kalıcı koleksiyona ek olarak düzenli geçici sergiler ve kültürel etkinlikler de görülür. Müze turu bittiğinde hediyelik eşya dükkanından kendi zevkinize göre bir şeyler alabilirsiniz.
Abdali Caddesi
Toplam 12 bina ile kaplı, 370 metre uzunluğunda, 20 metre genişliğinde bir yaya caddesidir. Binaların alt katları restoran, kafe, bar gibi yerlerden oluşuyor. Üst katlar ise iş merkezi. Buradaki bazı restoranlarda akşamları canlı müzik oluyor. Sevilen sanatçıların performansları Abdali’de izlenir ve vakit öldürmek için caddedeki dükkanlar gezilir.
Dük Mukhber’in Evi
İlk bakışta çok şey olmadığını düşünebilirsiniz ancak şaşırtıcı derecede ilgi çektiğini fark edeceksiniz. Burası, Mukhabyeh Köyü Dükü olan bir Ürdünlü iş adamının eviydi. Daha önceleri postane, maliye bakanlığı ve otel gibi hizmetlerde kullanıldı. Evin duvarları çeşitli sanatçıların eserleriyle kaplıdır.
Bu yer, müze değil hala ev olarak kullanılıyor. Gezmek isteyen herkes için kapı açık. Bazı zamanlar illegal konserler bile oluyor.
Ürdün Merkez Bankası Müzesi
Amman gibi bir şehrin ticaret tarihi de uzun oluyor. Bu müzede Yunan ve Roma dönemlerinden, İslam zamanından kalma paralar dahil olmaz üzere tarihin önemli sikkeleri mükemmel bir koleksiyon oluşturmuş.
Nabad Sanat Galerisi
Bu sanat galerisi Ürdün sanatçılarının eserlerini sergiliyor. Buna ek olarak Arap dünyasının geri kalanından bir kısım sanatçıya da yer veriliyor. Galeride resim, baskı ve fotoğraflar var. Nabad’da sanat eğitimi almak isteyenler soluğu burada alır. Birçok eser insanlara ilham kaynağı oluyor.
Galerinin bulunduğu bina 1930’lardan kalma şık bir binadır. Galeri ise 2008’de açıldı. Zaman içinde topluluktaki sanatsal diyalog ve fikirlerin iletilmesi için önemli bir merkez haline gelmiş.
Tiraz Widad Kawar
Batı dünyasında Arap giysisi çeşitliliği pek bilinmez. Orta Çağ’daki Arap bezlerindeki nakışlar, tekstil ürünlerindeki dokuma geleneği destansı bir şekilde anlatılabilir. Filisten ve Ürdün de bu destansı hikayenin önemli bir parçası.
Tiraz Widad Kawar’da Arap dünyasına ait giysi, tekstil, mücevher ve çeşitli malzemeler görme şansınız var. Sosyal yapı ve kültürel etkileşime dair de enteresan detaylar yakalayabilirsiniz.
Şehitler Anıtı ve Müzesi
19. yüzyılda Ürdün tarihini inceleyen müzede 1916’daki Arap İsyanı’ndan Arap-İsrail savaşlarına kadar her şey detaylandırılmış. Belgeler, silahlar, kıyafetler ve araçlar müzenin parçalarını oluşturuyor. Ayrıca Türk üniformaları, İngiliz radyo ekipmanları, ABD‘den silahlar ve deve eyerleri de var.
Müze bir anlatıdan ziyade şehitlerin anısını yaşatmak için yapılmış. Yapının kendisinde Kur’an sözleri bulunması ziyaretçileri derinden etkiler.
Rujm Al Malfouf
İlginç olmayan fakat Amman’da görmenizi tavsiye ettiğimiz arkeolojik alandır. Buradaki yapılaşma 2.500 yıldan önceye dayanıyor. Amnonit Krallığı Demir Çağı’nda daha sonra Romalılar buraya hakim olmuş. Rujm Al Malfouf’da yapılacak fazla şey olmadığından dolayı fotoğraf çektirip yolunuza devam edebilirsiniz.
Qasr Al-mshatta
Amman’ın yaklaşık 30 kilometre güneyinde eski bir Emevi kış sarayı kalıntıları vardır. Kare bir mahfaza içerisinde yer alan 25 kulenin ortasında merkezi bir avlu, resepsiyon salonu, Mekke’ye bakan küçük bir cami, bazilika şeklinde bir salon ve yan odalar bulunmaktadır.
Harabenin en çarpıcı unsuru muhtemelen güney cephesindeki oyna duvar süsleridir. Buradaki duvar süsü, İslam sanatının habercisi olan Klasik ve Sasani unsurların bir araya getirilmesiyle tanınır. Ancak cephedeki dekore edilmiş parçaların çoğu Berlin‘deki Pergamon Müzesi’ne taşınmış.
Ürdün Popüler Gelenek Müzesi
Ürdün kültürünün muhteşem sergilerinden olan Ürdün Popüler Gelenek Müzesi, Ürdün’ün gelişimi hakkında büyük ipuçları verir. Geleneksel kostümler, yüz maskeleri, hatta etnik takılara ait bir dizi sergi göreceksiniz.
Amman gezilecek yerler listesi böyle uzayıp gidiyor. Şehre vardığınızda kendiniz de birçok yeri keşfedeceksiniz. Tarihi topraklar olduğunuzu unutmadan, her sokakta her caddede etrafınıza bakın. İlginizi çekecek bir şeyle karşılaşabilirsiniz 🙂