Dalyan, Muğla’nın Ortaca ilçesine bağlı olan Dalyan, Fethiye ve Marmaris’in arasında kalan, Köyceğiz ile Akdeniz’i birbirine bağlayan kanal üzerine kurulmuş bir tatil destinasyonu. Dünyanın sayılı ekosistemlerinden biri olmakla birlikte doğal özelliklerini yitirmemiş bir delta konumunda olması da bir başka önemli özelliği.
Geçmişi Milattan Önce 10. yüzyıla kadar uzanan Kaunos’un çok hüzünlü bir aşk hikayesiyle kurulmuş olduğu söyleniyor. Yunan Mitolojisi’ne göre Zeus’un oğlu Apollo’nun biri erkek biri kız olmak üzere ikiz çocukları olur. Çocukların isimleri erkek Kaunos, kızınki ise Byblis olmuş. Bu kardeşlerden kız olan Byblis, Kaunos’a o kadar bağlanmışki yanından hiç ayrılmamaya başlamış. Zaman ilerledikçe Byblis’in kardeşine olan hisleri daha da ilerlemiş ve Kaunos’a söylemeye karar vermiş. Byblis duygularını kardeşine anlatınca Kaunos da çok utanmış. Bunun üzerine Kaunos yanında olan kişilerle birlikte orayı terk etmiş. Şu an Dalyan’ın bulunduğu yere gelerek kendi adını verdiği bölgeye yerleşmiş. Bunu duyan Byblis ise kardeşinin yokluğuna dayanamayıp kendini bir katanın üzerinden atarak canına kıymış. Byblis’i gören su perileri onun bu durumuna acıyıp onu pınar haline getirmişler. İşte hala Dalyan’da akan pınarların Calbis adı altında Byblis’in gözyaşları olduğu söylenir.
1940’lı yıllarının sonuna kadar sivrisinek mücadelesi vermiş olan bu belde tarih boyunca da sıtma hastalığıyla boğuşmuştur. Helenistik Çağ’ın arp ustalarından Stratonikos’a ait bir öyküden öğrenilene göre; Stratonikos Kaunos sokaklarında yeşil benizli insanların yürüdüğünü gördüğünde “insanların ömrü de yapraklarınkine denkti.” demesinden sıtma hastalığının ne kadar yaygın olduğunu anlamak mümkün. Türkiye’nin en eski yerleşim yerlerinden biri olan Kaunos Antik Kenti’nde bulunan kayalara oyulmuş kral mezarları beldenin birçok yerinden görülebiliyor.
2008 yılında The Times gazetesinde “Avrupa’nın En İyi Açık Alanı” olarak seçtiği, 5 km uzunluğundaki İztuzu Plajı ise Dalyan’ın açık ara en çok ilgi gören yeri. Bu plajda caretta-carettaların üremesi sağlandığından koruma altında olduğunu da söylemekte fayda var. Öyleki yavru kaplumbağalara zarar vermemek için denize girilecek yerler bile ayrılmış durumda.
Dalyan’da tipik Akdeniz iklimi görülmekle birlikte yazları sıcak ve kurak, kış aylarında ise ılık ve yağışlı bir hava hakim. Yılın büyük bir bölümünü güneşli havayla geçiren beldenin nüfusu 5000’i geçkin ve oturanların bir kısmı da yabancı uyruklu kişilerden oluşuyor. Dalyan deniz kenarında bir belde değil ama Köyceğiz iskelesinden İztuzu Plajı’na kadar etrafı sazlıklarla kaplı, labirenti andıran kanal üzerinde olması da diğer bir ilginç detay. Verimli ve ekilebilir arazileri oldukça fazla olan Dalyan, dünyada eşine az rastlanabilen 180 tür kuşa da ev sahipliği yapıyor. Kuş seslerinin ahenkliği sessizliği delen bir senfoni gibi adeta…
Dalyan’da yapılabilecek en güzel aktivite ise tekne kiralayarak kanal boyunca bütün doğa güzelliklerini seyretmek, teknenin durduğu noktalardaki yerleri gezmek olacaktır. Güzellik iksiri olduğuna inanılan çamuru vücudunuza sürebileceğiniz ve aynı yerde bulunan şifalı su kaynağından yıkanabileceğiniz yerleri olduğu gibi Kaunos Antik Kenti’nin kalıntıları bulunan yerleşim yerini de gezme imkanı bulabilirsiniz.
Dalyan’a hava yoluyla gelmeyi tercih edecekler merkeze 28 km uzaklıktaki Dalaman Havalimanı varışlı uçak seferlerine göz atabilir. Buradan beldeye ulaşmak için taksileri kullanabilir ya da havalimanından araç kiralayabilirsiniz. Dalyan, Muğla-Antalya karayolunda bulunan Ortaca ilçesinden 12 kilometre içeride konumlanıyor.