Libya

Kuzey Afrika bölgesinde yer alan Libya, 1.759.540 km2’lik bir alana sahip olarak dünyanın en büyük on altıncı, Afrika’nın ise en büyük dördüncü ülkesidir. Akdeniz kıyısında bulunan Libya’nın komşu ülkeleri: doğuda Mısır, güneydoğuda Sudan, güneyde Nijer ve Çad, batıda Cezayir ve Tunus yer almaktadır. Libya’nın çoğu bölgesini kapsayan Libya Çölü, dünyanın en kurak ve en sıcak yerlerinden biridir.

Ülkenin en çok ziyaret edilen şehirleri arasında yer alan Trablus (Tripoli), ülkenin kuzeybatısında bulunur ve ayrıca ülkenin başkenti olarak önemli bir konumdadır. Trablus dışında diğer ziyaret edilen şehirler; Sirenayka ve Fezzan olup, Sirenayka ülkenin doğusunda, Fezzan da güneybatısında bulunmaktadır. Libya, 2016 verilerine göre 6.653.210 nüfusa sahiptir ve nüfusun çoğunluğu üç büyük şehir olan Trablus, Bingazi ve Misrata şehrinde yaşamaktadır.

Libya’nın ilk yerleşimcileri Berberilerdir ve eski çağlardan günümüze kadar pek çok topluluğun ülkeye hâkim olduğunu görmekteyiz. Libya; Fenikeliler, Romalılar, Arap-İslam İmparatorluğu, Bizanslılar ve Osmanlılar gibi birçok topluluğun egemenliği altındaydı. İtalyanların, Osmanlılardan hâkimiyeti ele almasından bir zaman sonra, ülke Fransa ve Birleşik Krallığın hâkimiyetine geçmiştir.

Libya, Birleşmiş Milletler tarafından bağımsızlığa kavuşan ilk ülke olurken, Kaddafi ülkeye darbe yaparak ülkenin lideri olmuştur. Fakat Kaddafi’nin 40 yıldan fazla süren otoritesi halka ve ülkeye iyi gelmedi. Öfke içinde olan halk artık dayanamayıp ayaklanma çıkararak bir iç savaş başlatmıştı ve kargaşa içinde olan Libya’yı, Kaddafi’nin elinden almışlardı. Hatta yılın her 19 Mart’ında Kaddafi’ye Karşı Zaferi Anma günü yaparak bu zaferi kutlamaktadırlar.

Libya’da çok fazla sayıda topluluğun, göçmenlerin, Berberi etnik gruplarının, Müslümanların bir arada yaşaması Libya’nın kültürünü ve tarihini oldukça etkilemiştir. Özellikle nüfusun çoğunluğunun Araplardan oluşması nedeniyle Arap kültürü yaygınlaşmış ve resmi dilleri Arapça olmuştur. Geri kalan nüfus ise Berberi dillerini konuşmaktadır ve büyük şehirlerde yaygın olarak İngilizce ve İtalyanca bilinmektedir. Halkın çoğu İslam dini inancını benimserken, geri kalanı da Hristiyan ve diğer inançlara bağlıdır.

Çok farklı imparatorluklara, uygarlıklara ev sahipliği yapmış olan Libya, kültürünü her bakımdan zenginleştirmiştir. Özellikle içerisindeki gezilecek turistlik yerlerinde eski topluluklardan kalıntılara veya izlere muhakkak rastlayacak ve bizzat şahit olacaksınız. Ülkedeki en etkileyici antik site olan Leptis Magna ve eski Roma kalıntılarından izler bulacağınız Sabratha’ya kesinlikle uğramalısınız. Libya’daki en büyük eserlerden biri olan Cyrene, efsanevi bir tapınaktır ve antik kent evlerinden oluşmaktadır.

Kerpiç duvarları, dar sokakları ve dinlenmek için gölgeli terasları bulunan Ghadames’i ve küçük bir kasaba olan Al Jawf’i uğrak noktası yapmalısınız. Bunlar dışında içerisinde barındırdığı camileri, müzeleri, şehirleri, medreseleri, hanları ile adeta tarihinin ve kültürünün ne denli zengin olduğunu konuşturur. Ayrıca gezi sırasında denk gelebileceğiniz festivaller olabilir ve bu sayede eğlenebilirsiniz. Ek olarak belirtmek gerekirse; Libya’da gece hayatı pek gelişmemiştir ve alkol açısından en katı olan ülkeler arasındadır.

Libya’da çıkan iç savaş yüzünden ciddi güvenlik sorunları vardır ve gezi esnasında tehlike arz edecek durumlarla karşılaşabilirsiniz. Siyasi kriz nedeniyle bazı sağlık kuruluşları kapanmıştır ve sağlık personelinde de ciddi sıkıntılar yaşanmaktadır. Bu nedenle Libya’ya gelmeden önce rutin aşılarınızın yanında tifo, sarıhumma, kuduz ve hepatit A-B aşılarınızı olup sağlık kontrolüne girmelisiniz. Yolsuzluk, yetersiz merkezi planlama gibi başlıca sorunlar ekonomik büyümeyi engellediği gibi gelişmesine de olanak sağlamamaktadır.

Ulaşım konusunda da çok az bir ilerleme kaydeden Libya’da, demiryolu ulaşımına nazaran karayolu ulaşımı daha sık tercih edilmektedir. Yine de Libya gezinizde otobüs veya taksileri kullanmanız mümkün olacaktır. Geziniz sırasında sanırım en dikkat etmeniz gereken şey; Kaddafi veya ailesi hakkında konuşmamaktır. Çünkü ülkede bu konu hakkında konuşmak hukuken yasaklanmıştır ve diğer yasaklanan şey ise eşcinselliktir.

Libya’da Akdeniz iklimi görülmektedir ve yazlar sıcak kışlar ise ılık geçmektedir. Yüksek kesimlerde soğuyan hava, çöl alanlarında oldukça sıcak olmaktadır. Libya’yı ilkbahar veya sonbahar aylarında ziyaret etmenin daha uygun olacağını söylememiz de fayda vardır. Libya’da belli başlı sorunların olması nedeniyle çok tercih edilmediğini düşünebilirsiniz fakat tarihi ve kültürü zenginliği açısından turistlik bir yer olduğunu belirtmeliyiz ve bu yüzden ilgi gören yerler arasındadır. Bu zenginliği yakından görmek istiyorsanız kesinlikle gezi rehberinize Libya’yı eklemelisiniz.